Eimreiðin - 01.01.1929, Page 24

4
VIÐ ÞJÓÐVEGINN
EIMREIDIN
F. R. Kellogg.
þess. Þetta er hugsjón allra einlægra fylgismanna Þjóðabanda-
lagsins, og þetta er hugsjón, sem er fjarri því að vera ófram-
kvæmanleg. En það þarf ekki að valda neinum undrun,
þó að afvopnunartillögur Litvinoffs og Lunatcharskys fengju
heldur þurlegar viðtökur hjá Þjóðabandalaginu, því hvorki er
Rússland meðlimur þess né rússneskir valdhafar stuðnings-
menn þess enn sem komið er. Cushendun lávarður hélt því
fram á fundinum, sem áður er nefndur, að í stað þess að
styðja Þjóðabandalagið gerðu rússnesku blöðin tómt háð að
afvopnunarstarfsemi þess, og mun tals-
vert hæft í þessu. Mussolini hefur einnig
nú í dezember gert eindregið háð að
friðarskrafinu, einkum í sambandi við
Kelloggssáttmálann. En mikilsvert skil-
yrði þess, að afvopnunin komist nokkurn-
tíma í framkvæmd, er samvinna allra þjóða
undantekningarlaust. Þó
sáítmálinn. að Bandaríkin hafi ekki
enn gengið 1 Þjoða-
bandalagið, hafa fulltrúar þess ríkis oft
tekið þátt í störfum bandalagsins og
Bandaríkjamenn styrkt það á ýmsan
hátt. Merkasta tilraunin á árinu sem leið,
— önnur en hin rússneska, sem áður er getið og ekki bar
neinn árangur, — til þess að koma á friði meðal þjóðanna, er
Kelloggs sáttmálinn svonefndi, sem Bandaríkjamenn eiga mest-
megnis upptökin að. Friðarsáttmáli þessi er fyrst þannig til
kominn, að 20. júní 1927 lagði Briand, utanríkisráðherra
Frakka, uppkast að vináttusamningi milli Frakka og Banda-
ríkjamanna fyrir stjórn Bandaríkjanna. En Kellogg ríkisritari
Bandaríkjanna færði þennan vináttusamning í það horf, að
hann skyldi ná til allra þjóða. Fyrir hönd Bandaríkjastjórnar
lagði hann uppkast að sáttmálanum fyrir stjórnir Englands,
Þýzkalands, Italíu og Japans, og síðan var frumvarpið einnig
athugað af stjórnum Belgíu, Póllands og Tékkóslóvakíu, svo
og af brezkum nýlendustjórnum. Eftir að uppkastið hafði
verið endurskoðað, lagði Bandaríkjastjórn það fram að nýju,
og á fundi í París 27. ágúst síðastl. rituðu fulltrúar 15 ríkja undir
sáttmálann. Síðan hafa mörg fleiri ríki látið rita undir hann,
þar á meðal ísland, fyrir milligöngu Moltesens utanríkisráð-
herra Dana. Mun það í fyrsta skifti, sem Island kemur fram
sem sjálfstæður aðili við alþjóðalega samningsgerð. Sáttmál-
inn er í þrem liðum með stuttum inngangi, og er því lýst
yfir fyrir hönd þeirra ríkja, sem hann undirrita, að þar sem
það sé skylda valdhafanna að vinna að heill þegnanna, bann-