Tímarit lögfræðinga - 01.07.2002, Blaðsíða 85
rafræn viðskipti, sbr. einnig 1. mgr. 8. gr. og 2. gr. frumvarps til laga unt raf-
eyrisfyrirtæki.
Þá er í viðaukanum staðfest sú almenna regla að samningsaðilar geti samið
um hvaða lög skuli gilda um samninginn. Þó er gert ráð fyrir að neytendur eigi
rétt á því að með ágreiningsmál skuli fara að lögum heimaríkis þeirra eftir
nánari reglum.4 Um samninga um rétt yfir fasteignum er gert ráð fyrir að lög
þess ríkis þar sem fasteign er staðsett skuli gilda.
Þá er annar flokkur af undanþágum frá gildissviði tilskipunarinnar, sérstakar
undanþágur, sem ákveðnar eru af hverju aðildarríki fyrir sig til að bregðast við
og banna starfseini sem getur ógnað allsherjarreglu, almannaheilbrigði, almanna-
öryggi og neytendavemd. Þetta á sér hliðstæðu í annarri innri markaðs löggjöf.
Gerð er krafa um að ráðstafanimar séu hóflegar í hlutfalli við hagsmunina sem
em í húfi. ESB ríkin tilkynna til framkvæmdastjómarinnar en EFTA/EES ríkin
tilkynna Eftirlitsstofnun EFTA hyggist þau beita ráðstöfunum til að hindra raf-
ræna þjónustu einhverra aðila á grundvelli þessarar heimildar.
6. EFTIRLIT - SAMVINNA - NEYTENDAVERND
Hvert ríki skal tilnefna lögbært yfirvald til að hafa eftirlit með þjónustu í
upplýsingasamfélaginu til að tryggja raunverulega vernd almennings. Mikil-
vægt er að búa svo um hnútana að viðkomandi yfirvöld veiti ekki einungis eigin
ríkisborgumm vemd heldur öllum viðskiptavinum þeirra þjónustuaðila sem
hafa staðfesturétt í ríkinu, hvar sem þeir era staðsettir innan ESB/EES. Sú
ábyrgð sem hvílir á aðildarríkinu þar sem þjónustan er upprunnin þarf jafnframt
að vera sett fram með skýmm hætti. I fyrirliggjandi frumvarpi til laga er lagt til
að Samkeppnisstofnun verði falið þetta hlutverk.
Aðildarríkin skulu hafa með sér samstarf. Það felst m.a. í því að tilnefna
tengiliði og að láta í té alla þá aðstoð og upplýsingar sem önnur aðildarríki eða
framkvæmdastjóm ESB fara fram á. Þá á almenningur (þjónustuveitendur og
þjónustuþegar) að geta aflað sér almennra upplýsinga um samningsréttindi og
-skyldur, kæruleiðir og leiðir til úrlausna í deilumálum og aðrar upplýsingar um
stjómvöld, samtök og stofnanir sem geta veitt þeim frekari upplýsingar og hag-
nýta aðstoð. í frumvarpinu er lagt til að viðskiptaráðuneytið hafi þetta hlutverk
nteð höndum.
Meginreglan skal vera sú að lög þess ríkis þar sem þjónustuveitandinn hefur
staðfestu gildi um þjónustuna. Tekið er fram í inngangi að tilskipuninni að með
henni sé ekki ætlunin að setja viðbótarreglur um alþjóðlegan einkamálarétt né
að fjalla um lögsögu dómstóla.
4 The Rome Convention on the law applicable to contractual obligations, 19.6.1980. EFTA ríkin,
þ.á m. ísland, eru ekki aðilar að þessum sáttmála.
179