Árbók Háskóla Íslands

Árgangur

Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1951, Blaðsíða 16

Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1951, Blaðsíða 16
14 þessari stofnun og menn dreifðir víðs vegar, eins og títt er um það leyti. Fyrir því þótti einkar vel hæfa að minnast aldar- afmælis hans um leið og minnzt væri fertugsafmælis háskól- ans. Þess vegna mun Sigurður Nordal prófessor hér á eftir flytja ræðu um Björn M. Ólsen og vísindamennsku hans, en að lokinni þessari samkomu verður lagður blómsveigur á leiði hans. Þegar Háskóli íslands var stofnaður, leitaði rektor hans í ræðu sinni honum orðheilla í máltækjunum: „Flest frumsmíð stendr til bóta“ og „Mjór er mikils vísir“. Það er stórt orð háskóli, og miðað við hina miklu háskóla annarra landa þá bæði var og er Háskóli Islands mjór vísir. En hann var þó ekki skraut eitt eða munaður, heldur ríkti í stofnun hans fullkomin rökvísi og hann átti sér hlutverk. Á undan honum höfðu farið sérskólar í ýmsum fræðum. Guðfræðikennsla hafði átt sér heima í stólskólunum og Bessastaðaskóla, unz Prestaskólinn var stofnaður 1847. Fyrsti vísir að læknaskóla hófst 1862, en 1876 var Læknaskólinn stofnaðm’. Næst kom Lagaskólinn, settur á stofn með lögum 1904, en tók til starfa 1908. Sam- hliða þessu vaknaði hugmyndin um háskóla. Árið 1845 bar Jón Sigurðsson fram uppástungu um þjóðskóla, „er veitt geti svo mikla menntun sérhverri stétt, sem nægir þörfum þjóð- arinnar“. Segja má, að ailir æðri skólar á Islandi kvíslist með nokkru móti af þeirri hugmynd Jóns. Árið 1881 bar Benedikt Sveinsson fram frumvarp um háskóla, og síðan má segja, að sú hugmynd hafi aldrei dáið, þó að það yrði ekki fyrr en 1909, að háskólalögin væru samþykkt og fengju staðfestingu konungs. Alþingi 1911 veitti svo fé til hans, og var hann svo stofnaður á aldarafmæli Jóns Sigurðssonar, 17. júní 1911. Við stofnun hans voru sérskólamir þrir gerðir að þremur deildum í háskólanum, guðfræðideild, læknadeild og lagadeild og fjórðu deildinni bætt við, og hlaut hún nafnið heimspeki- deild, og voru þar kennslustólar í heimspeki, íslenzku máli og bókmenntum og sögu Islands. Skipulag Háskóla Islands var sniðið eftir skipulagi háskóla á Norðurlöndum. Hinir fyrstu
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128

x

Árbók Háskóla Íslands

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Háskóla Íslands
https://timarit.is/publication/588

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.