Eimreiðin - 01.01.1926, Page 29

E'MREIÐ1N
BÓKMENTAVAKNINGIN SKOZKA
25
hins forna engil-saxneska konungsríkis, og eftir því sem árin
'öu og þjóðirnar tvær greindust nánar að ættareinkennum,
9reindust tungurnar einnig hvor frá annari.
Það er þessi skozka tunga, sem við ætlumst til að fái að
nl°ta sín víðar en í munni bændanna skozku. Okkur er mörg-
Um tamara að láta hugsanir okkar í Ijósi á þeirri tungu en
enskunni, sem við notum í skólunum og opinberu lífi. Við
æ*lunist alls ekki til, að skozkan verði keppinautur enskunnar,
en við teljum, að skozka þjóðin búi yfir hugsjónum og sið-
Venium, sem aðeins fái lífsgildi, séu þær túlkaðar á hennar
Un3U. Ensk menning, bæði léleg og góð, hefur verið að
sutidra skozkri þjóðarsál um langt skeið. Þessvegna viljum
Vl^ hreinsa og vernda móðurmálið, svo að þær bókmentir,
SeiTl til urðu á gullöld Skotlands, gleymist ekki að fullu. Af
1 að enskan er menningarmál brezka ríkisins, lesum við
ukespeare, Milton, Tennyson o. s. frv. Við lesum þá vegna
p Ss 9óða skerfs, sem þeir hafa lagt til heimsbókmentanna.
En
lík;
skáldsk
Ur
að
v>ð fullyrðum, að menning okkar eigin litlu þjóðar geti
a haft sína þýðingu fyrir mannkynið. Bezta útgáfan af rit-
Urtl Vilhjálms Dunbar, mesta skálds, sem uppi var á Skot-
andi á sjálfstjórnartímabilinu, er verk þýzks fræðimanns, dr. J.
ekippers. En Dunbar er lítt þektur höfundur á Skotlandi, og
,° hans eru ekki Iærð í skozkum skólum, þó að hálf-enskur
apur eftir menn eins og Burns sé lesinn þar og lærð-
ems og heilög fræði. Það er áform okkar, sem störfum
endurvakningunni skozku, að fara lengra aftur í tímann
burns, leita alla leið til Dunbars, því í ljóðum hans finn-
v,ð mál þjóðarinnar eins og það var áður en hrörnunin
tak ®era var* V1^ S'^' ^en(^in9ar munclu seml fara a^
q a r>t annara Norðurlandaþjóða, eins og t. d. rit Adams
mnschlágers, fram yfir rit Matthíasar Jochumssonar, eða
^ a meira léttmetis-gleðileik danskan en meistaraverk Jó-
agnns Sigurjónssonar. Á sama hátt er sízt ástæða fyrir Skota
esa Wordsworth og Tennyson, en hundsa sín eigin skáld.
1>1 vill er hentast að halda stjórnmálunum fyrst um sinn
ar v>ð verksvið okkar. Með því sýnum við samlöndum okk-
pó’, að bióðernistilfinningin er alt annað og meira en matar-
‘k- Það væri alls ekki fullnægjandi fyrir okkur, að