Eimreiðin - 01.01.1926, Blaðsíða 98

94
RITSJA
eimreip'11
gengur undrum næst, hversu miklu hann hefur getað áorkað þrátt fvr,r
erfið lífskjör. En safnið verður ekki metið eftir vöxtum einum og Þvl
verður ekki neitað, að innihaldið svarar ekki til fyrirferðarinnar.
Það er engan veginn réttlátt að bera þessar sögur saman við
sögurnar gömlu, sem kendar eru við nafn Jóns Árnasonar, því Jón 3al
valið úr mörgu af því bezta, sem til var á hans dögum. En aðfevð saf”
aranna er ólík, og það veldur miklu.
Jón skrifaði ekki upp sögurnar, heldur lét prenta þær eins og Þ®1
voru skráðar af mönnum víðsvegar um land. Margir afburða rithöfund31'
bæði lærðir og ólærðir, hafa fært þær í Ietur, og af þessu leiðir a
sögurnar eru með margvíslegum blæ. Þær eru eins og fagur og fjöll>tul
uppdráttur, og þær hafa ómetanlegt gildi sem mynd af mentun og huSs
unarhætti íslendinga um miðja síðustu öld.
Sigfús hefur farið aðra leið. Hann hefur sjálfur fært langflestar s°3
urnar í Ietur. Af því kemur, að frásögnin er tilbreytingarlaus og jafnve
rit'
þreytandi með köflum. Sami blærinn er yfir flestum sögunum, °S '
hátturinn er ekki eins skemtilegur sem skyldi. Það er mikið vafan'^’
hvort rétt hefur verið að prenta alt safnið, og hvort ekki hefði ver>
heppilegra að gefa að eins út úrval af sögunum og vanda það sem
mest'
Hinar sögurnar hefðu svo átt að geymasf í handriti á safni, þar sem Þ®1
væru aðgengilegar þeim mönnum, er fást við rannsókn þjóðsagna.
Engu að síður er safn þetta mikils virði og góður fengur fyr>r
bók-
mentir vorar. Þegar rituð verður menningarsaga vorra tíma, verður Þa^
meðal heimildanna.
Sögurnar eru flestar af Austurlandi, eins og eðlilegt er, því þar
hefur
Sigfús jafnan dvalið. Sjálfsagt eiga önnur héruð eins mikið til af óskra^
um sögum. Væri það æskilegt, að einhverir menn færu að dæmi S>3
fúsar og söfnuðu íslenzkum þjóðsögum í sínum átthögum.
Mörgum sögum hefur Sigfús bjargað frá gleymsku, og án efa ver
sögurnar hans mörgum manni fil dægrastyttingar. Hafi hann þökk fvr
hvorttveggja.
Að síðustu er skylt að gefa þess, að þjóðsögur Sigfúsar eru me't1
legt dæmi þess, hve trúmenska við hugsjónirnar og óþreytandi elja el11
manns geta komið miklu til Ieiðar, þrátt fyrir fátækt og aðra erfið''e1^
sem hann hefur átt við að stríða. H-
Þorsteinn Erlingsson: EIÐURINN (2. útg.), Rvík 1925.
Frú Quðrún, ekkja skáldsins, hefur annast um útgáfuna, enda er hók