Búnaðarrit - 01.01.1900, Page 53

63
hin nýju aptur á móti minni. Rófur misheppnuðust;
livítkál og blómkál óx vel“. — Af þessari skýrslu má
sjá, að prunus padus og caragana arborescens hafa þolað
veturinn; því að þau eru ekki nefnd.
Haparanda er lítil borg, hin nyrzta og austasta í
Svíþjóð, við mynnið á Torncá; íbúatalan er um 1400.
Bærinn er prýddur ýmsum jurtagróðri. Af lauftrjám
er þar mest reyniviður, birki og ösp. Utan við bæinn
cru barrskógar. 1 öllum görðum eru kartöflur, sumstað-
ar jarðarber, baunir, salat skalotlaukur o. fl. í blóm-
beðum er mikið af pyrethrum og aschyranthus. Frem-
ur er þar lítið ræktað af runnum, helzt caragana og
einstaka rósir. L’osa pimpinellifolia er þar ræktuð all-
víða, einkum þó í kirkjugarðinum, en þar er þó mest
reyniviður, ösp og birki. Lítið er um fleirærar blóm-
jurtur aðrar en „rejnfan“ (tanacetum). Inni í stofum
cru ýmsar fallegar blómjurtir, svo sem pelargóníur
begóníur, fuchsíur, habrothamnus og pálmar.
Lappmörk er nyrzti hlutinn af Svíþjóð og liggur
vcstur og norður af þeim hjoruðum, sem hjer að fram-
an er talað um. Hún nær frá 63° 52' til 69° 3'. Á
Lappmörk eru þrír þjóðflokkar: Svíar, Finnar og Lapp-
ar. Á suðurhluta hennar eru að eins um af fólk-
inu Lappar, en á norðurhlutanum ^/g. Margir af þeim
hafa nú orðið fasta bústaði, en fleiri eru þó á flakki.
Á seinni parti þessarar aldar hafa Svíar og Finnar
flykkzt þangað, og kemur það af málmnámunum þar
norður frá. Nálægt Gcllivare er fjall, sem heitir „Malm-
berget“. Þar eru ógrynnin öll af járni. Járnbraut
hcfur verið lögð þangað norður eptir neðan frá Lúleá.
Við „M.almberget“ er nyrzta járnbrautarstöðin í Sví-
þjóð. Auk járnnáinanna þar norður frá hafa einnig
fundizt þar koparnámar,blýnámar, zink- og silfurnámar.