Nýja stúdentablaðið - 01.04.1953, Qupperneq 10

8
NYJA STUDENTABLAÐIÐ
ÞORVALDUR ÞÓRARINSSON, iögfrœðingur:
Jósef Vissaríonovits Stalín
21. des. 1879 — 5. marz 1953
Nohhur hveðjjuorð
I þessu hátíðablaði Félags róttækra stúdenta hef ég valið
mér að minnast Jósefs V. Stalíns, fremsta leiðtoga hins
vísindalega sósíalisma á vorum dögum. Þó að söknuður
hafi vætt nálega hverja brá við hinn sviplega dauða Stalíns
skal ekki rekja hér harmatölur, heldur minnast hins hvílík
gæfa það er að hafa verið uppi samtímis þvílíkum manni,
að hafa átt þess kost að virða fyrir sér verk hans, kynnast
ritum hans, sjá sköpun hans ná þroska. Slíkur maður deyr
aldrei, hann mun lifa í afrekum sínum á meðan heimur vor
stendur.
Nú er hann fallinn frá sjálfur, en lífi sínu varði hann til
þess að tendra eld stéttabaráttunnar og þjóðfrelsisvakning-
ar í brjóstum hinna kúguðu um allan heim og glæða hann
í loga. Fyrir atbeina Stalíns er nú hetja á hverjum bæ, og
andi hans mun taka sér bústað í sálum þeirra og kalla þær
til vöku og starfs.
Þegar Jósef Stalín kemur fyrst fram á sjónarsvið sög-
unnar er hann fátækur guðfræðistúdent í Tíflis. Hann gekk
þá þegar á hönd frelsishreyfingu alþýðunnar, sameignar-
stefnunni, hinum vísindalega, byltingarsinnaða sósíalisma.
Hann lét ekki von um embætti blinda sig til að svíkja í
tryggðum fátæka móður sína eða annað alþýðufólk hins
litla ættlands síns, Grúsíu, sem átti í hinni hörðustu bar-
áttu fyrir daglegri tilveru og þjóðernislegu sjálfstæði. Frá
unga aldri vígði Stalín líf sitt byltingarstarfi og frelsis-
baráttu landa sinna og annarra kúgaðra stétta og þjóða í
hinni miklu þjóðadýflissu rússneska keisarans. Allur heim-
urinn þekkir árangurinn af þessu verki, auðvaldið skelfur
og nötrar af ótta, alþýða heimsins fagnar og þakkar.
Sagt er að ungir menntamenn af alþýðustétt eigi stund-
um í harðri baráttu við sjálfa sig um það hvort þeir eigi að
gerast þjónustumenn og verjendur hins íslenzka auðvalds-
þjóðfélags eða vera trúir hugsjónum og nauðsyn alþýðunn-
ar. Það hlýtur að vera eins og hvert annað leiðinlegt og
tvísýnt happdrætti fyrir alþýðuna hvorn kostinn þeir menn
velja sem geta leyft sér vangaveltur og hik í slíku máli.
Ég á ekki hér við val um það hvort menntamaður eigi að
gegna borgaralegu starfi í auðvaldsþjóðfélagi eða gerast
byltingarmaður að atvinnu. Ekki eru allir útvaldir. En
maður sem er af alþýðustétt og hefur fengið í veganesti
menntun og þekkingu á frelsisbaráttu alþýðunnar, hann
Þorvaldur Þórarinsson
hefur ekki leyfti til að láta hugsjónir sínai' eða nauðsyn
stéttar sinnar fylgja með í kaupunum þótt hann selji auð-
valdsríki vinnuafl sitt umsaminn stundaf jölda á dag. Maður
sem ræður sig í sómasamlega vinnu í auðvaldsríki á vita-
skuld að rækja starf sitt af alúð og samvizkusemi, hvort
heldur unnið er fyrir ríki eða einstakling. Ég lít svo á að það
sé siðferðileg og ófrávíkjanleg skylda hvers einasta mennta-
manns af alþýðustétt að láta ekkert til sparað af tíma sín-
um, efnum og þrótti að koma auðvaldsskipulaginu á kné,
hversu hárri stöðu sem sá maður kann að gegna í borgara-
legu þjóðfélagi.
Engir ættu að skilja betur en ungir menntamenn úr al-
þýðustétt ævistarf Stalíns, hverju hollusta við málstað
fólksins má orka, hvílíkum grettistökum hún lyftir, hvílíkt
afl hún leysir úr læðingi, hversu mikil verðmæti hún skap-
ar. Það væri rangt að ætla að Stalín hafi metið svokallað
stjórnmálastarf umfram önnur verk eða á kostnað þeirra.
Enginn maðui' hafði aðra eins tröllatrú á afrekum vísind-
anna og möguleikum þeirra, og fáir menn hafa háð sér meiri
þekkingu né agað betur hug sinn en hann. Varla hefur
nokkur einstaklingur hrakið á eftirminnilegri hátt þá gömlu
villukenningu að bókvitið verði ekki látið í askana. Og þó
eru dáðir Stalíns ekki fyrst og fremst mældar í þeim fjár-
sjóðum sem mölur og ryð granda. Ævistarf Stalíns var í