Blanda - 01.01.1940, Page 173
171
afa Grettis, vera son Önundar tréfótar (Land-
náma), en hin son Auðunar skökuls (Laxdæla),
en höfundur Grettissögu virðist ekki vita, hvort
rétt er. Arf- eða ættarsögnin hefir ekki hjálp-
að þar á 13. öld, og voru þó allir þeir forfeður
Grettis ættstórir menn, enda moraði af niðj-
um þeirra á tímum höfundar sögu hans, t. d.
Haukdælir. Niðjar systur Grettis eru í Dölum
á 12. og 13. öld. Fimmti maður frá Ásmundi,
föður Grettis, var Oddur Snorrason munkur á
Þingeyrum á síðara hluta 12. aldar. Samt hefir
ættfærslan getað farið milli mála, alveg eins og
ættrakningar fara enn í dag og hafa allt af far-
ið. Allir eru sammála um það, að flestar þær
vísur, sem sagan eignar Gretti, séu síðar ortar.
En hví ekki allar? Sumar þær vísur, sem Grett-
ir er talinn hafa getaS ort, hafa sízt á sér meiri
líkindablæ en hinar, sem hann er ekki talinn
hafa getað kveðið, t. d. kjúklingavísan og vísan
um víg Skeggja (14. og 16. kap.). Síðarnefndu
vísuna er 14 ára drengur að minnsta kosti ekki
líklegur til að hafa kveðið. Á þjóðsögurnar um
viðureign Grettis við Glám, berserkina í Har-
amsey, Gretti og Hallmund, tröllin í Bárðardal,
haugbrot í Haramsey o. s. frv. leggja menn nú
auðvitað ekki trúnað. Sama er um kjúklinga-
söguna og söguna um Kengálu, enda mundi 10
ára gamall drengur ekki hafa getað komið slíku
illvirki í framkvæmd, þótt vilji hefði verið til.
Grettir hefir orðið sekur skógarmaður fyrir
mannvíg (morð). Og hann hefir verið lengi í
sekt. Og það er höfuðatburður sögunnar, sem
hefir geymzt í munnmælum lengi. En tildrögin
til þeirrar harmsögu eru áreiðanlega algerlega
vangt sögð í sögunni. Landnáma (Hauksbók)