Eimreiðin - 01.01.1929, Síða 70

50
BÓKMENTAIÐJA ÍSL. í VESTURHEIMI eimreiðin
kvæðum hans, sjá t. d. Alveldið. Hann er bjartsýnismaður.
Ekki verður hann talinn mjög frumlegt skáld, og mikil tilþrif
er ekki víða að finna í ljóðum hans; hann treður engar nýjar
slóðir. Segja má, að Magnús sé í ætt við næturgalann, hvað
ljóðgáfu snertir: hann syngur, af því honum er það meðfætt.
Hann hefur ort kynstur af minnum, erfiljóðum og öðrum
tækifæriskvæðum, en svo er um slík Ijóð, að séu þau eigi
framúrskarandi að frumleik, dýpt eða hugarflugi, gleymast þau
harla fljótt. Islenzk er ljóðdís Magnúsar. Hann hefur sem
jÞorskabítur fiemur orðið fyrir áhritum af íslenzkum skáldum
en útlendum.i)
Guttormur Jónsson Guftormsson.* 2) Hann er fæddur 5.
dezember 1878 við Islendingafljót í Nýja íslandi; voru for-
ieldrar hans af Austurlandi. Barnaskólamentunar hefur Gutt-
ormur notið, en er að öðru Ieyti sjálfmentaður. Hann hefur
ium langt skeið 'oúið að Víðivöllum í Nýja íslandi og býr þar
énn. Þetta er sérstaklega merkilegt um Guttorm: Hann er
jhinn fyrsti og eini íslendingur, fæddur vestan hafs, sem út
hefur gefið kvæðabók á íslenzku.
Fyrsta bók hans, ]ón Austfirðingur, kom út í Winnipeg
'1909. Hún dregur nafn af aðalkvæðinu, sem er söguljóð, lýs-
ing á æfi íslenzks vesturfara. Þetta er glögg mynd af braut-
i-yðjandalífi margra íslendinga vestan hafs, þrautum þeim og
érfiðleikum, sem þeir áttu við að stríða. Hagsæld niðja þeirra
var dýru verði keypt. Kvæðið er, að minsta kosti óbeinlínis,
íofgerð um þrautseigju og manndóm landnemans, sem lætur
eigi bugast. Stórfelt getur kvæðið þó ekki talist frá bókmenta-
legu sjónarmiði. Vfirleitt er frásögn skáldsins samt góð, full
samúðar og skilnings. Osvikin tilþrif eru í sumum lýsingunum,
samlíkingarnar stundum há-frumlegar; og rímfimi á höfund-
urinn til og yrkir undir mörgum bragarháttum. Að sönnu
skýzt honum stöku sinnum um val þeirra, verður jafnvel stirð-
kvæður. Svipað má segja um hin kvæðin í bók þessari.
| 1) Séra Lárus Thorarensen (1877—1912), er var ágætt ljóðskáld, dvaldi
um tveggja ára bil vestan hafs, og birtust þar ýms góðkvæði hans, flest
í Breiðablikum. En þar sem hann ól nær allan aldur sinn á íslandi oS
■orti þar fjölda ljóða sinna, er rétt að telja hann til heimalandsins.
2) Sjá um hann: Óðinn XIV. 1918, bls. 17—18.