Eimreiðin - 01.10.1943, Síða 61

KIMREIÐIN'
FÓHNIR 00 FÓRNARSIÐIR
333
anburðarguðfræðin hefur þegar sýnt og sannað, að það er
ekki hægl að setja nein einstök trúarbrögð sem mælikvarða
á inannkynið. Hun hel'ur sýnt fram á, að öll trúarbrögð mann-
kynsins hvíla á sama grundvelli og að hinn trúar- og sið-
íerðilegi mismunur þeirra er ekki neinn eðlismunur, heldui
aðeins stigmunur. Sömu helgisiðina og trúarlærdómana er
að finna í hinum ýmsu trúarbrögðum, aðeins i mismunandi
fornii og á mismunandi þroskastigi. Heimsflóttastefna krist-
indónisins á 4. og 5. öld e. Kr. er alveg sania eðlis og mein-
Isetalifnaður munkdómsins á Indlandi, fornarsiðirnir, sem
iýst er í III. bók Móse, eru alveg samskonar og þeir, sem lýst
í Brahmatrúarritum Hindúa, spádómar Ivóransins sama
eðlis og spádómar Jesaja, grískar dultrúarhugmyndir varpa
ijósi yfir ótal margt í Nýja-testamentinu, og svona mætti
lengi telja.
II.
Eitt þeirra verkefna, sem samariburðarguðfræðin fjallai
11 m, er að rannsaka eðli og uppruna lielgiathafnanna í hin-
l*ni ýmsu trúarbrögðum og rekja þróunarferil þeirra og sógu.
Eér verður að nægja að minnast aðeins á eina helgiathöfn,
Cn það er fórnarathöfnin.
^ ni fórnir er getið með allra elztu þjóðum, sem véi höf-
u*n sögur af. Frá alda öðli hafa mennirnir lilbeðið gúðdóma
c einhverri mynd, og jafngömul filbeiðslunni er vafalaust
iói narathöfnin. Menn tilbáðu forfeður sína og fórnuðu þeim
ýnisu til þess að blíðka þá og gera sér hliðholla. Tilbeiðslan
lornin var hvorttveggja fram horið eins og guðdómurinn
V;eei mannleg vera, og yfirleitt er það eitt einkennið á guðs-
nugniynd elztu þjóða, að þær hugsa sér hann sein persónu-
Eika í líkingu við mennina.
Eorfeðra'- eða áadýrkunin er ennþá víða í futlum hlóma
lneð þjóðunum, og sunis staðar hirtist þessi dýrkun á all-
C1nkennilegan liátt, eins og l. d. hjá suniuni Eskimóaþjóð-
ilokkuni. Hinn nafnkunni mannfræðingur og landkönnuður
iihjálniur Stefánssön segir frá því, hvernig sumir Eskimóa-
’joðtlokkar tilbiðji feður sína.og mæður í sínum eigin börn-
U111 ‘ ^);ið gengur glæpi na^st nieðal þessara Eskimóa að hanna