Tímarit lögfræðinga - 01.07.2002, Síða 45

í tengslum við hið fyrmefnda hefur jafnframt verið litið svo á að heimildin
í 3. gr. sé ekki takmörkuð við að banna tiltekna hegðun, heldur felist einnig í
henni heimild til að gefa fyrirmæli um tiltekna hegðun eða aðgerðir.18 Það er að
sjálfsögðu álitamál hversu langt er unnt að ganga í slíkum beinum fyrirmælum
til fyrirtækja. Hin almenna forsenda er sú að fyrirmælin séu liður í að uppræta
hina ólögmætu hegðun fyrirtækis og samkeppnishamlandi áhrif hennar og
koma aftur á eðlilegri samkeppni. I tengslum við 3. gr. hefur verið rætt hvort
fyrirmæli um skiptingu fyrirtækis rúmist þar innan. A þetta álitaefni reyndi að
vissu marki í Europemballage and Continental Can gegn Framkvœmda-
stjórninni þar sem meginálitaefnið var hvort þáverandi 85. og 86. gr. Rómar-
samningsins væri nægilegur grundvöllur undir samrunaeftirlit áður en reglu-
gerð nr. 4064/1989 var sett.19 Framkvæmdastjómin hafði komist að þeirri
niðurstöðu að svo væri þegar annað eða bæði fyrirtækin voru markaðsráðandi
fyrir og mælti fyrir um skiptingu á grundvelli 3. gr. áðumefndrar reglugerðar.
Dómstóll Evrópubandalaganna felldi ákvörðunina úr gildi á þeim forsendum að
markaðsgreining framkvæmdastjómarinnar væri ófullnægjandi. Reyndi þar
með ekki beinlínis á það hvort 3. gr. gæti rúmað heimild til að gefa fyrirmæli
um skiptingu við þær aðstæður þegar um er að ræða samráð sem talið var falla
undir núverandi 81. gr. EB (53. gr. EES).20 Almennt er þó litið svo á að fyrir-
mæli um að markaðsráðandi fyrirtæki skuli skipt (structural remedy) séu ekki
eitt af þeim úrræðum sem rúmast innan 3. gr., hvorki sem viðbrögð við broti
þótt endurtekin séu né heldur sem almennt úrræði til breyta gerð markaðarins
án tillits til einstakra brota. Þetta er þó álitamál en slíku úrræði hefur ekki verið
beitt við framkvæmd samkeppnisreglna evrópuréttarins með einhliða ákvörðun
framkvæmdastjómarinnar.
Áður en skilið er við þetta er þó rétt að benda á umræðu um endurskoðun á
reglugerð nr. 17/62. í tillögu, sem nú er til meðferðar, um nýja reglugerð er í 7.
gr. fjallað um svokallaðar „structural remedies“.21 Þar segir í 1. mgr. 7. gr. sem
ber yfirskriftina „Finding and termination of infringement“:
18 Sjá í þessu sambandi t.d. Stefán Már Stefánsson: Evrópusambandið og Evrópska efnahags-
svæðið, bls. 778-779, en þar eru nefndir ýmsir dómar og ákvarðanir sem þetta varða. Sjá og
Bellamy and Child, bls. 926-929.
19 Mál nr. 6/1973 Europemballage and Continental Can gegn Framkvœmdastjórninni [1973] ECR
215.
20 Bellamy and Child: European Community Law of Competition. (5. útgáfa) London 2001, bls.
928.
21 Proposal for a Council Regulation on the implementation of the rules on competition laid down
in Articles 81 and 82 of the Treaty and amending Regulations (EEC) No 1017/68, (EEC) No
2988/74, (EEC) No 4056/86 and (EEC) No 3975/87 (Regulation implementing Articles 81 and 82
of the Treaty.) OJ 2000 C365E/284, [2000] 5 CMLR Antitrust Reports, bls. 1148.
139