Sjómannadagsblaðið - 01.06.1996, Qupperneq 90

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
90
það besta. Það voru aðeins nokkrir
hinna eldri og reyndari skipstjóra
sem tóku þann kostinn að liggja um
kyrrt á höfninni og bíða þess að
óveðrið gengi niður.“
Valtýr lendir í hrakningum
„Skipin sem komu til Reykjavík-
urhafnar þessa fyrstu daga aprílmán-
aðar höfðu mörg hver komist í
krappan dans á leiðinni þangað, svo
og þau sem létu úr höfn eftir að
óveðrið skall á. Þau urðu mörg að
snúa við eftir að þau höfðu orðið
fyrir áföllum strax og kom út í
Flóann. Öll sluppu þó við meiri hátt-
ar áföll nema eitt, þilskipið Valtýr,
eign Framnesinga. Skipið hafði verið
á leiðinni til Reykjavíkur og var statt
á Syðri-FIraununum í Faxaflóa er
það fékk á sig mikinn brotsjó. Olli
hann skemmdum á seglum og reiða
skipsins og hreif einn skipverjanna,
Loft Loftsson, stýrimann, útbyrðis
og drukknaði hann. Loftur var mað-
ur rösklega þrítugur, heimilisfastur
að Bollagörðum við Reykjavík og
hafði hann getið sér gott orð sem
sjómaður og skipstjórnarmaður.
Þann dag sem Valtýr kom til hafn-
ar, ó.apríl, varð vindáttin vestan-
stæðari en verið hafði undanfarna
daga, en lítið lát varð þó á hvassviðr-
inu. Loftvog stóð enn mjög illa og
aðfaranótt 7. apríl breyttist enn
vindstaðan og varð að nýju suðvest-
anstæð. Þótti þá auðséð að stórviðri
var í nánd, enda magnaðist veðrið
með birtingu um morguninn og undir
hádegi mátti heita að komið væri fár-
viðri sem færðist enn í aukana.
Strax um morguninn komu nokk-
ur skip til hafnar; höfðu þau þá sögu
að segja að þá um nóttina hefði verið
stórviðri úti fyrir og mildi mætti heita
að skipin hefðu komist slysalaust til
hafnar. Svo hafði raunar ekki orðið,
þar sem eitt skip Framnesinga hafði
fengið á sig brotsjó er það var á leið-
inni inn. Þrír menn voru á þiljum er
brotsjórinn kom á skipið og fóru þeir
allir fyrir borð. Með miklu snarræði
tókst að bjarga tveimur mannanna
en sá þriðji fórst. Var það stýrimaður
skipsins, Gunnlaugur Grímsson, ætt-
aður frá Nauthól.“
cHsfíorun.
Pejjur jitfn-sltiiíoslltgl nuiimljón ber nð höndum og
nú hefur orðið lijrr við FuxuHóu. hljóln ullir að luka hlut
i hiniini iuiklu og siirn missi. snn sio miirg lieiinili hnfn
heðið mvr og fjivr.
En hhtlliilu roru i verki gvliim vjer sýnl með þvi
einu. uð gefu uf iirltiln geði. og svo. rijlega sern hver
megnnr. lil hjiUgnrþnrfnndi ekkna og barna og annara mun-
aðarlegsingja liinnti i/rukkniiðn sjóinanna, sem þeir roru
eina sloðin og slgllun i Ujiun.
I jer iiHilirrilaðir liiifiiin ini gengið i nefnd saiuiin lil
að lakiui nióli slikiiiu saiiisknlum. Ijer innnnm jafnskjtill
birlu suiiiskoliu ng þan eru inn kiniiin, ug gera oss ull
far um það. með aðsliið kiinnugru mannu. uð gjufafjeð
komi sem rjrllltilasl niður, og gern siðan aliucnningi grein
fgrir þvi.
. I'.skilegl nvri að saiiisknliu gengi svo greiðlrga, að
þeim gu’li nrðið lokið á iiiiðju sumri.
(ijalilkeri nefuilurlnnnr er kanginaður lieir Zoegu.
HefjkJiwlli á jiwikiiilitij 1900.
(i. Zoega. (i. Iljifrnssou. II. Hafliðtison.
Mll Eiudrsson. Th. Jensen. Th. Thorsleinsson.
Pórli. Iljiirnarson.
Áskorun sú sem birt var í blöðunum er
fjársöfnunin vegna sjóslysanna í apríl
1906 hófst.
Skip á siglingu
fyrir utan eyjar
„Laust fyrir hádegi veittu menn í
Reykjavík því athygli að skip var á
siglingu fyrir utan eyjar og átti það
greinilega í erfiðleikum. Hafði það
uppi aftursegl og stagfokku og þegar
skipið nálgaðist sást að það mundi
hafa orðið fyrir áföllum og skemmd-
um. Greindu menn t.d. að gaffallinn
á stórseglinu var brotinn. Skip þetta,
sem menn sáu brátt að var kútter
Ingvar, eign Duus-verslunar í
Reykjavík, treysti sér greinilega ekki
til þess að sigla inn á höfnina eftir
venjulegri skipaleið, vegna þess hve
vindáttin var óhagstæð, heldur sigldi
fyrir norðan Engey og síðan áleiðis
inn á Viðeyjarsund. Mönnum í landi,
sem fylgdust með Ingvari, þótti lík-
legt að skipstjórinn ætlaði sér að
leggja skipinu einhvers staðar á
svæðinu milli Viðeyjar og lands eða
inni við Klepp. Fyrst í stað virtist sem
þetta ætlaði að takast, en þegar skip-
ið var komið inn á móts við Eiðið við
Viðey, þar sem leiðin þrengist, var
sem skipstjórinn hætti við að halda
áfram, sennilega af ótta við að sigla
skipinu í strand. Hins vegar varð
ekki aftur snúið og var því eina úr-
ræðið að draga niður seglin og varpa
akkeri. Úr landi að sjá var sem akk-
erið fengi festu, þar sem skipið sner-
ist og varð vindrétt.
Þegar þetta gerðist mun klukkan
hafa verið tólf á hádegi. Þá var veð-
urofsinn enn að magnast, og varð
hvassviðrið nú sunnanstæðara en
verið hafði fyrst um morguninn.
Brim jókst að sama skapi mikið á
skammri stundu og varð fljótlega
meira en elstu menn mundu að hefði
fyrr gert við Reykjavík. Var höfnin
eitt rjúkandi löður yfir að líta. Hvarf
Ingvar oft í særokið, en þess á milli
grilltu menn í skipið, og öllum til
mikillar skelfingar sást að það hafði
snúið sér og flatrak nú í átt að skerj-
unum við Viðey.“
Ingvar ber upp á
sker við Viðey
„Laust fyrir klukkan hálfeitt mun
Ingvar liafa strandað á skeri sem var
nokkuð frá landi. Var erfitt fyrir
mannfjölda þann sem safnast hafði
saman við Reykjavíkurhöfn og fylgd-
ist þaðan með skipinu að greina
hvort það var strandað eða ekki, en
hins vegar sást vel frá Laugarnesi
hverju fram fór. Sími var kominn í
spítalann í Laugarnesi og hringdi
Hermann Jónasson spítalaráðsmað-
ur þar til Reykjavíkur og greindi frá
því að Ingvar væri strandaður. Sagði
hann frá því að svo virtist sem flestir
skipverjanna hefðu raðað sér í reið-
ann. Engin björgunartæki voru við
höndina inni í Laugarnesi og var það
aðalerindi Hermanns að hvetja til
þess að farið yrði á bát út að Viðey.
Taldi hann það gerlegt, þótt óveðrið
væri magnað og sjólagið illt.
Fyrst í stað höfðust menn lítið að
en þegar fréttist um ástandið á
strandstað fóru menn að hugsa sér til
hreyfings. Meðal þeirra sem komnir
voru niður að höfninni voru nokkrir
ráðamenn þjóðarinnar og bæjarins. I
þeim hópi voru Hannes Hafstein
ráðherra, Páll Einarsson bæjarfó-
geti, Tryggvi Gunnarsson banka-
stjóri og Ditlev Thomsen kaupmaður
sem á margan hátt má telja einn af
brautryðjendum slysavarnastarfsins
á íslandi. Þeir félagar hétu á menn til