Eimreiðin - 01.01.1929, Page 46

26
UM NÁM GUÐFRÆÐINGA
eimreidin
mannkynsins og varna því, að það komist inn á brautir, sem
lyfti því til meiri andlegs þroska. Því að guð ísraels var mjög
ófullkomin hugmynd. Hann hafði margar þær ástríður, sem
ekki mundu þykja fyrirmynd í mannshuga. Hann reiddist,
hann var afbrýðissamur, hann ’var hefnigjarn. Fyrsta krafa
hans var fórnin, og önnur krafa hans var, að menn lofuðu
hann í orðum, eins og konungar jarðarinnar kröfðust af kúg-
uðum undirmönnum sínum.
Það er kunnugra en frá þurfi að skýra, að menn eru ekki
frá þessu vaxnir. En þess ætti að mega vænta, að foringjar
manna í andlegum efnum væru hér langt á undan þeim. Því
miður hefur sú raunin ekki orðið á. Hér um bil alt kirkjulíf
allra landa er þrungið af þessum hugsunum, sem ósamboðnar
eru sæmilega vitkuðum mönnum. íslenzkt kirkjulíf er í þess-
um efnum engin undantekning. í svo að segja hverri bók, er
út kemur á landinu og um trúmál fjallar, er Jahve enn boð-
aður, en þó að því leyti breyttur frá Jahve Gyðinga, að hann
er orðinn dálítið munklökkari.
Þetta er að eins eitt dæmi þess, að ekki hefur verið nein
samsvarandi þróun í heimi hinna andlegu mála eins og hinna
líkamlegu. En ef til vill er þetta ekki heldur merkasta dæmið
eða mikilvægasta. Að líkindum á það afarlangt í land, að
gerð verði nokkur grein, sem fullnægi mönnum, fyrir þessunt
krafti, sem heldur vetrarbrautinni í samhengi og hverri efnis-
ögn í skefjum, og jafnframt brýst út sem ást og manngöfgii
vit og snild í mannlífinu. Að líkindum verður það aldrei
mönnum gefið að skilja hinn eilífa mátt. En það eru önnur
viðfangsefni, sem liggja hinum andlegu stofnunum miklu nær-
Þær hafa tekið sér fyrir hendur að leiðbeina mönnum um
það, hvernig þeir ættu að koma fyrir lífu sínu, haga sér og
hugsa á þann hátt, að þeir næðu hinu háleita takmarki, er
trú mannanna þráir. Nú er það bersýnilegt, að með því að
heimurinn og hinar ytri lífsástæður breytast stöðuglega, þá
verða ekki gefnar neinar reglur eða bendingar í þessum efn-
um, sem nái til allra manna og allra tíma. Þau siðferðisboð
sem við eiga á einum tíma, kunna að vera með öllu ófull'
nægjandi á öðrum. Og í dag stendur svo á, að menn lifa •
afarflóknu félagslífi, sem hefur vaxið upp á svo skömmuni