Tímarit lögfræðinga - 01.06.1992, Page 48

kaupandinn tæki að sér skuldina gagnvart kröfuhafa, þ.e.a.s. með því að semja
gagngert við kröfuhafann. Hins vegar það, að kröfuhafinn fengi framselda kröfu
upphaflegs skuldara (seljanda) á hendur kaupandanum. Hvorugu þessa hafi
verið til að dreifa í framangreindum dómi, og því yrði ekki á niðurstöðu hans
fallist.51
Gaukur Jörundsson telur, að kröfuhafinn fái ekki persónulega kröfu á hendur
kaupandanum við afsalið eitt. Það þurfi meira til að koma. Við afsal veðsettrar
eignar haldi kröfuhafi (veðhafi) auk veðréttar síns persónulegri kröfu á hendur
fyrri eiganda, ef persónuleg krafa fylgdi á annað borð. Ljóst sé, að kröfuhafinn
eignist persónulega kröfu á hendur kaupandanum, ef hann tekur á sig persónu-
lega ábyrgð gagnvart kröfuhafa beint. Meira vafamál sé hins vegar, hvernig fara
skuli með samning seljanda og kaupanda um það, að kaupandinn taki á sig
persónulega ábyrgð á veðskuldinni. Gaukur er sammála Ólafi Lárussyni um
það, að upphaflegur skuldari (seljandi) geti framselt kröfuhafa rétt sinn
samkvæmt samningi seljandans við kaupandann og kröfuhafi þannig öðlast rétt
á hendur kaupandanum. Einnig komi til greina að telja samning sejanda og
kaupanda fela í sér loforð í þágu þriðja manns, sem samningsaðilar verði
bundnir af gagnvart kröfuhafa, þótt ekki taki Gaukur afdráttarlausa afstöðu í
þeim efnum.52
6.6.3.2 Dómur Hæstaréttar í Hrd. 1981 1040
Næst skal getið dóms Hæstaréttar í Hrd. 1981 1040. Við umfjöllun um dóm
þennan er rétt að hafa í huga, að í honum er alls ekki tekin bein afstaða til þess,
hvort samningur upphaflegs skuldara (seljanda) og hins nýja skuidara (kaup-
anda) veiti kröfuhafa beinan rétt til þess að krefja kaupandann um greiðslu
skuldar, sem kaupandinn hefur gagnvart seljanda tekið að sér að greiða.
Hér var um kærumál að ræða, þar sem úrlausnarefnið var það eitt, hvort veita
ætti frest til þess að afla gagna um galla í seldri bifreið í máli, sem höfðað var
samkvæmt XVII. kafla laga nr. 85/1936 (eml.). Veðskuldabréf það, sem var
grundvöllur málshöfðunarinnar, hafði upphaflegur kaupandi bifreiðarinnar
(stefnandi málsins hér eftir nefndur seljandi) gefið út til greiðslu hluta kaup-
verðsins. Síðar seldi kaupandinn bifreiðina og sá, sem keypti af honum (stefndi í
málinu hér eftir nefndur kaupandi), tók að sér greiðslu veðskuldabréfsins, en
vanefndi þá skuldbindingu. Var það niðurstaða bæði héraðsdóms og Hæstarétt-
ar, að endurkröfumál seljanda á hendur kaupanda um innlausnarfjárhæðina
51 Ólafur Lárusson, Fyrirlestrar um veðréttindi, bls. 56.
52 Gaukur Jörundsson, Um veðréttindi, bls. 44.
42