Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1890, Blaðsíða 55

53
afla sjer íráutnar í gleðinni er hann flegmatiskur, en
hann er kóleriskur, ef hann þarf að sigrast á þrautum,.
eða leggja mikið'í sölurnar.
J>að er nauðsynlegt í lífinu, að lund manna sje
sambland í rjettum hlutföllum af því einkennilega við
lundarlagið, sem hjer að framan er lýst. Algjör sang-
vinsk lund, eða allsendis kólerisk luud er alveg óþol-
andi, og koina sjer eins illa í sambúð manna, og mel-
ankólsk lund eða flegmatisk. Heimurinn er því miður
ekki svo skemmtilegur, að allt í honum verði tekið með
ljettúð, eins og hinni sangvinsku lund er tamt; en hann
er heldur ekki svo alvarlegur, að allt í honum þuríi að
taka frá hinni alvarlegu hlið, eins og melankólskir
menn gera. Að reyna að fá liverju einu framgengt
með ofurefli, dugar ekki; en það er hinni kólerisku
lund tamt. En eigi er það auðveldara, að fá allt án
ómaks, eða fyrirhafnar, eins og hin flegmatiska lund
ætlar sjer. Enginn hefur góða lund, nema sá, sem
eptir því sem ástendur, getur orðið hrifinn eins og hinn
sangvinski maður, sem berst hugdjarfur til að ná tak-
marki sínu, eins og hinn kóleriski, sem metur hvert
mál með þurri alvöru, eins og hinn melankólski, eða
tekur því, sem að höndum ber með þeirri rósemi, er
sjerstaklega einkennir þá flegmatisku lund. því jafn-
aðarlegar sem sú fernskonar lund, sem að framan er
lýst, er sameinuð í einum og sama manni, því betur
kernst hann af í heiminum.
f>egar á æskuárum unglinga má hafa áhrif á sam-
bland hins ýmsa lundarlags. Foreldrar og kennarar
verða að skoða það sem eitt hið mikilvægasta atriði í
staríi sínu við uppeldi barna, að skapa rjett hlutfall