Fréttablaðið - 14.01.2010, Blaðsíða 37

FIMMTUDAGUR 14. janúar 2010 25
UMRÆÐAN
Sigurður Líndal skrifar um
Icesave
Síðustu daga hafa dunið á okkur yfirlýsingar frá ýmsum ráðherr-
um Norðurlanda um að Íslendingum
beri að standa við alþjóðlegar skuld-
bindingar sínar sem merkir ein-
faldlega að íslenzka ríkið ábyrgist
greiðslur vegna Icesave-skulda sem brezka
og hollenzka ríkið hafi greitt þarlendum inni-
stæðueigendum og vilji nú að íslenzka ríkið
standi þeim skil á. Þessu fylgja síðan hótanir
um að Íslendingum verði öðrum kosti vísað úr
samfélagi þjóðanna með hörmulegum efna-
hagslegum afleiðingum. Undir þetta hafa
síðan tekið nokkrir Íslendingar, jafnvel þeir
sem ættu að vera í fyrirsvari fyrir þjóðina.
Nú hefur það verið ítrekað oftar
en tölu verði á komið að tilteknir ein-
staklingar hafa stofnað til þessara
skulda, en ekki íslenzka ríkið og því
síður þjóðin sem heild. Ef ríkið ætti að
ábyrgjast slíkar skuldir – að ekki sé
minnzt á þungar og ófyrirsjáanlegar
byrðar næstu kynslóða – yrði það að
styðjast við skýr fyrirmæli í lögum,
alþjóðasamningum eða löglega bind-
andi yfirlýsingum ráðamanna sem
hefðu til þess heimild.
Þrátt fyrir að ítrekað hafi verið vakin
athygli á þessu og farið hafi verið fram á
nánari skýringar, hefur það ekki náð eyrum
Norðurlandahöfðingja. Þá hafa Bretar og Hol-
lendingar hafnað allri dómsmeðferð í hvaða
formi sem er til þess að fá úr því skorið hvort
slík skylda sé yfirleitt fyrir hendi og ef hún
teldist vera, þá að hvaða marki. En viðbrögðin
frá Norðurlöndum hafa birzt í endurteknum
yfirlýsingum um að Íslendingar eigi að standa
við skuldbindingar sínar, en nánari skýring-
ar láta á sér standa. Nú má vera að höfðingjar
Norðurlanda telji sig hafa annað við tímann
að gera en svara því sem þeir telja greinilega
raus íslenzkra lögfræðinga, blaðamanna og
þingmanna og þá verður við það að sitja.
En nú mætti ætla að málið væri komið á
annað stig.
Þegar forseti hafði synjað síðari Icesa-
ve-lögunum (lögum nr.1/2010) staðfestingar
hélt Steingrímur J. Sigfússon fjármálaráð-
herra utan á fund starfsbræðra sinna á Norð-
urlöndum. Ætla verður að hann hafi innt þá
nánari skýringar á afstöðu þeirra til Íslend-
inga og þá sérstaklega því við hvaða réttar-
heimildir yfirlýsingar þeirra styðjist um að
Íslendingum beri að standa við alþjóðlegar
skuldbindingar sínar í þessu Icesave-máli.
Ennfremur má ætla að hann hefði óskað skýr-
inga á stuðningi þeirra við afstöðu Breta og
Hollendinga að hafna allri dómsmeðferð til
að varpa ljósi á réttarstöðu Íslendinga. Gera
verður ráð fyrir að viðmælendur ráðherr-
ans hafi virt hann svars og þá sýnist mér
eðlilegt að hann geri grein fyrir röksemd-
um Norðurlandaráðherranna fyrir þessum
ítrekuðu fullyrðingum.
Nú birtast á hverjum degi greinar og við-
töl við valinkunna menn sem halda því fram
að engar eða í mesta lagi takmarkaðar skuld-
bindingar hvíli á Íslendingum til að greiða
Icesave-skuldirnar. En viðbrögð frá Norð-
urlöndum eru sem fyrr órökstuddar fullyrð-
ingar um að Íslendingum beri að standa við
alþjóðlegar skuldbindingar sínar. Kannski
Steingrímur fjármálaráðherra bæti úr og færi
okkur röksemdir viðmælenda sinna.
Höfundur er lagaprófessor.
Að standa við alþjóðlegar skuldbindingar
SIGURÐUR LÍNDAL
UMRÆÐAN
Rósa Guðbjartsdóttir skrifar
um fjárhagsmál Hafnarfjarðar
Það er mannlegt að kenna öðrum um ófarir sínar. Í því
ljósi kemur það ekki á óvart að
meirihluti Samfylkingarinnar
í Hafnarfirði
kennir banka-
h r u ni nu um
slæma fjárhags-
stöðu bæjarfé-
lagsins. En er
það svo? Staða
sveitarfélaga í
landinu er í dag
mjög misjöfn.
Sum þeirra, eins
og Garðabær
og Seltjarnarnes, eru vel í stakk
búin til að takast á við fjárhags-
legar þrengingar meðan önnur
geta vart fullnægt lögbundnu
þjónustuhlutverki sínu.
Því miður er Hafnarfjörður
í hópi verst settu sveitarfélaga
landsins með skuldir á íbúa nærri
tvöfalt yfir landsmeðaltalinu,
en skuldirnar hafa þrefaldast í
meirihlutatíð Samfylkingarinn-
ar. Af þeirri ástæðu hefur Eft-
irlitsnefnd sveitarfélaga óskað
skýringa á því hvernig stjórnend-
ur bæjarins hyggjast ná tökum á
rekstrinum og greiða af hinum
gríðarlegu háu lánum. Eigið fé
bæjarins er nú neikvætt um 760
milljónir króna og hefur bæjar-
stjórinn boðað að endurmeta þurfi
fasteignir bæjarins til að hífa upp
eiginfjárstöðuna, en öðruvísi fæst
ekki lán til endurfjármögnunar
eldri lána.
Undanfarna mánuði hafa bæjar-
fulltrúar Sjálfstæðisflokksins og
VG komið meirihluta Samfylk-
ingar til aðstoðar við gerð fjár-
hagsáætlunar í þeim miklu erf-
iðleikum sem við blasa en mikil
hagræðing og niðurskurður er
óhjákvæmilegur eigi bæjarfélagið
að ná að halda fjárhagslegu sjálf-
stæði sínu. Í þeirri vinnu höfum
við Sjálfstæðismenn styrkst enn
frekar í þeirri skoðun okkar hve
gagngerrar breytingar á fjár-
málastjórn bæjarins er þörf og
að komið sé að því að gefa Sam-
fylkingunni frí frá meirihluta-
stjórnun.
Í þeirri tiltekt sem framundan
er skiptir sköpum hvernig haldið
er á málum og þurfa stjórnmála-
menn þá að hafa kjark til að taka
erfiðar ákvarðanir. Ákvarðana-
fælni meirihluta Samfylkingar-
innar í ýmsum mikilvægum og
umdeildum málum hefur reynst
bæjarbúum afar dýrkeypt. Ég
hef mikla trú á að hægt verði að
snúa við þessari þróun á fjárhags-
stöðu bæjarins og að í Hafnarfirði
megi halda uppi góðu samfélagi
og þjónustu – en þá þurfa að koma
við stjórnvölinn einstaklingar sem
sýnt geta frumkvæði og áræðni og
þora að hafa skoðanir í erfiðum og
viðkvæmum málum.
Höfundur er bæjarfulltrúi Sjálf-
stæðisflokksins í Hafnarfirði.
Hreinsun-
arstarfið
framundan
RÓSA
GUÐBJARTSDÓTTIR