Tímarit lögfræðinga - 01.12.1951, Page 19

Um lögkjör forseta, Islands
233
einnig samþykki beggja þingdeilda, hvoi-rar í sínu lagi,
nægja. Ef slíkt samþykki hefur verið veitt, ber að fara
með mál gegn forseta fyrir venjulegum dómstólum eins
og gegn óbreyttum borgara. Og ef hann er dæmdur til
refsingar, á hann að taka 'hana út sem hver annar.
XIII.
Forseti nýtur ekki friðhelgi þeirrar, sem konungi var
áskilin í stjórnarskránni frá 1920. Mætti því efast um,
hvort 99., 100. og 101. gr. almennra hegningalaga nr. 19
frá 1940 taki til forseta. Svo verður samt að telja, því að
ákvæði þessi taka einnig til þess, ,,sem konungsvald hefur
á hendi“, en forseta Islands er einmitt falið að mestu það
vald, sem konungur hafði áður. Hinsvegar verður að telja
vafalaust, að sú sérstaka vernd, sem fjölskyldu konungs
er veitt í 2. mgr. 101. gr. hegningalaganna, taki ekki til
fjölskyldu forseta íslands.
XIV.
Forseti verður leystur frá embætti áður en kjörtíma
hans er iokið, ef það er samþykkt með meiri hluta atkvæða
við þjóðaratkvæðagreiðslu, sem til er stofnað að kröfu
Alþingis, enda hafi hún hlotið fylgi % hluta þingmanna
í Sameinuðu þingi. Þjóðaratkvæðagreiðsla skal þá fara
fram innan tveggja mánaða frá því að krafan um hana
var samþykkt á Alþingi, og gegnir forseti eigi störfum
frá því að Alþingi gerir samþykkt sína þar til úrslit þjóð-
aratkvæðagreiðslunnar eru kunn. Nú hlýtur krafa Al-
þingis eigi samþykkt við þjóðaratkvæðagreiðsluna, og skal
þá Alþingi þegar í stað rofið og efnt til nýrra kosninga,
sbr. 3. og 4. mgr. 11. gr. stjskr.
1) önnur ákvæði um lausn forseta frá starfi eru ekki
í stjskr. Vafalaust er samt, að forseti hefur rétt til að
segja af sér, hvenær sem er, og verður staða hans þá laus.
E. t. v. mætti þó halda því fram, að úr því að forseti er
kosinn til stöðu sinnar með samþykki hans sjálfs, væri
hann skyldur til að gegna embættinu allan kjörtímann.
16