Eimreiðin - 01.01.1954, Page 91

EIMREIÐIN
LEIKLISTIN
71
félagi Reykjavíkur. Þetta leikrit
Holbergs hefur aðeins verið
sýnt hér einu sinni áður og þá
Menntaskólanemendum. Það
hefði heldur ekki verið sýnt að
Þsssu sinni, ef ekki hefði staðið
sérstaklega á, minnast þurfti
tvö hundruðustu ártíðar höf-
undarins. Nánast tiltekið er
leikritið safngripur, merkilegt,
þar sem það er fyrsta leikrit
hins afkastamikla leikrita-
skálds, athyglisvert fyrir kunn-
attumenn og grúskara, óvið-
komandi líðandi stund. Vita-
skuld eru skemmtilegir sprettir
í leiknum, þá stund, er höfund-
un teflir fram í fyrsta sinn
breiðfylkingu grínfígúra sinna,
sem hann teflir raunar ekki til
uppnáms fyrr en í síðari leik-
Htum sínum. Leikstjórinn,
Gunnar R. Hansen, gerði virð-
ingarverða tilraun til þess að
tnóta, í leikgerð, sem hann
hafði, og í leikstjórn, sálfræði-
Mga mynd af hinni hviklyndu
Lúkretíu. Tilraunin var fyrir-
fram dauðadæmd. Á leiksviðinu
lifir Lúkretía ekki eftir neinum
sálfræðilegum reglum, hún hef-
Ur 16 sálir, eins og Þorbeinn
segir, og á leiksviðinu er hún
jafn margar persónur. Hamfarir
Lúkretíu urðu ekki sannfærandi
hjá frú Ernu Sigurleifsdóttur,
hversu ágætur sem leikur henn-
ar var í einstökum atriðum.
Hlutverkið reis beinlínis gegn
ieikstjóra og leikkonu, þegar
þau reyndu að þröngva því til
einhvers skynsamlegs lífernis-
uiáta. Af rissmyndum Holbergs
her fyrst að telja Þorbein, for-
föður allra Hinrikanna, sem
Árni Tryggvason lék svo lysti-
lega, að telja verður til meiri
háttar afreka á leiksviðinu hér
í vetur. Eins var um Gísla Hall-
dórsson, sem lék galapínið Api-
cius, sömu ættar og Jean de
France, með blóðríkri kímni. Á
undan var sýndur forleikur eftir
leikstjórann, Svipmynd í gyllt-
um ramma, sem viðeigandi inn-
gangur að minningarathöfninni.
Fimmtudagur, 11. marz:
Sá sterkasti, sjónleikur frá
1902 eftir Karen Bramson,
frumsýndur í þjóðleikhúsinu.
Haraldur Björnsson er nú um-
svifamestur leikara hér. Sú var
tíðin, að hann átti erfitt upp-
dráttar, aðkomumaður, fyrir
heimaríkum vistmönnum leik-
listarinnar hér, þegar hann kom
nýr af nálinni, lærður leikari.
Þá var honum fært flest til for-
áttu, m. a. rangur framburður,
jafnvel mállýti, persónulegir
kækir og ofleikur í tíma og
ótíma. Eitthvað af öllu þessu
loðir við leik Haralds enn, en
með fádæma einbeitingu hefur
hann hrist flesta vistmennina af
sér og skarað fram úr sem gam-
anleikari. Það var eitt, sem
Hellenar óttuðust um fram aðra
hluti. Það var hybris, ofmetn-
aður. Og vel má sá maður vara
sig, sem ætlar sig svo sterkan,
að hann geti verið þýðandi, leik-
stjóri og aðalleikari á sama
kvöldi. Að vísu, Haraldur endur-
tekur aðeins það, sem hann
gerði á leiksviðinu í Iðnó 1929.
En þá var þetta nýtt. Aðeins
sex ár frá því Reumert lék hlut-
verkið í París, og skemmra síð-