Eimreiðin


Eimreiðin - 01.10.1943, Blaðsíða 42

Eimreiðin - 01.10.1943, Blaðsíða 42
314 FÁGÆTAR ÍSLEXZKAH BÆKUR EIMBEIÐIN var prenlnð fyrst að Hólum 1665, og var það hin fyrsta megin- postilla, og voru helgidagalestrar þar svipað eins langir og í Vídalínspostillu. Af Gíslapostillu komu út 4 útgáfur af fyrri hluta og þrjár af öðrum hluta hennar. Þá tók við af henni Vídalínspostilla, prentuð árin 1718 og 1720. Af henni haía komið lit 12 útgáfur, þótt 13. útgáfa standi á siðustu útgáfu 1838, og þó reyndar aldrei nema 11 af síðari hluta hennar. Rostocksjrostilla, þýdd, kom út 1739, en mun litið hafa verið notuð lil lestrar. •Ýmsar hugvekjur voru pr'entaðar, en Gerhards-hugvekj- ur munu hafa verið í mestu afhaldi á 17. og fram eflir 18. öld. Voru þær prentaðar hér 9 sinnum, og út af þeim orti séra Sigurður í Hrepphólum hugvekjusálma, og voru þeir prentaðir 12 sinnum alls. Einnig voru um þessar mundir prentaðar margar bænabækur. Ekki má gleyma Dominicai- inu, handbók presta, sem var oft gefin út á þessu tímabili. fyrst prentuð 1555. Ég verð að minnast á barnalærdóms- kverin. Fyrst framan al' voru það fræðin ein (byrjuðu á sign- ingu og faðirvori) og bænir á eftir fræðunum, kvöld- og morg- unbænir, borðhænir og ýmsar fleiri bænir. Catechismus var fyrst prentaður árið 1562. Þegar Jón Árnason var Skálholts- biskup, samdi hann alhnikið barnaspurningakver, var það kallað Jónsspurningar og kom út eitthvað 5 sinnum frá 1722 lil 1739 eða ’41. Þegar Halldór Brynjólfsson beið eftir biskups- vígslu í Kaupm.höfn, þýddi hann barnalærdómskver eftir Pont- oppidan Björgvinjarbiskup, og var það prentað í Kaupmanna- höfn 1741, en þýðing sú þót’ti röng, og var þaö kallað rangi Ponti. Þá var það, að séra Högni Sigurðsson, prestafaðir, bætti um þýðingu þessa, og var kver Högna prests aðal- barnalærdómskverið fram um 1800, en langt þótti það, um 200 blaðsíður i 8 blaða broti, og munu færri börn hafa lært það allt. Ponti kom út, styttur af Vigfúsi presti Jónssyni, 1770, en ekki var það kver oftar gefið út. 1796 gaf Magnús Stephensen út í Leirárgörðum Barnalærómsbók Balles Sjá- landsbiskups. Var hún notuð fram um 1870, en 1866 kom út þýðing séra Ólafs Pálssonar af Balslevs kveri. Var það mikhi. styttra en Balle og var kallað „tossakverið". Var það lært fram yfir 1880, en 1877 kom út kver Helga Hálfdánarsonar,
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.