Bjarmi - 01.03.2004, Blaðsíða 15

meiðslum - búið er að eyðileggja
getu til aö treysta að nýju.
Hvenœr kemurþetta fram?
Um leið og verknaöurinn hefur
verið framinn. Ég nefndi áðan
dæmi þarsem hjónabandssamn-
ingurinn er rofinn með því að
annar aðili hjónabandsins yfirgef-
ur hinn vegna þess að hann eða
hún segist vilja „fylgja hjarta sinu"
og „láta ástina ráða" - en þannig
útskýring er oft gefin. I upphafi
hjónabandsins var gengið út frá
því aö báöir aðilar myndu standa
saman í blíðu og stríðu en nú er
hinn skilinn eftir með skuldirnar,
ábyrgðina á börnum og, ósjaldan,
fer fjárhagurinn í rúst þvi ekki
verður lengur kleift að mæta fjár-
skuldbindingum. Afleiðingin er sú
að illmögulegt virðist vera að geta
fyrirgefið.
Hver eru þá fyrstu skrefin?
Þá erum við komin að spurning-
unni um hvað þarf til, til að geta
fyrirgefið. Eins og áður segir þá
erum við að tala um ferli. Sam-
kvæmt athugunum Beverly
Flanigan er fyrsta skrefið aö skil-
greina eðli og umfang þeirra sál-
rænu meiðsla og erfiðleika sem þú
hefur lent í. Þetta er eins og að
fara til læknis, þú þarft að geta
áttað þig á þvi hvar meinið er og
til þess sendir læknirinn þig e.t.v. í
alls konar rannsóknir. Það þarf að
greina og „kortleggja" einkennin.
Við þurfum líka að átta okkur á
því hvað tilheyrir okkur - að að-
greina eigin sálræn meiösl frá sál-
rænum meiðslum annarra. Við
verðum að muna að viö getum
ekki fyrirgefið fyrir hönd annarra.
Stundum er fólk með særindi og
er reitt fyrir hönd annarra, en við
getum ekki fyrirgefiö fyrir hönd
einhvers annars.
Við þurfum einnig að átta okk-
ur á því hvort sá eða sú sem braut
á okkur sé ábyrg(ur). Ennfremur
þurfum við að draga þann sem
braut á okkur til ábyrgðar og hér
kemur inn þáttur ásökunar. Ég
held að réttlæti verði aldrei nema
við getum ásakað. Sumir kristnir
menn vilja ekki horfast í augu viö
þessa staðreynd vegna sektar-
kenndar - þ.e. vegna þess aö þá
eru þeir ekki lengur „góðir". Það
að mega ekki ásaka þann sem
braut á okkur er í raun og veru
alls ekki raunhæft. í fagnaðarer-
indinu er engin fyrirgefning án
réttlætis. Einhver þurfti að taka á
sig brotin. Það kostaöi að fyrir-
gefa og það er í raun og veru ekki
biblíulegt að trúa því að þér sé
ætlað að fyrirgefa án þess að
mega vera trúr eigin tilfinningum
- að fara í gegnum ferli þar sem
gerandinn er ásakaður. Ef það er
brotiö á okkur þá verðum við að
segja sannleikann - i Jóhannesar-
guðspjalli 8. kafla 32 versi kemur
einmitt fram að sannleikurinn geri
okkur frjáls. i Rómverjabréfinu 14.
kafla 17. versi kemur ennfremur
fram aö Guðs ríki er ekki bara
matur og drykkur heldur réttlæti,
friður og fögnuöur. En ef réttlæti
þvi sem gerðist. Það þarf að rjúfa
þennan vítahring svo fólk átti sig
á því að það er ekki ábyrgt, sér-
staklega er þetta áberandi þegar
börn lenda í þessu, þau fara að
trúa því aö þau séu ábyrg. Það
Við þurfum að lyfta þolandanum upp
úr stöðu fórnarlambs, þannig að
hann eða hún sé ekki lengur í stöðu
þess undirokaða en gerandinn í
stöðu þess sem hefur brotið okkur
niður (sá sem hefur sigrað).
hefur veriö logið að þeim, þeim
mútað með sælgæti og kannski
hafa vakna einhverjar notalegar
kenndir (t.d. líkamsviðbrögð) með-
kemst ekki á verður ófriður og
vanlíðan, þannig að forsendan
fyrir friði og fögnuöi er réttlæti.
Við verðum þá að taka
réttlœtið alvarlega?
Já, ef einhver brýtur á okkur, þá er
það ranglæti og við verðum aö
kalla hlutina sínum réttu nöfnum.
Við getum kallað það synd, að
missa marks og valda skaða. Viö
þurfum að draga fólk til ábyrgðar.
Línurnar fara aö skýrast þegar viö
getum dregið fólk til ábyrgðar og
rofið þennan vítahring ruglings-
legra tilfinninga og sjálfsásakana.
Stundum álitur fólk, sem t.d. lend-
ir i kynferðislegri misnotkun, sig
vera ábyrgt að einhverju leyti fyrir
an á misnotkun stendur og þá
fara þau að telja sér trú um að
þau eigi einhvern þátt i verknað-
inum. Við þurfum aö fara I ná-
Ef við erum að fyrirgefa án þess að
hafa efni á því, án þess að hafa farið
í gegnum missinn, án þess að hafa
syrgt missinn, án þess að hafa
ásakað þann sem braut á okkur, þá
erum við að bæla niður heilbrigðar
og réttmætar tilfinningar.
kvæma rannsókn á hver beri sök-
ina, beina athyglinni frá þolanda
yfir á geranda og draga þann sem
15