Tímarit lögfræðinga - 01.06.1992, Side 61

dóminum litið svo á, að nýi eigandi væri á grundvelli þessarar tilkynningar
persónulega skuldbundinn til þess að greiða eldri skuldbindingu félagsins.74
I þessum dómi virðist á því byggt, að tilkynningin til firmaskrár feli í sér
almenna yfirlýsingu til skuldheimtumanna félagsins og annarra um, að hinn nýi
eigandi taki ábyrgð á greiðslu eldri skuldbindinga þess, og grandlaus þriðji
maður hafi mátt byggja á því, að um væri að ræða samning milli seljanda og
kaupanda um, að kaupandinn tæki á sig ábyrgð á greiðslu allra skuldbindinga
félagsins, gamalla og nýrra, enda þótt tilætlunin hafi verið önnur, eins og skýrt
kom fram í kaupsamningnum.
Þessi niðurstaða er umdeilanleg. Með góðum rökum má halda því fram, að
túlka beri tilkynningar af þessu tagi, þ.e. orðalagið „ ... með ótakmarkaðri
ábyrgð á skuldbindingum þess og starfrækslu ...“ þannig, að hinn nýi eigandi
taki einungis ábyrgð á nýjum skuldum samkvæmt þeirri aðalreglu, sem gildir í
þessum efnum. Því verði að taka það skýrt fram í tilkynningunni sjálfri, ef nýr
eigandi á að verða ábyrgur fyrir eldri skuldum, og ber þá væntanlega að miða við
innritun í firmaskrá, ef ekki er getið um tímamörk í tilkynningunni.
74 Málavextir í bæjarþingsmálinu voru þessir:
Markaðsþjónustan s.f. (Mt>) höfðaði mál á hendur þeim S og J persónulega og f.h. samlagsfélags
þeirra Fasteignasölunnar Óðinstorgi 4 (FÓ). Málið var einnig höfðað gegn tveimur öðrum aðilum,
þeim HB og HA. Krafist var greiðslu á víxli, sem gefinn var út 5. apríl 1982 af stefnda HB og
samþykktur af samlagsfélaginu til greiðslu á gjalddaga 6. maí 1982. Víxillinn var ábektur af stefnda
HA og stefnanda, sem leysti hann til sín. þegar greiðslufall varð hjá FÓ.
Stefndi S hafði keypt hlut stefnda HA í samlagsfélaginu 1. júní 1982, og var víxillinn því fallinn í
gjalddaga, þegar eigendaskipti urðu að hlutum í félaginu. Um eigendaskiptin var ritað í firmaskrá 2.
júní 1982 eða daginn eftir kaupin.
í kaupsamningnum sagði m.a. svo um yfirtöku skulda, en þá höfðu verið taldar upp allar þær
skuldir, sem S tók að sér að greiða: „ ... Annað en að framan greinir greiðir kaupandi ekki og komi
reikningar fram dags. fyrir 1. júní eru þeir honum óviðkomandi og greiðir seljandi allar sh'kar kröfur
... “ f firmaskrána varritað með svofelldum hætti: „Hér með tilkynnist til firmaskrár Reykjavíkur að
H.A.... hefurgengiðút úr firmanuF.Ó. Jafnframt tilkynnist aðinn ífirmað gengur í hansstaðS með
ótakmarkaðri ábyrgð á skuldbindingum þess og starfrækslu.“
S hélt því fram í málinu, að hann væri ekki réttur aðili, þar sem hann ábyrgðist aðeins þær
skuldbindingar samlagsfélagsins, sem orðið hefðu til eftir að hann gekk í félagið. Um þá
varnarástæðu sagði svo í dóminum: „ ... í greindri firmatilkynningu var þess ekki getið, að
skuldarábyrgð S skyldi taka gildi miðað við tiltekin tímamörk eða takmarkast að öðru leyti.
Firmatilkynning þessi, sem undirrituð var af báðum aðilum, var móttekin og innrituð í firmaskrá
Reykjavíkur 2. júní 1982, og var sú skráning efnislega óbreytt, er mál þetta var höfðað með stefnu
birtri 15. júní 1982. Gagnvart grandlausum kröfuhöfum firmans var stefndi S því formlega réttur
aðili firmans á þeim tíma, og mál þetta því réttilega höfðað á hendur honum ...“ Varnarástæðu S
byggðri á aðildarskorti var því hafnað, og hann dæmdur til greiðslu skuldarinnar, en áður hafði verið
fallið frá kröfum á hendur J, HB og HA.
55