Nýja stúdentablaðið - 01.04.1953, Qupperneq 8
6
NÝJA STÚDENTABLAÐIÐ
Einn ágætasti forvígismaður F.R.S., Eiríkur heit-
inn Magnússon, skrifaði árið 1936: „Róttækir stúdentar
finna vel og skilja, að það er verkalýðshreyfingin, sem get-
i’.r borið menninguna uppi, skapað skilyrði margfalt hærra
menningarlífs. Þeir skilja, að þeir eru máttvana án verka-
lýðshreyfingarinnar, allt það góða, sem þá dreymir um og
þeir vilja vinna að, er dauðadæmd fásinna, ef það er
höggvið úr tengslum við hana, en á hinsvegar skilyrði til
glæsilegs vaxtar, þar sem verkalýðshreyfingin vex, þróast
og sigrar. Verkalýðshreyfingin er lífsvon róttækra mennta-
manna, en þeir eru einnig henni nauðsynlegir." Þetta voru
orð Eiríks heitins.
Vissulega eru róttækir stúdentar verkalýðshreyfingunni
nauðsynlegir, þeir mega ekki slitna úr tengslum við hana,
þótt þeir menntist. I komandi átökum milli auðvalds og
verkalýðs hafa róttækir stúdentar á hendi þýðingarmikið
hlutverk.
Það má segja, að í ár, þegar róttækir stúdentar halda
hátíðlegt 15 ára amæli sitt, geti hinn vísindalegi sósíalismi
haldið hátíðlegt 100 ára afmæli sitt. Ef litið er yfir þróun-
arsögu sósíalismans síðast liðin 100 ár, ef pólitískt landa-
bréf í dag væri borið saman við annað frá 1848, þarf ekki
mikla glöggskyggni til að sjá, hvert stefnir. Frumkvöðlar
sósíalismans lyftu blysi frelsis og bræðralags á loft fyrir
100 árum. I dag er birtan af því björt og neistaflugið um
allan heim. Hugsjón þeirra um afnám arðráns og kúgunar
hefur skotið frjóöngum 1 sál hins vinnandi manns 1 öllum
löndum heims. Auðvaldsskipulagið, arðránsskipulagið leik-
ur á reiðiskjálfi. Þó eru úrslitaátökin eftir og enn er ei
tími til að hvílast.
Róttækir stúdentar hafa ríka ástæðu til að gleðjast í
dag, er þeir líta yfir liðin 15 ár, en þeir hafa enn ríkari
ástæðu til að horfa fram í tímann. Og ég vil nú að lokum
minna ykkur á þau tvö málefni, sem víst er um, að róttækir
stúdentar þurfa að láta til sín taka á næstunni.
Annað er baráttan fyrir uppsögn Keflavíkursamnings-
ins. Það var F.R.S. sem fyrst pólitísku félaganna í háskól-
anirm krafðist þess, að bandaríski herinn hyrfi á brott af
íslandi. Það var fyrir ötullt starf fulltrúa F.R.S í Stúd-
entaráði, að útifundir voru haldnir vegna herstöðvabeiðni
Bandaríkjamanna og að ráðizt var í útgáfu blaðsins „Vér
mótmælum allir.“ Þjóðin fann að róttækir stúdentar fylktu
sér um málstað hennar. Hægri öflin á Alþingi treystust
samt til að gera Keflavíkursamninginn 1946, og þar með
var Island ekki lengur í tölu fullvalda ríkja, ef fullveldi
þjóðar er það, að lög þjóðarinnar gilda á öllu hennar landi
og fyrir alla, sem þar dveljast. Við það ástand búum við
nú, að vera ekki fullvalda þjóð. Þar að auki er öll þjóðin
í geigvænlegri hættu, ef til stríðs kemur, vegna herstöðva
Bandaríkjamanna. í þessu máli verða því róttækir stúd-
entar enn að herða róðurinn. Þeir þurfa að bindast sam-
tökum við öll félög á Islandi, sem vilja vinna að því af
alefli, að nauðungarsamningnum verði sagt upp við fyrsta
tækifæri.
Hitt málið er baráttan fyrir endurheimt handritanna.
Það kemur við hjartað í hverjum íslending, að öll hin fornu
skinnhandrit þjóðarinnar skuli vera á erlendum bókasöfn-
um og gler sýningarskápanna skuli skilja þau að, skinn-
handritin og þjóðina, sem skóp þau. Endurheimt handrit-
anna getur á næstunni orðið mál dagsins og róttækir stúd-
entar hafa þar verk að vinna að sameina alla Islendinga
um þá kröfu, að handritin verði flutt aftur til landsins.
— ★ —
Ég hirði ekki að nefna fleiri mál, en vitaskuld bíða F.R.S.
margvísleg verkefni í náinni framtíð, sem það verður að
leysa á farsælan og happadrjúgan hátt. Það er engin
ástæða til að ætla, að F.R.S. sé ekki vandanum vaxið.
Meðalalýsi á leið til indverskra stúdenta
Eins og skýrt var frá í síðasta tölublaði Nýja stúdenta-
blaðsins barst ísl. stúdentum, fyrir milligöngu Alþjóðlegrar
hjálparstofnunar stúdenta (International Student Relief),
beiðni frá indverskum stúdentum í Madrasfylki í Indlandi
um að þeim yrði sent meðalalýsi sem mundi koma að notum
í hinum miklu þrengingum og hungursneyð er þeir ættu við
að búa. Fulltrúar Félags róttækra stúdenta í Stúdentaráði
fluttu í október í haust tillögu um að verða við þessari
málaleitan sem fyrst og var hún samþykkt. Nokkru síðar
var öðrum fulltrúa róttækra, Boga Guðmundssyni, falið
einróma af ráðinu að annast þetta mál, söfnun lýsisins og
sendingu til Indlands. Tókst honum að safna þremur lestum
eða 15 tunnum, aflaði útflutningsleyfa og sá um að ókeyp-
is flutningur fengist hjá Eimskip til Kaupmannahafnar, en
þaðan var það síðan sent, fyrir milligöngu hjálparstofnun-
arinnar (I.S.R.) skemmstu leið til Indlands. Vann Bogi
Guðmundsson vel og lofsamlega að þessu máli og gerði
það er í hans valdi stóð til þess að koma hjálpinni sem
skjótast til félaga okkar í Indlandi og það var líka aðalat-
riðið. Er þess að vænta að fljótlega berist Stúdentaráði
skeyti um það, að lýsið sé komið til viðtakenda heilt í höfn.
Við gleðjumst yfir slíkum framgangi málsins, enda ætti
það að teljast heiður fyrir stúdenta að hafa brugðizt svo
vel við. *