Fréttablaðið - 20.08.2010, Blaðsíða 24

24 20. ágúst 2010 FÖSTUDAGUR
Ég þakka svör Ólafs H. Helga-sonar og Guðmundar J. Guð-
mundssonar við grein minni frá
30. júlí sl. Ekki get ég annað en
brugðist við þó að það hafi í för
með sér að enn víkur sögunni að
því sem ég álít minniháttar vanda
í skólakerfinu, þ.e. innritunarregl-
um í framhaldsskóla. Ég ítreka að
tíma okkar sem höfum áhuga á
skólamálum væri mun betur varið
í að ræða alvarlegri mál, svo sem
þá staðreynd að mun færri nem-
endur ljúka framhaldsskólanámi
hér en eðlilegt getur talist. Sú
staðreynd ein og sér ætti að duga
til að sannfæra menn um að eitt-
hvað er bogið við þá skipan skóla-
mála sem við höfum vanist og
aðkallandi að leita annarra leiða
til að tryggja fleirum menntun.
Ég varpaði fram þeirri hug-
mynd (sem hvorki er sérlega
frumleg né ný af nálinni) að okkur
væri hollt að huga að fjölmenn-
ingu og á þar við að meiri blöndun
nemenda sem búa yfir mörgum og
ólíkum styrkleikum væri hópnum
í heild til hagsbóta. Í blaðagrein
gefst ekki tækifæri til að vísa í
heimildir og ég hef heldur ekki
fleiri orð um þá skoðun Guðmund-
ar að markviss fræðsla og áróður
gefist betur þegar unnið er gegn
fordómum heldur en að t.d. fólk af
ólíkum uppruna vinni saman hlið
við hlið – þar er ég einfaldlega
hjartanlega ósammála. En fyrst
að ég fullyrði að engu ungmenni
sem er að ljúka grunnskólanámi
sé vísað í lélegan skóla er rétt að
staldra þar við.
Hvernig er hægt að mæla
gæði skóla? Ólafur telur að fjöldi
umsókna sextán ára fólks um
skólavist sé gildur mælikvarði.
Með sama hætti mætti þá full-
yrða að Michael Jackson sé besti
tónlistarmaður mannkynssögunn-
ar, Avatar og Titanic bestu kvik-
myndirnar og Tilvitnanir í Maó
formann engu ómerkara rit en
Biblían og Kóraninn. Öllum má
ljóst vera að við þetta er ýmislegt
að athuga þó að margir hafi vilj-
að kaupa vöruna. Þegar kemur að
skólum verða málin nokkuð flók-
in. Nauðsynlegt hlýtur að vera að
skoða hvað nemendur koma með
inn í framhaldsskólann í upphafi
og bera það saman við það sem
þeir koma með út. Nemandi með
8,5 eða hærra í meðaleinkunn
eftir grunnskóla virðist óneitan-
lega bókhneigður og ekki er ólík-
legt að hann stefni á háskólanám.
Engum framhaldsskóla getur
veist erfitt að styðja hann á leið-
inni þangað. Þá er eftir meirihluti
íslenskra nemenda sem verðskulda
meiri athygli en þeir almennt fá í
umræðunni. Í mörgum skólum er
unnið merkilegt starf við að laða
fram styrkleika þeirra og gera
þeim kleift að standa jafnfæt-
is hinum í námi eða starfi þegar
fram líða stundir. Þegar vel tekst
til verða gífurlegar framfarir hjá
mörgum nemendum á framhalds-
skólaárunum og verður spenn-
andi að sjá niðurstöður vandaðrar
rannsóknar á því hvernig nemend-
ur koma undirbúnir í háskóla úr
hinum ýmsu skólum.
En „menntun“ er víðfeðmt
hugtak sem á ekki einungis við
um undirbúning langskólanáms
og því vafasamt að fullyrða að
ein gerð skóla sé betri en önnur.
Ætli reyndin sé ekki sú að flest-
ir hafi eitthvað sér til ágætis og
ef val nemenda um skólavist eftir
grunnskóla væri upplýstara og
byggði frekar á staðreyndum yrði
dreifingin jafnari. Aldrei munu
finnast innritunarreglur sem
leiða til þess að allir nemendur
komist inn í þann skóla sem þeir
kjósa allra helst en í því felst ekki
mikill harmleikur. Að fá skólavist
er út af fyrir sig dýrmætt nú um
stundir eins og þeir mörg hundr-
uð eldri en átján ára sem hafn-
að var í ár vita mætavel. 45% úr
hverfinu er trúlega ágætur milli-
vegur, svo framarlega sem skól-
arnir bregðast ekki þeirri skyldu
sinni að koma nemendum sínum
til mennta með ráðum og dáð þó
að með hverfishópnum slæðist inn
einhverjir sem skólanum hugnast
ekki við fyrstu sýn. Þegar upp er
staðið er það allra ávinningur að
saman í bekk séu bæði þeir sem
hyggja á langskólanám og aðrir og
er litrófið svo margslungið að fjöl-
breytnin er næg þó að bílgreina-
fólkið stormi í Borgarholt öðrum
skólum fremur og verðandi kjöt-
iðnaðarmenn í Kópavog.
Meirihluti nemenda
verðskuldar
meiri athygli
Það hefur verið gaman að rölta um gömlu höfnina í Reykja-
vík í sumar. Veðrið hefur verið
óvenjulega gott og sjaldan eða
aldrei hafa jafnmargir lagt leið
sína niður að höfn. Reykjavíkur-
höfn er loksins að verða almenn-
ingsrými, eins og við þekkjum í
mörgum erlendum hafnarborg-
um, með skemmtilegum göngu-
leiðum, veitingastöðum, kaffi-
húsum, söfnum. Auk þess er
hafnarsvæðið á góðri leið með að
verða mikilvægur staður fyrir
menningarhús, hátæknifyrirtæki
og hugmyndahús.
Fyrir utan lífsgæðin, sem slíkt
umhverfi skapar borgarbúum,
aflar það mikilvægra tekna fyrir
þjóðarbúið. Höfnin er eitt mikil-
vægasta aðdráttarafl ferðamanna
sem koma til Reykjavíkur. Tug-
þúsundir fara nú í hvalaskoðun-
arferðir á hverju ári auk þess sem
boðið er upp á sjóstangaveiði og
fuglaskoðun. Raunar má segja
að erlendir ferðmenn, fremur en
Íslendingar, hafi uppgvötað lífs-
gæði hafnarsvæðisins, með svo-
lítilli hjálp hafnarstjórnarinnar.
Þetta er sama ánægjulega þró-
unin og hefur átt sér stað í höfn-
inni í Húsavík. Ekki er ólíklegt
að höfnin á Akranesi taki svip-
uðum breytingum á næstu árum.
Í Reykjavíkurhöfn hafa þessi
umskipti verið drifin áfram af
frumkvöðlum eins og Sægreifan-
um og hvalaskoðunarfyrirtæk-
inu Eldingu. Sægreifinn er án efa
þekktasti veitingastaður Íslands
úti í heimi. Hver hefði trúað því
þegar ellilífeyrisþeginn Kjart-
an Halldórsson opnaði þarna
litla fiskbúð fyrir 8 árum? Eng-
inn býst ég við. Ekki frekar en að
fólk hefði trúað því að árið 2010
yrði sjósund sjálfsagður hluti af
sund og baðmenningu fjölmargra
Reykvíkinga.
Sama þróun hefur átt sér stað
víða erlendis undanfarin ár og
áratugi. Gamlar atvinnuhafnir
ganga í endurnýjun daga sinna
sem mannlífshafnir. Það er
jákvæð umbreyting. Hættan er
þó sú að slíkar hafnir hreki smám
saman allt hafntengt atvinnu-
líf í burt og við sitjum uppi með
gervihafnir með einsleitri minja-
gripaverslun, endalausum hótel-
um og lúxusíbúðum sem afar fáir
hafa efni á og eru nokkurn veg-
inn eins alls staðar í heiminum.
Sem betur fer eru hafnirnar hér
atvinnuhafnir með hafnsækinni
starfsemi og þær eiga að vera það
áfram. Það er meðal annars ásýnd
alvöru fiskiskipahafnar sem laðar
ferðamenn að Reykjavíkurhöfn.
Verkefni Faxaflóahafna næstu
árin er meðal annars það að efla
og tryggja sambýli fiskiskipa-
hafna og ferðaþjónustu; veitinga-
húsa, kaffihúsa, menningarhúsa
og fiskverkunarhúsa; hátæknifyr-
irtækja og lágtæknifyrirtækja,
stórútgerðar og smáútgerðar,
hvalaskoðunarbáta og hvalveiði-
báta, skemmtiferðaskipa og segl-
skútueigenda, sjósundsfólks og
sægreifa. Til að þetta megi tak-
ast sem best þarf margt að koma
til og fólk þarf umfram allt að
vinna saman.
Stjórn Faxaflóahafna tók tvö
skref í þá átt á síðasta fundi
sínum með samhljóða samþykkt.
Stjórnin samþykkti að láta vinna
tillögu að heildstæðri umhverfis-
stefnu fyrir fyrirtækið. Í greinar-
gerð með tillögunni er bent á að
margt í starfsemi Faxaflóahafna
sf. varði umhverfismál. Bent er á
„umhverfisfrágang hafnarsvæða
svo sem græn svæði, gönguleiðir
og opin svæði, almenna umhirðu,
dýpkunar- og landfyllingarverk-
efni, frárennslismál, reglur varð-
andi kjölvatn skipa, varnir gegn
bráðamengun, umhirða óreiðu-
skipa, sala á vatni og rafmagni
og ýmsar mælingar á umhverf-
isþáttum“. Frá árinu 2006 hafa
Faxaflóahafnir haldið „Grænt
bókhald“ um afmarkaða rekstr-
arþætti fyrirtækisins. Heildar-
umhverfisstefna tekur til margra
fleiri þátta umhverfismála. Meðal
annars skal skoðað hvernig megi
flétta vistvæna samgöngustefnu
inn í starfsemi fyrirtækisins.
Einnig á að athuga hvort Faxa-
flóahafnir geti fengið viður-
kennda umhverfisvottun.
Hin tillagan kveður á um að
stjórn Faxaflóahafna haldi árlega
opinn fund með notendum hafn-
anna, útgerð, ferðaþjónustu, fisk-
vinnslufyrirtækja, flutningafyr-
irtækja, veitingahúsaeigenda.
Faxaflóahafnir telja mikilvægt að
geta komið málefnum fyrirtæk-
isins á framfæri við hina mörgu
ólíku notendur hafnanna og ekki
er síður mikilvægt að þeir geti
komið sínum sjónarmiðum milli-
liðalaust á framfæri.
Stundum er sagt að hafnirnar
séu lífæð byggðarinnar í land-
inu. Það á ekki síður við þegar
hlutverk þeirra er að breytast og
verða fjölbreyttara en áður.
Lífsgæði hafnarsvæðisins
Hvaða grundvallarreglur eiga að gilda um íslenskt samfé-
lag, land þess, loft og mið? Á hvaða
grunni eiga öll lög, reglur og sam-
skipti þjóðarinnar að hvíla?
Á komandi vikum og mánuð-
um verður mikið um þetta fjallað
því kosið verður til STJÓRN-laga-
þings, sem á að skila tillögum um
nýja STJÓRNAR-skrá er verður
svo lögð í dóm þjóðarinnar eftir
umfjöllun og afgreiðslu Alþingis.
Fyrir utan STJÓRNAR-ráðið
er stytta af Kristjáni KONUNGI
hinum níunda með útrétta hægri
hönd sína og í henni er STJÓRN-
AR-skrá, sem sett var af honum
einum árið 1874.
Þessa STJÓRNAR-skrá (með
síðari breytingum) ætlum við nú
að taka til gagngerrar endurskoð-
unar, vonandi með auknu tilliti til
mannréttinda, atvinnufrelsis og
lýðræðis.
Látum það verða okkar fyrsta
verk í þessari vinnu að skipta um
heiti á grundvallarreglunum, til
þess að auka meðvitund okkar
um hið helga markmið og tilgang
breytinganna.
Það fyrirkomulag sem við
ætlum að hafa fyrir grunn laga
okkar ætti ekki að bera núverandi
heiti heldur miklu frekar „Grund-
vallarreglur íslensku þjóðarinnar“
enda gefur það frekar til kynna að
reglurnar eru sóttar til samkomu-
lags meðal þegnanna. Athugum
það að þetta orð STJÓRNAR-skrá
er mjög gildishlaðið og ber það
alls ekki í sér þá hugsun að vald-
ið komi frá þjóðinni heldur miklu
fremur frá gamla kónginum, ráð-
herrum, stjórnarráðum og öðrum
valdhöfum.
Því viljum við breyta.
Grundvallarreglur
þjóðar eða stjórnar-
skrá lýðveldisins
Borgarmál
Hjálmar
Sveinsson
stjórnarformaður
Faxaflóahafna
Menntamál
Súsanna Margrét
Gestsdóttir
kennari
Stjórnmál
Karl V.
Matthíasson
vímuvarnaprestur
AF NETINU
Þjórsárver - umdeildur fjársjóður
Landsvirkjun hefur þegar unnið óbætanlegt skemmdarverk á stóru fossunum í Gljúfurleit og með því að virkja frekar
við Norðlingaöldu yrðu þeir endanlega þurrkaðir. Ég veit að Landsvirkjun mjálmar eitthvað um „tímabundið verði
dregið úr rennsli“ í Gljúfurleit. Það var líka sagt fyrir austan þegar Eyjabakkastífla var reist og jarmað um að tíma-
bundið drægi úr rennsli í farvegi Jökulsár á Fljótsdal. Staðreyndin er sú að farvegurinn í Fljótsdal stendur þurr allt
sumarið og hinir risavöxnu fossar engum sýnilegir yfir ferðamannatímann. Við viljum ekki sjá Hvanngiljafoss, Dynk og
Gljúfurleitarfoss hljóta sömu örlög.Það er undarlegt að sjá óvini náttúrunnar úr flestum stjórnmálaflokkum reyna að
tuldra þetta þarfa framtak ráðherrans í kaf og draga úr samstöðunni um friðun Þjórsárvera.
blog.eyjan.is/pallasgeir
Páll Ásgeir Ásgeirsson
Ný námskeið að hefjast
Jóga stúdíó hefur opnað á nýjum stað að Seljavegi 2
Byrjendanámskeið hefst mánudaginn 23. ágúst
Hot jóganámskeið hefst þriðjudaginn 24. ágúst
Krakkajóga 2-4 ára hefst mánudaginn 23. ágúst
Krakkajóga 5-7 ára hefst miðvikudaginn 25. ágúst
Krakkajóga 8-12 ára hefst fi mtudaginn 26. ágúst
Nánari upplýsingar á jogastudio.is