Ægir - 01.12.1993, Blaðsíða 39

urlandi voru strengdir vírar til þess að
verjast ísreki; 14. febrúar var hvíta-
bjarnarhúnn felldur í Haganesvík í
Fljótum. Við lok þessa sama vetrar,
hinn 10. apríl 1988, rakst Akureyrar-
togarinn Þorsteinn á ísspöng í Reykja-
fjarðarál þegar verið var að taka inn
trollið upp úr miðnætti í 8 vindstig-
um, þungum sjó og ísreki. Togarinn
stöðvaðist við áreksturinn og fékk þá
belginn af vörpunni í skrúfuna. Skipið
varð þar með stjórnvana og hraktist
meðfram ísspönginni sem hjó gat á
stjórnborðshorn togarans. Verulegur
leki kom að Þorsteini og um tíma var
skipið mjög hætt komið þar til hjálp
barst frá öörum togara, Arnari frá
Skagaströnd. Þyrla Landhelgisgæsl-
unnar var send af stað frá Reykjavík
og flaug 235 sjómílna leið meðfram
ströndinni við erfiðar aðstæður og tók
fjóra skipverja frá borði þegar útlitið
var sem verst.
Yfirísing
Hættulegustu áhrif fimbulkulda
sem oftast fylgir hafísnum eru þó yfir-
ísing skipa.
Yfirísing hefur iðulega valdið geig-
vænlegum slysum.
Enn er í minni höfð frækileg bar-
átta áhafnar Reykjavíkurtogarans Þor-
kels mána sem bjargaði skipi sínu og
lífi með miklu harðfylgi við að brjóta
ísinn sem hafði safnast á skipið á Ný-
fundnalandsmiðun í febrúarmánuði
árið 1959. Þar mátti ekki miklu muna
að illa færi og enginn yrði til frásagn-
ar.
Veður var norðvestan ofsaveður, 11
vindstig, hafrót (sjór 10 skv. dagbók
skipsins), frost og blindbylur.
Þorkell máni var dísiltogari, 722
brúttórúmlestir að stærð, og hafði
fengið fullfermi þegar þetta mann-
drápsveður skall á. Frá því um miðjan
dag (kl. um 3 síðdegis), laugardaginn
7. febrúar fram til kl. 5 um morgun-
inn þriðjudaginn 10. febrúar, eða í
tæpar 62 klukkustundir hélt Þorkell
máni upp í veðrið. Allan þennan tíma
hlóð skipið á sig ís og hallaðist oft
hættulega mikið ýmist á bakborða eða
stjórnborða. Þegar Þorkell máni lagð-
ist mest vatnaði upp undir hliðar-
glugga á stjórnpalli. Skipverjar börðu
klaka af skipinu úr framreiða, á hval-
baki, stjórnpalli og bátaþilfari mestan
hluta þessa tíma.
Bátsuglur á bátaþilfari voru log-
skornar af og var davíðunum ásamt
báðum björgunarbátum skipsins, sem
voru þá þungir trébátar á bátaþilfari,
rutt fyrir borð. Þessi aðgerð mun vafa-
laust hafa haft úrslitaáhrif til þess ab
létta yfirþunga íssins af og hefur
sennilega bjargað skipinu.
Eftir þetta vebur, sjóslys og erfið-
leika íslensku togaranna á Nýfundna-
landsmiðum, var öryggisreglum ís-
Guðjón Ármann Eyjólfsson
er skólameistari
Stýrimannaskólans í
Reykjavík.
Hafís við íslanci árin
1965-1968.
ÆGIR DESEMBER 1993 537