Eimreiðin


Eimreiðin - 01.10.1934, Blaðsíða 53

Eimreiðin - 01.10.1934, Blaðsíða 53
ElMREIÐIN UM HLÁTUR 379 eins og áður hefur verið minst á, brýtur upp hugsanaþráð mannsins, varnar því að hugurinn dvelji við það, sem óþægi- legt er, og lífeðlisfræðilega séð vinnur á móti áhrifum þyngsl- anna, með því að auka blóðþrvstinginn og örva blóðrásina. Þetta er þá hið líffræðilega verkefni hlátursins — eitt af fegurstu og furðulegustu tiltækjum náttúrunnar. Maðurinn er félagsleg vera, og fyrir þá sök verður hann að hafa sterkar samúðarkendir. Því að án þeirra yrði lítið um skilning ein- staklinganna hvers á öðrum og mjög ófullkomin samvinna og samhjálp í hinum alvarlegri örðugleikum lífsins. En um leið °S náttúran gaf manninum viðkvæmar samúðarkendir, átti hann það á hættu að finna ótal sinnum til sársauka og skap- tyngsla af óteljandi mistökum náungans, mistökum, sem í sjálfu sér voru svo lítilfjörleg, að engin ástæða var til þess fyrir hann að rétta hjálparhönd. Hér var vandamálið — gefa ^anninum svo litlar samúðarkendir, að hann væri ófær fyrir verulegt félagslegt líf, eða gefa honum miklar samúðarkendir, sem þá var hætt við að eyddu Hfsafli hans í verulegum mæli, er hann aldrei hefði frið fyrir þeim. Náttúran leysti vanda- málið með því að finna upp hláturinn. Hún lét manninn fá Whneigingu til þess að hlæja, er á vegi hans urðu hin minni háttar mistök náunga hans, og mistökin urðu honum þannig beinlínis til gagns. ÖIl þessi atvik, sem án hláturs hefðu orðið óþægileg og valdið skapþyngslum, breyttust í örvandi, hollan hlátur. etta er í stuttu máli skýring McDougalls á hlátrinum. Þarna sér hann hið líffræðilega verkefni hans og skýringuna f t>ví, hvers vegna vér hlæjum og hvers vegna það breytist ‘ hægindi, sem í eðli sínu er óþægilegt; og hann er viss um, að með þessu verði allar tegundir af hlátri skýrðar. Hér skal bent á fáeinar tegundir af hlátri, sem í fyrstu hunna að virðast lítið samrýmanlegar við þessa skýringu. Til sá hlátur, sem vel samrýmist hugmyndum Spencers, er áður var bent á, um að hláturinn væri afrensli fyrir taugaafl, sem þyrfti að fá útrás. En það er svo um allar hreyfi- hlfæringar líkamans, að þær eru oft notaðar sem afrensli fyrir aflflæði hið innra með manninum. Þessi >nervösi« hlátur er þess vegna ekki annað en ein tegund af iði. Mér er það
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.