Búnaðarrit - 01.01.1944, Blaðsíða 293
BÚNAÐARRIT
225
streymi loftsins má vera, án þess að skoðast sem
trekkur, er háð hitastiginu og rakastiginu. Ivalt loft,
sem streymir inn í fjósið, getur lcallazt trekkur, enda
þótt straumur sé hægari en lireyfing sú, er sjálft fjós-
loftið fær undir vissum kringumstæðum, meðan fjós-
verkin eru unnin.
Það sem ræður því, livort ákveðinn loftstraumur
kallast trekkur, er sú kæling, sem orsakast af loft-
skiptunum.
Gott loftræstikerfi má aldrei framleiða súg er nær
lil skepnanna. Þetta er liægt að hindra meðal annars
með því að veita hinu hreina og kalda lofti inn svo
hátt yfir gólfi, að það nái að hlýna, meðan það vegna
þyngdar sinnar, nálgast gólfið og leikur um búk
skepnunnar.
Loftið í illa loftræstu herbergi — hvort sem um er
að ræða fjós eða stofu — hefur mikil áhrif á vellíðan
hæði manna og skepna.
Menn hefur lengi greint á um, livort skaðlegar loft-
tegundir eða loftrakinn ættu sök á þessu. Sennilega
eru það báðir aðiljar ásamt liilastigi og hreyfingu
loftsins, sein hér ráða nokkru, eða með öðrum orð-
um sagt, orsakirnar eru fleirþátta.
Ameríkumaður nokkur, Hill, hefur rannsakað
þessa hluti allítarlega, og samið spjaldskrá yfir ralca-
stig og hreyfingu loftsins ásamt hitastigi, sem ræður
vellíðan manna, en stig vellíðaninnar er táknað með
tölum.
Enskur prófessor, Leonard Iiill að nafni, hefur
látið búa til áhald eitt, sem kallast ,,kæliinælir“ og er
notað til að ákveða liið svonefnda kælistig er segir
til um hitatap líkamans við mismunandi hitastig,
rakastig og hreyfingu loftins. Kælimælir þessi á með
öðrum orðum að geta sagt til um vellíðan einstakl-
ingsins undir öllum kringumstæðum.
Á síðusu árum hefur áhald þetta verið prófað í
l&