Sjómannadagsblaðið

Årgang

Sjómannadagsblaðið - 01.06.1996, Side 102

Sjómannadagsblaðið - 01.06.1996, Side 102
102 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ Víkingasafnið í Bygdöy — eftir Jón Kr. Gunnarsson Ekki er ólíklegt að íslendingar séu ferðaglaðasta þjóð í heimi miðað við fólksfjölda. Auk ferðalaga innanlands sækir mik- ill fjöldi út í heim. Margir spara til þess að geta síðan veitt sér utan- landsferð síðar, en aðrir tefla á það tæpasta með krítarkortið og borga eftir á. Auðvitað er það veðurfarið á okkar kalda og vindasama Fróni, en einnig er það verðlagið í ýmsum suð- lægari löndum. Löngun í sól og hita ræður miklu hjá fjölda fólks þegar það velur sér ákvörðunarstað í or- lofsferð. Ferðamátinn og ferðaleiðir hafa breyst mikið. Áður lágu flestar leiðir í gegnum Kaupmannahöfn og til Norð- urlandanna. Tengslin við norræna frændur eru sterk, en nú skiptir sam- eiginlegur uppruni ekki lengur máli þegar ferðaáætlanir eru gerðar. Sólin, hitinn og verðlagið ræður ferðinni. Sameiginleg arfleifð Þó að Norðurlöndin hafi að miklu leyti orðið úrleiðis í sumarleyfisferð- um íslendinga á undanförnum árum er ekki þar með sagt að við eigum ekki þangað margt að sækja. Sameig- inleg arfleifð er enn í fullu gildi. Saga Norðurlandanna er jafnframt hluti af okkar eigin sögu. Á síðstliðnu sumri átti ég erindi til Noregs og í framhaldi gafst mér kost- ur á að líta í kring um mig og heim- sækja áhugaverða staði. Ferðalög og grúsk fer oft vel saman. Ég hef oft áður notað tækifærið og heimsótt Víkingaskipasafnið á Bygdö við Oslo. Ég dáist að þessum gömlu skipum sem eru frá svipuðum tíma og norrænir menn, aðallega frá vest- urströnd Noregs, lögðu á haf út til að nema nýtt land. Handbragð og hönn- un ber verkmenningu gott vitni. Án þekkingar á skipasmíði og siglingum hefði landnám íslands ekki verið mögulegt. Landnám íslands er eitt af undrum veraldar. Hundruðum saman kaus fólk að flytjast á brott frá Noregi og setjast að í ókunnu landi. Það hlýtur að hafa verið mikið fyrirtæki að flytja á milli landa, oft á tíðum um úfið haf, með talsvert af búsmala og eitthvað af brýnustu búslóð. Þó að innan- landsófriður í Noregi hafi knúið menn til farar, þá þurfti mikið áræði til. Skipakostur þurfti að vera mikill og góður.“ Minjar af hafsbotni „íslendingar eiga fátt minja frá fornum tíma og ekkert sem varðar siglingasöguna. Norðmenn og Danir eru hins vegar svo lánsamir að hafa eignast skip frá þessum tíma. Danir fengu sín skip af hafsbotni í Hróars- keldufirði. Þau eru fimm talsins af mismunandi stærð og gerðum. Það stærsta þeirra er knörr sem var út- hafsskip á fornum tíma. Það var hins vegar mjög illa farið og rúið öllum búnaði enda hafði því verið sökkt ásamt minni skipunum til þess að loka innsiglingunni til hinnar fornu Hróarskeldu. Þessi skip eru til sýnis í glæsilegu safni í Hróarskeldu.“ Fimm skip við Oslófjörðinn „Norðmenn eignuðust sín skip hins vegar við uppgröft á fornum haugum, sem voru höfðingjagrafir. Þau sýna og sanna á hve háu stigi skipa- og bátasmíði var á Norður- löndum til forna. Efniviður til skipa- smíða var að sjálfsögðu nægur. Að minnsta kosti fimm forn skip hafa verið grafin upp í og við Osló- fjörðinn. Tvö af þessum skipum, Gauksstaðaskipið og Ásubergsskip- ið eru sérstaklega athyglisverð vegna þess hversu vel þau hafa varðveist og einnig vegna þess búnaðar sem í þeim var. I ljós kom mikið af áhöld- um og síðast en ekki síst listmunir eins og útskurður. Seglabúnað vant- ar hins vegar svo að segja alveg, svo að þó ljósi sé varpað á þróaða skipa- smíði er ýmsum spurningum ósvarað um sjálfar siglingarnar. En trúnni á nýtt líf eftir jarðneskan dauða eigum við að þakka að við nú skulum geta litið augum þessi fornu skip. Það þótti brýnt að búa látna höfðinga vel úr garði á leiðinni yfir móðuna miklu. Á nýjum og ókunnum leiðum skyldu allir vera sannfærðir um að þarna væru höfðingjar á ferð, en ekki hversdagsmenn. Fornleifafundir Dana og ekki síst Norðmanna eru mikilvægir fyrir okkur íslendinga, því þeir skýra upp- haf íslandssögunnar og þá staðreynd að landnám Islands var tæknilega mögulegt. Þetta er fróðlegt að skoða
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108

x

Sjómannadagsblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sjómannadagsblaðið
https://timarit.is/publication/557

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.