Fréttablaðið - 30.10.2010, Blaðsíða 60
MENNING 8
L
eikritið Pétur Gautur eftir
Henrik Ibsen í leikstjórn
Þorleifs Arnarssonar var
frumsýnt í borgarleik-
húsinu í Luzern í Sviss á
dögunum. Símon Birgisson sá um
tónlist í verkinu, Filippía Elísdótt-
ir um búninga og Vytas Narbutas
gerði leikmynd, en bæði Filippía
og Vytas hafa verið viðloðandi
íslenskt leikhúslíf undanfarin ár.
Sýningin hefur fengið lofsamlega
dóma í svissneskum og þýskum
miðlum, þótt einstaka mönnum
þyki hún full „erfið“.
Þetta er enn ein rósin í hnappa-
gat Þorleifs Arnarssonar í hinum
þýskumælandi heimi en hann
útskrifaðist úr leikstjórnarnámi í
Berlín í fyrra. Nýstárleg uppfærsla
hans á Rómeó og Júlíu, sem hann
gerði einnig í samvinnu við Vytas
og Filippíu, sló í gegn þegar hún fór
á fjalirnar í St. Gallen í Sviss. Upp-
haflega átti hún að ganga í hálft ár
en er nú á sínu þriðja sýningarári.
„Sú sýning fer að hætta, Júlía er
komin átta mánuði á leið og getur
ekki staðið í þessu mikið lengur,“
segir Þorleifur og hlær. Því næst
setti Þorleifur upp verkið 4.48
Psychosis eftir Söru Kane í borgar-
leikhúsinu í Karlsruhe. Sýning hans
á Pétri Gauti í Luzern kom einmitt
til í beinu framhaldi af þeirri sýn-
ingu. „Leikhússtjórinn og dramat-
úrginn sáu bæði Rómeó og Júlíu og
svo sýninguna í Karlsruhe í Þýska-
landi; óku heim til Sviss sama kvöld
og klukkan þrjú um nóttina fékk ég
tölvupóst með tilboði.“
Næstu verkefni Þorleifs er að
setja upp Mutter Courage eftir
Berthold Brecht sem og Lé kon-
ung í borgarleikhúsinu í Konstanz
í Þýskalandi, þar sem hann er
starfandi yfirleikstjóri þetta árið
og hefur að auki verið boðin föst
staða listræns stjórnanda. „Þetta er
mjög stórt leikhús, með 28 manna
leikhóp, yfir 30 frumsýningar á ári
sem og 300 starfsmenn og er vissu-
lega heilmikið tækifæri. Ég á hins
vegar eftir að gera það upp við mig
hvort ég þiggi stöðuna því ég er
einfaldlega með það mörg verkefni
á minni könnu.“
Þýskaland er eitt mesta grósku-
svæði leiklistar í heimi með um 170
leikhús starfandi. Þorleifur kveðst
aðallega hafa starfað í millistóru
húsunum og hefur hafnað verkefn-
um hjá tveimur stærstu leikhús-
um Þýskalands. „Mér fannst ekki
tímabært að vinna þessi verkefni
sem þau buðu. Maður verður að
gæta sín í þessum bransa því það
er mjög auðvelt að brenna hratt út.
Maður verður að velja verkin sem
maður setur upp af kostgæfni; ég
vildi til dæmis frekar fara til Kon-
stanz og setja upp Brecht en eitt-
hvert tilraunaverk í stóru húsunum
með fjórum leikurum og apa.“
Spurður um velgengni sína ytra
segir Þorleifur hana sambland af
ýmsum þáttum. „Ég útskrifaðist
úr líklega þekktasta leikstjórnar-
skóla í heimi og það er vissulega
ákveðin forgjöf í því. Og auðvitað
spilar einhvern heppni þarna inn
í líka. Þegar St. Gallen-leikhúsið
ákvað að gera róttæka útgáfu af
Rómeó og Júlíu kom nafn mitt upp
sökum þess að dramatúrginn hafði
verið viðstaddur stærstu leiklistar-
hátíð Þýskalands, Theatertreffen.
Þar fylgdist hann með því þegar
ungur Íslendingur stóð upp og hélt
ræðu yfir hausamótunum á dóm-
nefndinni þar sem hann sakaði þau
um hræsni. Þessi dramatúrg hafði
einnig séð uppsetningu Vestur ports
og hrifist. Allt kom svo saman
þegar inn á borð til þeirra kom
bæklingur um útskriftarnemendur
Ernst Busch-skólans sem skartaði
mynd af mér. Þeir skoðuðu fleira
eftir mig og buðu mér svo að setja
upp verkið. En heppnin kemur þér
samt aldrei lengra en í dyragættina
– eftir það verður maður að sanna
sig. Það er enginn hörgull á fólki
sem vill starfa í þessum geira.“
Á Íslandi leikstýrði Þorleifur
síðast verkinu Eilíf óhamingja,
sem hann samdi ásamt Andra Snæ
Magnasyni og uppskar tilnefn-
ingu til Grímuverðlaunanna fyrir.
Spurður hvort hann sé væntanleg-
ur heim í bráð til að setja upp verk
segist hann ekki vita það.
„Ég ætla að sjá til. Eftir Pétur
Gaut er ég kominn í þá þægilegu
stöðu að það er mikil eftirspurn
eftir störfum mínum hér úti. Auð-
vitað væri gaman að koma heim
og vinna og halda tengingu en það
hefur í sjálfu sér ekkert verið leit-
ast eftir því. En annars læt ég
örlögunum þetta bara eftir.“
HEPPNI KEMUR ÞÉR ALDREI LENGRA
en í dyragættina
Nachtkritik (þýsk leik-
dómasíða)
„Þorleifur Arnarsson
leikstýrir ævintýrum
hins unga Gauts með
samblandi af tragík og
glettni, orðaleikjum og
sögulegri nálgun. Þessi
kraftmikla uppsetning
skilur eftir sig stórar
spurningar um sjálfið
og tilveruna.“
Tages Anzeiger (annað
af tveimur stærstu blöðum Sviss)
„Maður situr grafkyrr þegar móð-
irin stendur upp og gengur mót
dauða sínum: maður hlær hjart-
anlega af leikrænni kómíkinni og
fylgist spenntur með umgangin-
um með tungumálið sem og trölla-
dansinum við lag Beyoncé. Og slík
er heillunin að maður
missir næstum því af
stórkostlegum loka-
punktinum sem hnappa-
smiðurinn kemur með í
lokin er hann segir síð-
ustu setningu verksins:
„Ég segi ekkert meir“.
Á þessu kvöldi eru lyg-
arnar sannar.“
NZZ
„Konseptið er heild-
stætt og yfirgripsmik-
ið en er – eins og ég
sagði – erfitt.“
NZL (borgarblað í Luzern)
„Sýningin stillir hlið við hlið kraft-
miklum og hjartnæmum senum
[...] hún er ágeng og beinskeytt [...]
að horfa á þessa sýningu er mikil
hátíð. Leikhópurinn í heild sinni
skilar af sér hágæðaleikhúsi.“
ÚR UMSÖGNUM UM PÉTUR GAUT
Vegur Þorleifs Arnars-
sonar leikstjóra hefur
farið vaxandi í hinum
þýskumælandi heimi. Ný
uppfærsla hans á Pétri
Gauti í Luzern í Sviss fær
lofsamlega dóma, upp-
færsla hans á Rómeó og
Júlíu er nú á sínu þriðja
leikári og honum hefur
verið boðin staða list-
ræns stjórnanda í borg-
arleikhúsinu í Konstanz,
sem hann er ekki viss
um að geta þegið sökum
anna.
LEIKLIST BERGSTEINN SIGURÐS-
SON
Símon Birgisson, Þorleifur Arnarsson, Filippía Elísdóttir og Vytas Narbutas unnu saman að upppsetningu Péturs Gauts í Sviss.
Filippía og Vytas unnu líka með Þorleifi að Rómeu og Júlíu og Símon og Þorleifur eru nánir samverkamenn.