Árbók Háskóla Íslands - 01.01.1984, Síða 22

20
Árbók Háskóla íslands
háskólaárinu, og býð ég þá velkomna, um
leið og ég þakka þeim, sem létu af störfum,
fyrir vel unnin verk.
Nær allur rekstrarkostnaður Háskóla ís-
lands — eða um 95% — er greiddur úr rík-
issjóði, en 5% eru tekjur af seldri þjónustu.
Til framkvæmda, viðhalds, tækjakaupa og
þess háttar koma sennilega um 50 milljón-
ir króna af tekjuafgangi Happdrættis Há-
skóla íslands, en 21 milljón króna úr ríkis-
sjóði. í heild koma því um 80% af fjár-
notkun háskólans úr ríkissjóði.
Þótt háskólinn megi sæmilega vel við
una íjárveitingar á fjárlögum þessa árs, ef
borið er saman við ýmsa aðra og hliðsjón
höfð af þröngri stöðu þjóðarbúsins, fer
ekki hjá því, að við talsverðan rekstrar-
vanda verði að etja í ár, þar sem nemend-
um hefur fjölgað að jafnaði um 10% á ári
undanfarin Ijögur ár, en fjárveitingar
hækkað um 3 —4% á ári að raungildi.
Fagna ber því nýmæli í Ijárlagagerð rík-
isins að hafa fjárlög sem raunhæfust,
þannig að ekki sé treyst á aukafjárveiting-
ar. í framhaldi af því samþykkti háskóla-
ráð í upphafi þessa árs að auka fjárhagslegt
sjálfræði deilda og námsbrauta þannig að
saman fari ráðstöfun fjár og ábyrgð.
Háskólinn hefur notið góðs af lækkun
aðflutningsgjalda af tölvum, og hann fagn-
ar mjög nýlegri samþykkt á Alþingi þess
efnis, að felld skuli niður aðflutningsgjöld
af kennslu- og vísindatækjum. Þetta hefur
lengi verið baráttumál háskólans.
Ég vil einnig geta þess í þessu sambandi,
að rekstur Happdrættis H.Í., sem nýskeð
varð 50 ára, svo og Háskólabíós og
Reykjavíkurapóteks, gekk mjög vel á síð-
astliðnu ári, og er það meðal annars að
þakka breyttri efnahagsstefnu sem kom til
framkvæmda á því ári.
Engin ný kennarastaða fékkst á þessu
ári. Eykst því stundakennsla enn og er nú
orðin meira en helmingur allrar kennslu.
Húsnæðisekla, tvístringur starfseminn-
ar og óhentug aðstaða hrjáir háskólann æ
meir, og segja má að ýmsum aðferðum sé
beitt til þess að beina „viðskiptavinum"
frá stofnuninni, andstætt því sem fyrirtæki
á frjálsum markaði reyna að gera. Ég ætla
þó að hlífa ykkur við að hlusta á þá rauna-
sögu í smáatriðum.
Svo ég víki fremur að því, sem til bóta
horfir, má geta þess, að síðastliðið haust
flutti námsbraut í sjúkraþjálfun í nýtt hús-
næði að Vitastíg 8, stærra og ódýrara en
það sem hún hafði áður. Þá bendir allt til
að unnt verði að taka hið svonefnda Hug-
vísindahús í notkun í haust, og verður
mikil bót að því. Framkvæmdir hafa legið
niðri á Landspítalalóð í þágu læknadeildar
á þessu ári sakir fjárskorts, en byrjað verð-
ur á uppsteypu næsta áfanga í þágu verk-
fræði- og raunvísindadeildar seinni hluta
ársins.
Afmörkun háskólalóðar er nú á loka-
stigi, og vonast er til að Reykjavíkurborg
taki á sig rögg og gangi sem fyrst frá sam-
þykkt á skipulagi fyrir miðsvæði háskól-
ans í samræmi við gefin fyrirheit.
Þótt mest fari fyrir kennslu í starfsemi
háskólans, eru rannsóknir eitt aðalverk-
efni hans. Er það reyndar áhyggjuefni, að
hin mikla aðsókn nemenda og kennslu-
þörf þeirra krefst æ meiri mannafla og fjár
og kaffærir þannig rannsóknir bæði beint
og óbeint.
Þær umræður og sú viðleitni, sem nú eru
uppi til eflingar hátækniiðnaði og sam-
starfi háskólans, fyrirtækja og Reykjavík-
urborgar, gefa von um að senn fari að rofa
til í þessum efnum. Háskólinn vinnur
markvisst að því að auka þjónustuverkefni
í samvinnu við fyrirtæki, stofnanir og
opinbera aðilja, ekki síst á sviði líftækni og
tölvutækni. Háskólaráð hefur nýlega sam-
þykkt að fara fram á heimild til þess í há-
skólalögum, að háskólinn geti átt aðild að
fyrirtækjum sem stunda þróunar- og rann-
sóknarstarfsemi eða framleiðslu og sölu er
tengist slíkri starfsemi.
Aðstæður háskóla eru sífellt að breytast,