19. júní - 19.06.1956, Blaðsíða 16
hennar forsjár og handleiðslu, og minnumst henn-
ar jafnan með þakklæti og virðingu fyrir allt það,
sem hún var okkur á þeim árum.
— Og hvenær lauk svo fyrsti hópurinn fullnað-
arprófi úr Hjúkrunarkvennaskóla Islands?
— Það var árið 1933. Árið eftir lauk ég prófi.
Vorum við 10, sem útskrifuðumst þá, og eru 8 af
þeim hópi ennþá í starfi.
— En hvernig var hagað námi i hjúkrunarfræð-
um áður en Hjúkrunarkvennaskóli fslands tók til
starfa?
— Þá var námið bundið við spítalana eingöngu,
— Vífilstaði, Klepp, Akureyrar- og fsafjarðarspít-
alann. Einnig sjúkrahúsið í Vestmannaeyjum. En
18 mánaða lokanámi og prófi urðu nemamir að
ljúka í Danmörku eða Noregi. Reyndar er það svo
enn, að nemamir starfa í sjúkrahúsunum úti á
landi, nokkra mánuði i senn. En nú er kennslunni
þannig háttað, að hjúkrunarnemar byrja á 8 vikna
bóklegum forskóla. Síðan hefst verklegt nám í
Landsspítalanum og bóklegt til skiptis, 6 vikur í
senn það bóklega, og þurfa þá nemarnir ekki að
starfa í sjúkrahúsinu meðan á því stendur. Náms-
tími er 3 ár, auk forskólans. Við skólann eru nú
starfandi, auk skólastjóra, 3 kennslu-hjúkrimarkon-
ur og læknar úr öllum deildum Landsspítalans.
— Tókuð þér strax til starfa við hjúkmn að af-
loknu námi?
— Nei, ekki gerði ég það. Flestar okkar reyndu
að afla sér einhverrar framhaldsmenntunar. Fór ég
til Finnlands ásamt tveim nýútskrifuðum hjúkr-
unarkonum. Dvaldi ég nokkra mánuði í því góða
landi. Starfaði ég þar um tíma á slysavarðstofu
Rauða krossins, síðan á barnaheimili, en þá hafði ég
mjög mikinn áhuga á að kynna mér barnahjúkrun.
En svo barst mér bréf að heiman. Mér var boðin
staða á Vífilstöðum. Og þar sem við áttum engan
barnaspítala, og fjárhagurinn þröngur, greip ég
þetta tækifæri og tók stöðuna. Á Vífilstöðum starf-
aði ég í 91/2 ár. En síðustu 12 árin hef ég starfað
á skurðstofu Landsspítalans, fyrst með prófessor
Guðmundi Thoroddsen, og nú síðustu árin með
prófessor Snorra Hallgrimssyni.
— í hverju er starf hjúkrunarkonu á skurðstofu
fólgið?
— Þetta starf er fjölþætt og mjög ábyrgðarmik-
ið. Það krefst mikillar samvizkusemi og þols. —
Hjúkrunarkonan aðstoðar læknana meðan á skurð-
aðgerð stendur. Hún sér um að rétt verkfæri séu
við höndina, þræðir nálar, og réttir læknunum. —
Allir hlutir, sem við koma skurðaðgerð, verða að
vera rækilega sótthreinsaðir. Undirbúningur er
mikill undir aðgerð, hanzkar, sloppar, lök og um-
búðir er sótthreinsað, og verkfærin soðin. Hér verð-
ur að gæta fyllstu samvizkusemi um þrifnað og
varúð, — annars getur illa farið. Á þessum mikil-
væga undirbúningi ber skurðstofuhjúkrunarkonan
ábyrgð.
— En viðhorf hjúkrunarkonunnar til þessa
starfs, — tekur það ekki mjög á taugamar?
— Starfið er mjög lærdómsríkt. Innan veggja
skurðstofunnar er stundum háð barátta upp á lif
og dauða, sem að sjálfsögðu getur oft verið ærið
örlagarík. Auðvitað fylgir starfi þessu taugaspenn-
ingur og eftirvænting, þegar mikið er i húfi, og
vafi leikur á um, hvernig takast muni, þó að hinar
mestu snillingshendur lækna séu að verki, er gera
allt sem í mannlegu valdi stendur, til þess að sigra
í þessari baráttu. Og því er það hugarléttir, þegar
skurðaðgerð er lokið, og allar líkur benda til þess,
að lífi sjúklingsins muni borgið. Þá grípur mann
oft einkennilega þægileg þreyta, sem veitir góðan
svefn og hvíld.
-—■ En hvað segið þér um launakjör hjúkrunar-
kvenna? Ég minnist þess, að hafa heyrt fyrir
nokkrum árum þann ótrúlega samanburð, að út-
lærðar hjúkrunarkonur, sem margar hverjar höfðu
kostað miklu til framhaldsnáms, hefðu sömu laun
og stúlkur þær, sem þvoðu flöskur fyrir Áfengis-
verzlun ríkisins. Ég tók þetta sem hverja aðra
skopsögu.
— Vel má vera, að saga þessi hafa nálgazt sann-
leikann. Oft virtist svo, sem talið væri sjálfsagt, að
hjúkrunarkonur gerðu aðeins þær kröfur að hafa
rúmlega lil „hnífs og skeiðar“. En sem betur fer
ríkir þetta sjónarmið ekki lengur. Við höfum feng-
ið drjúgar kjarabætur undanfarin ár, og nú um
síðustu áramót verulega launahækkun. Stéttarfé-
lag okkar, Hjúkrunarkvennafélag íslands, er aðili
að Bandalagi starfsmanna ríkis og bæjar.
— Og vinnutiminn?
-—■ Hið sama má segja um hann og launakjörin,
að mikil breyting hefur orðið þar til bóta. Nú mið-
ast vinnudagurinn við 8 st., og greiðsla fyrir yfir-
vinnu er greidd á ríkisspítölunum. Þegar ég byrj-
aði nám, var vinnudagurinn oftar 10—12 stundir.
Auk þess áttum við einnig að lesa undir tíma. En
oft fór svo, að svefninn sigraði áður en varði. Nú
eru nemarnir 8 stundir á dag við verklegt nám.
— En hvað um húsnæðismál hjúkrunarkvenna,
— búa hjúkrunarkonumar í sjúkrahúsunum?
4
19. JÍJNl