Eimreiðin


Eimreiðin - 01.10.1934, Page 50

Eimreiðin - 01.10.1934, Page 50
376 UM HLÁTUR EIMREIÐIN einungis leggjum sjálf fyrir oss spurninguna: Er oss ánægja að því, sem vér hlæjum að? Vér hlæjum langoftast að þv>> sem á einhvern hátt er úr lagi fært, er skælt, öfugt og önd- vert við það, sem á að vera. Það eru þau atvik, sem oss mundi vera ami að, ef vér gætum ekki hlegið að þeim. Herbert Spencer hélt því fram, að hláturinn stafaði af Þvl> að maðurinn hefði taugaafl fram yfir þörf, og þyrfti hann þv' að fá útrás fyrir það. McDougall telur nokkurn sannleika > þessu, en ekki allan. Og hann bendir á, að líkamlega séð se hláturinn mjög flókin athöfn og telur óhugsandi, að líkamin0 hefði nokkuru sinni eignast þær sérstöku tilfæringar, sem her koma til greina, ef ekki væri eitthvert alveg sérstakt líffræði- legt gagn, sem af hlátrinum hlytist. Hinn nafnkendi heimspekingur Bergson hefur í frægri rit- gerð leitast við að svara í hverju þetta gagn væri fólgið. OS í skemstu máli sagt telur hann gagnsemi hlátursins aðalleS3 fólgna í því, að hann sé uppeldismeðal. Vér hlæjum einkuæ að því, sem er klaufalegt, stirðbusalegt eða minnir á vél, e° ekki á lifandi veru. Með því að gera þetta að hlátursefni út- rýmum vér klaufahætti og tilgerð. En McDougalI telur þessa skýringu ná alt of skamt. Hann getur ekki fallist á, að nátt- úran hefði búið til þetta samsetta kerfi, sem til hlátursins þarf, ef ekki væri að ræða um beinlínis eitthvert líffræðilsS^ gagn, sem honum væri samfara. Og í hverju er þá gagnD fólgið? Flestum yrði væntanlega fyrst fyrir að svara, að hláturinn sjálfur vekti hjá manninum gleði. Oss líður betur, ef vér eruæ hláturmild og höfum oft ástæðu til þess að hlæja. Hláturinn rekur, um stund að minsta kosti, þunglyndi og drunga á braut- Líkamlega séð er það gagn af honum, að hann örvar blóð' rásina og andardráttinn og lætur mikið blóð stíga til höfuðsins> eins og sjá má á litarhætti manna eftir mikinn hlátur. 03 sálarfarslega séð er gagnið fyrst og fremst þetta, að hláturinn hrekur á braut hugsanir eða brýtur upp hugsanaþráð manna og veitir með því hvíld. Fyrir þessar sakir leita menn að Þeim atvikum, sem vekja hjá þeim hlátur, leita að hinu hlægileSa’ afkáralega; ekki sökum þess að þetta sé í sjálfu sér ánægiu legt, heldur af því að þetta vekur hlátur, og hláturinn ger,r
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122

x

Eimreiðin

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.