Fréttablaðið - 30.10.2010, Blaðsíða 2

2 30. október 2010 LAUGARDAGUR
RANNSÓKNIR Tólf prósent íslenskra
ungmenna, á aldrinum 16 til 19
ára, hafa prófað amfetamín einu
sinni eða oftar. Ný rannsókn sem
kynnt var á samnorrænu ráðstefn-
unni Æskan – rödd framtíðarinnar
sem lauk í gær sýnir að Ísland sker
sig verulega úr hvað þetta varðar.
Í öðru sæti, á eftir íslenskum
ungmennum, eru Danir með 7,2
prósent og í þriðja sæti eru Færey-
ingar með 4,9 prósent. Þá hafa 2,6
prósent grænlenskra ungmenna
prófað amfetamín, 2,1 prósent
norskra, 1,8 prósent sænskra og
1,3 prósent finnskra ungmenna.
Eitt af helstu verkefnum Íslands
á formennskuári í Norrænu ráð-
herranefndinni 2009 var fram-
kvæmd samanburðarrannsóknar á
högum, líðan og lífsstíl meðal nor-
rænna ungmenna, en rannsóknin
var gerð á öllum Norðurlöndun-
um, þar með talið í sjálfstjórnar-
ríkjunum Færeyjum, Grænlandi
og Álandseyjum.
Rannsóknin er afar viðamikil og
nær til ótal þátta fleiri en vímu-
efnanotkunar, svo sem menntunar,
notkunar upplýsingatækni, jafn-
réttismála, tómstunda- og íþrótta-
iðkunar, heilsufars og fleiri þátta.
Rannsóknir og greining héldu utan
um gerð rannsóknarinnar sem er
sú fyrsta sinnar tegundar. Jón Sig-
fússon, framkvæmdastjóri Rann-
sókna og greiningar, segir gögn-
um hafa verið safnað í hverju landi
fyrir sig. Í öllum löndum voru
nemendur skóla beðnir að svara
spurningalista í kennslustund.
„Það hefur tekið okkur um tvö ár
að vinna þetta verkefni á öllum
Norðurlöndunum og má segja að
skýrslan sem nú er kynnt sé bara
sýnishorn af heildarniðurstöðum
og til að vekja fólk til umhugsunar
um þennan aldurshóp sem hvorki
telst til barna né ungmenna,“ segir
hann og segir að við taki frekari
gagnaúrvinnsla hjá mennta-
og rannsóknarstofnunum um
Norðurlöndin öll.
Í vímuefnakafla rannsóknar-
innar kemur líka fram að á
Íslandi hafa fleiri ungmenni próf-
að marijúana en hass, 22,6 pró-
sent á móti 16,6 prósentum hass. Á
Grænlandi hafa 35,5 prósent ung-
menna prófað hass, en 9,6 prósent
marijúana og í Danmörku hafa
34,7 prósent prófað hass og 14,2
prósent marijúana. Í ljós kemur
að grænlensk og dönsk ungmenni
eru líklegust til að hafa drukkið
sig full, einu sinni eða oftar, 96,2
þeirra grænlensku og 92,5 prósent
þeirra dönsku. Hér var hlutfallið
73,8 prósent. olikr@frettabladid.is
Notkun amfetamíns
langmest hér á landi
Fyrsta rannsóknin sem gerð hefur verið á högum ungmenna á aldrinum 16 til
19 á Norðurlöndunum öllum var kynnt á norrænni ráðstefnu í Reykjavík í viku-
lokin. Skoðað er heilsufar, menntun, íþróttaiðkun, eiturlyfjaneysla og meira til.
40%
30%
20%
10%
0%
33
%
Á
la
nd
se
yj
ar
D
an
m
ör
k
Fi
nn
la
nd
Fæ
re
yj
ar
G
ræ
nl
an
d
Ís
la
nd
N
or
eg
ur
Sv
íþ
jó
ð
19
,6
%
27
%
34
,5
%
41
,8
%
17
%
12
%
15
%
Heimild: The Nordic
Youth Research 2010
16-19 ára ungmenni sem
reykja daglega

UNGLINGAR Á FERÐINNI Í nýrri rannsókn sem kynnt var á samnorrænni ráðstefnu
í Reykjavík í vikulokin kemur fram að í öllum Norðurlandaríkjunum finnst strákum
nám síður áhugavert en stelpum. FRÉTTABLAÐIÐ/ARNÞÓR
Ásgrímur, heldurðu að þessi
áskorun hafi verið samin í
transi?
„Ja, ég vil að minnsta kosti ekki
útiloka að transmiðlar hafi komið
við sögu.“
Bleiki hnefinn – aðgerðahópur róttækra
kynvillinga hefur skorað á Ríkisútvarpið
að taka upp orðið transfólk í stað
kynskiptinga. Ásgrímur Angantýsson er
málfarsráðunautur RÚV.
KOSNINGAR Dómsmálaráðuneytið
hefur birt lista með nöfnum allra
frambjóðenda til stjórnlagaþings.
Landskjörstjórn hefur farið yfir
framboðin og staðfest að þau séu
öll lögleg.
Alls eru 523 einstaklingar
í framboði, 159 konur og 364
karlar. Allir hafa nú fengið
úthlutað fjögurra stafa auðkennis-
tölu sem kjósendur geta skrifað
á kjörseðil í kosningunum, sem
fara fram 27. nóvember.
Skoða má listann í heild sinni á
vefnum visir.is. - bj
Listi yfir frambjóðendur birtur:
Allir fengið
auðkennistölu
SJÁVARÚTVEGUR Íslensk stjórnvöld
hafa það sem útgangspunkt í makríl-
viðræðunum við Norðmenn, Evr-
ópusambandið og Færeyinga, að
hlutdeild Íslands í veiðunum fram-
vegis verði sú sama og í sumar, eða
sautján prósent af veiðistofni.
„Við höfum hins vegar lýst okkur
reiðubúin til að fallast á nokkra
lækkun þessarar hlutdeildar gegn
aðgangi að lögsögu ESB og Noregs,
sé það talið til þess fallið að greiða
fyrir lausn málsins“, segir Tómas
H. Heiðar, formaður samninga-
nefndar Íslands.
Viðræðum
strandríkjanna
lauk í London
á fimmtudag
án árangurs. Á
fundinum settu
Norðmenn fram
tilboð um að
framtíðarhlut-
deild Íslands í
makrílkvótan-
um verði 3,1 prósent. Séu veiðarn-
ar í sumar hafðar til hliðsjónar
þýðir það að afli Íslendinga færi
úr um 130 þúsund tonnum niður í
27 þúsund tonn. Verðmæti makríl-
afurða sumarsins er metið á fimmt-
án milljarða króna.
Tómas H. Heiðar sagði í viðtali
við Fréttablaðið í gær að svo virtist
sem Norðmenn og ESB teldu sig í
raun eiga makrílstofninn, þrátt fyrir
að rannsóknir Hafrannsóknastofn-
unar sýni að milljón tonn af makr-
íl hafi gengið inn í íslensku lögsög-
unna í sumar. Í því ljósi sé tilboðið
ósanngjarnt og í raun fáránlegt.
Makrílviðræðunum verður fram
haldið í London dagana 8.-12. nóv-
ember næstkomandi. - shá
Aðgangur að lögsögu Noregs og ESB skilyrði fyrir lækkun 17 prósenta hlutdeildar:
Ísland vill óbreytta hlutdeild
TÓMAS H. HEIÐAR
VINNUMARKAÐUR Alls var 64 sagt upp hjá tveimur
fyrirtækjum á Vestfjörðum í gær. Fiskvinnslu-
fyrirtækið Eyraroddi á Flateyri sagði upp öllum
42 starfsmönnum fyrirtækisins, og 22 til viðbótar
var sagt upp hjá jarðverktakafyrirtækinu Ósafli í
Bolungarvík.
Uppsagnirnar eru reiðarslag fyrir Vestfirði, segir
Finnbogi Sveinbjörnsson, formaður Verkalýðsfélags
Vestfirðinga. Hann segir að varað hafi verið við því
lengi að þetta væri yfirvofandi, en stjórnvöld hafi
ekki brugðist við.
Eyraroddi er langstærsti vinnustaðurinn á Flat-
eyri, en þar starfaði rúmlega fimmtungur íbúa
bæjarins átján ára og eldri.
Eyraroddi hefur verið í greiðslustöðvun frá því í
maí. Kristján Erlingsson, stjórnarmaður og einn af
aðaleigendum fyrirtækisins, segir að það sé kvóta-
laust og ekki unnt að leigja kvóta.
„Frá því í fyrrahaust hefur ekki verið nokkur
grundvöllur fyrir þessu,“ segir Kristján. Hann segir
enn von til þess að ný tækifæri finnist og hægt
verði að ráða hluta starfsmannanna eða alla.
Ósafl er dótturfélag verktakafyrirtækisins ÍAV,
og unnu starfsmenn félagsins meðal annars að gerð
Bolungarvíkurganga. - bj, vg
Uppsagnir hjá Eyrarodda og Ósafli reiðarslag fyrir atvinnulífið á Vestfjörðum:
Á sjöunda tug misstu vinnuna
FLATEYTI Alls búa 250 á Flateyri, þar af 200 yfir átján ára aldri.
Fimmtungur þeirra missti vinnuna í gær. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
ÍÞRÓTTIR Ríkisstjórnin samþykkti
á fundi sínum í gær að styrkja
kvennalið Gerplu, nýkrýnda Evr-
ópumeistara í hópfimleikum, um
þrjár milljónir króna til undir-
búnings fyrir þátttöku liðsins í
Norðurlandamóti sem fram fer í
Noregi árið 2011.
Eins og flestir vita náði liðið
þeim einstaka árangri að vinna
til gullverðlauna á Evrópumótinu
í hópfimleikum í Malmö í Svíþjóð
um síðustu helgi.
Í tilkynningu frá forsætisráðu-
neyti segir að ríkisstjórnin fagni
þessum frábæra árangri liðsins
og samþykkti í tilefni af honum
að styrkja hópinn með þessum
hætti. - þj
Stjórnin styrkir fimleikahetjur:
Þrjár milljónir í
styrk til Gerplu
STYRKJA STELPURNAR Ríkisstjórnin
hefur ákveðið að styrkja Evrópumeistara
Gerplu um þrjá milljónir vegna komandi
Norðurlandamóts. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
ORKUMÁL Orkuveita Reykjavíkur
(OR) gerir ekki ráð fyrir fram-
kvæmdum við Hverahlíðarvirkj-
un í fjárhagsáætlun næsta árs.
Ráðgert var að orka þaðan, alls
um 90 MW, yrði nýtt til að knýja
fyrirhugað álver í Helguvík.
„Hún var tekin út af fram-
kvæmdaáætlun á síðasta ári þar
sem fyrirsjáanlegt var að síðustu
áfangar Hellisheiðarvirkjunar
myndu tefjast um alla vega eitt
ár“ segir Eiríkur Hjálmarsson,
talsmaður OR. „Svo lá ekki fyrir
að fyrirvarar í orkusölusamning-
um vegna virkjunarinnar yrðu
uppfylltir.“ Hann segir viðræður
standa yfir við tvo hugsanlega
orkukaupendur, en ekki verði
ráðist í framkvæmdir fyrr en
orkusala verði tryggð. - þj
Fresta Hverahlíðarvirkjun:
Orkusala þarf
að vera tryggð
VIÐSKIPTI Hagnaður Haga á fimm
mánaða tímabili, frá mars til
ágúst á þessu ári, nam 470 millj-
ónum króna. Þetta kemur fram
í árshlutauppgjöri fyrirtækisins
sem var sent út síðdegis í gær.
Hagnaður fyrir afskriftir, fjár-
magnsliði og skatta nam 2.416
milljónum króna. Heildareignir
samstæðunnar námu 24.324
milljónum króna í lok tímabils-
ins og eru 10-11 verslanirnar ekki
inni í þeirri tölu. - jhh
Hagar skila hagnaði:
470 milljónir á
5 mánuðum
STJÓRNSÝSLA Jóhanna Sigurðar-
dóttir forsætisráðherra telur
óheppilegt að ráðningarsamn-
ingur hafi verið endurnýjaður
við Halldór
Ásgrímsson í
embætti fram-
kvæmdastjóra
norrænu ráð-
herranefndar-
innar.
„Ég myndi
segja að það
hefði verið
heppilegra
ef samning-
urinn hefði
ekki verið endurnýjaður,“ sagði
Jóhanna í fréttum Stöðvar 2 í
gærkvöld.
Þegar fjögurra ára ráðningar-
tíma Halldórs lauk í sumar, var
samningur hans framlengdur
um tvö ár að hans ósk. - sv
Ráðning Halldórs framlengd:
Óheppilegt að
mati Jóhönnu
HALLDÓR
ÁSGRÍMSSON
SPURNING DAGSINS