Tímarit lögfræðinga - 01.08.1978, Page 12

fjölmargra ríkja á þessum ákvæðum í raun. Er því allsendis ástæðulaust
fyrir Islendinga að láta það dragast úr hömlu að tileinka sér þau rétt-
indi, því að allmörg ár munu líða þar til formlegur hafréttarsáttmáli
hefur verið fullgiltur og komið til framkvæmdar. Hinsvegar er rétt og
eðlilegt, að við gerð nýrrar heildarlöggjafar um landhelgi Islands verði
tekið mið af, og gætt samræmis við það sáttmálauppkast, sem nú er
fjallað um á hafréttarráðstefnunni og endurspeglar þróun þjóðaréttar
á þessu sviði.
Verður nú vikið að hinum einstöku réttarþáttum, sem varða land-
helgi íslands, og tillögur gerðar um það, hvernig framtíðarskipan þeirra
verði best háttað innan ramma nýrrar heildarlöggjafar um efnið.
1. Hin almenna lögsögulandhelgi.
Svo sem kumiugt er hafa aldrei verið sett heildarlög um landhelgi
Islands. Hið sama gildir um fiskveiðilandhelgina.
Er því hvergi að finna í lögum samræmd ákvæði, sem mæla fyrir um
stærð hinnar almennu lögsögulandhelgi. Hinsvegar hefur landhelgin
verið talin fjórar sjómílur, eða eins og hún virðist almennt hafa verið
talin í framkvæmd, áður en Danir gerðu samninginn við Breta 24. júní
1901 um tilhögun á fiskveiðum utan landhelgi o. f 1., þar sem landhelgin
var ákvörðuð 3 sjómílur.1) Þótt segja megi, að væntanlega hafi hin 4
1) Ólafur Jóhannesson, Stjórnskipun íslands, 1. útg., bls. 50.
í grein þeirri, sem hér birtist, leggur dr. Gunnar
G. Schram til, að sett verði almenn landhelgis-
lög. Ákvæðin um þetta efni eru nú dreifð og
ófullkomin. Gunnar er þeirrar skoðunar, að hin
almenna landhelgi ætti að vera 12 sjómílur mið-
að við sömu grunnlínur og fiskveiðilögsagan nú.
Hann telur, að í lögunum eigi að lýsa yfirráð-
um íslands yfir 200 míina fiskveiðilandhelgi
og yfir hafsbotninum innan fiskveiðimark-
anna og heimila að lýst sé yfirráðum yfir land-
grunnssvæðum utar í samræmi við þjóðréttar-
reglur. Loks gerir hann að tillögu sinni, að hin
nýja löggjöf mæli fyrir um 200 sjómílna meng-
unarvarnalögsögu.
58