Fréttablaðið - 17.12.2010, Qupperneq 22

22 17. desember 2010 FÖSTUDAGUR
FRÉTTAVIÐTAL
Á hvað í íslensku Evrópu-umræðunni
varpa skjöl Wikileaks helst ljósi?
„Það er athyglisvert hversu vel
bandaríska sendiráðið fylgist með
íslensku Evrópu-umræðunni og
er vel inni í henni og íslenskum
stjórnmálum almennt. Ég efast
um að nokkuð sendiráð í Reykja-
vík vinni vinnuna sína jafn vel,“
segir Baldur Þórhallsson, prófess-
or í stjórnmálafræði og varaþing-
maður Samfylkingar. Baldur hefur
sérhæft sig í utanríkistengslum
Íslands og sér í lagi tengslum við
Evrópu. Hann var beðinn að meta
hvort og þá hverju þau skjöl Wiki-
leaks sem greint var frá í blaðinu
á laugardag bæta við það sem áður
var vitað um þessi mál.
„Mér finnst áhugavert hvað
skjölin segja um afstöðu þáver-
andi varaformanns og núverandi
formanns Sjálfstæðisflokksins til
aðildar að Evrópusambandinu.
Það vita allir um afstöðu Þorgerð-
ar Katrínar. En það sem þau segja
um Bjarna Benediktsson formann
gengur þvert á það sem hann talar
um Evrópumálin núna. Ég held
raunar að sendiráðið fari mjög
nærri lagi um hans raunverulegu
afstöðu,“ segir Baldur. Í skjölum
Wikileaks er Bjarni á einum stað
sagður mikill stuðningsmaður
aðildar Íslands að ESB.
„Það er um leið mjög athyglis-
vert sem sagt er um vilja innan
VG og vilja innan þess flokks að
taka upp evrópusinnaðri stefnu.
Þarna koma sjónarmið Katrínar
Jakobsdóttur, varaformanns VG,
fram. Þannig að þetta segir okkur
kannski það að forystusveit þess-
ara flokka, VG og Sjálfstæðis-
flokks, sé evrópusinnaðri en menn
vilja vera láta,“ segir Baldur og
vísar til þess að Katrín er sögð á
einum stað telja að VG breyti um
stefnu og gerist Evrópusinnaðri.
Hún hafi skilning á því.
Þá segist Baldur sammála því
mati sendiráðsins að Framsóknar-
flokkurinn hafi náð að auka fylgi
sitt í aðdraganda síðustu kosninga
með jákvæðri stefnu gagnvart
Evrópusambandsaðild.
„Þetta á sérstaklega við á höfuð-
borgarsvæðinu og er athyglisvert
í ljósi þess hvernig Framsóknar-
flokkurinn hefur nálgast Evrópu-
málin eftir kosningar. Fyrir kosn-
ingar töluðu framsóknarmenn
fyrir því að sækja um aðild að
ESB og sjá hvað kæmi út úr
samningi og bera undir þjóð-
ina. Þegar kom hins vegar að
atkvæðagreiðslu á þingi um
aðildarumsókn greiddi 2/3
þingmanna flokksins atkvæði
gegn því að sækja um aðild
og einungis þriðjungur með.
Síðan hafa nokkrir þingmenn
flokksins verið einna ákaf-
astir í því að draga umsókn-
ina til baka, sem gengur
þvert á formlega stefnu flokks-
ins eins og hún var
mörkuð fyrir
kosningar. Ég
held að það hafi
kannski gleymst
að framsóknar-
menn töluðu mjög
hlýlega til ESB í
aðdraganda kosn-
inga,“ segir próf-
essorinn.
Ba ldu r telu r
vangaveltur sendi-
ráðsins verðugar,
um hugsanlegan
klofning innan flokkanna
sem eru tvístígandi um
Evrópu samvinnuna: „Og hvernig
það geta komið fram
nýir flokkar ef
það verður látið
sverfa til stáls
innan þessara
flokka um Evr-
ópumálin.“
„Mér finnst
líka athyglisvert
að það kemur
fram í samtölum
sendiráðsmanna
við íslenska emb-
ættismenn hve
íslensk stjórnvöld
taka afstöðu til alþjóðamála
á grundvelli stefnu ríkja
Evrópusambandsins. Það kemur
skýrt fram í nokkrum dæmum að
Íslendingar eru ekkert að eltast
við Bandaríkin, heldur eru þeir að
fylgja Evrópuríkjunum eftir og
ESB,“ segir hann.
Baldur vísar hér til þess að
greint var frá dæmum á laugardag
þar sem íslenskir embættismenn
segja beinlínis að Ísland fylgi yfir-
leitt fordæmi ESB, þegar alþjóð-
legar yfirlýsingar eru gefnar út.
Prófessorinn segir að síðast en
ekki síst virðist sendiráðsmönnun-
um Bandaríkjamanna finnast það
vera mjög eðlilegt skref að Ísland
tengist Evrópu nánari böndum
bæði efnahagslega og pólitískt.
„Þeir hafa í raun ekkert við það
að athuga nema síður sé. Þetta er í
takt við stefnu Bandaríkjamanna
gagnvart öðrum ríkjum Evrópu, í
sögulegu samhengi, en bandarísk
stjórnvöld hafa alltaf verið mjög
fylgjandi þátttöku ríkja í Evrópu-
samrunanum,“ segir Baldur og
vísar þar meðal annars til þeirra
orða Carol van Voorst sendiherra
að því ætti að koma því „á hreint
að BNA telji ekki að sér vegið með
íslensku ákalli um nánari öryggis-
tengsl við Evrópu. Raunar mynd-
um við taka því vel ef deila mætti
byrðunum“. Þetta sagði hún í mars
2006, í samhengi við brottför
bandaríska hersins.
klemens@frettabladid.is
Forysta flokka hlynntari
ESB en hún lætur uppi
Skjöl Wikileaks úr bandaríska sendiráðinu í Reykjavík sýna að það vinnur
vinnu sína vel, að mati stjórnmálafræðings. Forystufólk sumra flokka er sam-
kvæmt þeim Evrópusinnaðra en það viðurkennir. Ísland fylgir stefnu ESB.
FRÉTTIR VIÐSKIPTI ÍÞRÓTTIR LÍFIÐ UMRÆÐAN
Má bjóða ykkur meiri Vísi?
VERTU MEÐ VIÐSKIPTIN
Í RASSVASANUM
Meiri Vísir.
Deildu Vísi með öðrum. Þeir sem setja „like“ við Vísi
á Facebook geta unnið óvænta vinninga í hverri viku.
m.visir.is
Fáðu Vísi í símannog iPad!
22 fórust í flugslysi
Twin Otter-flugvél hrapaði til jarðar í
Nepal í fyrradag með þeim afleiðing-
um að 22 týndu lífi. Brak vélarinnar
fannst í gær um 150 kílómetra austur
af Katmandu. Enginn komst lífs af.
NEPAL
Fer í mál við dagblað
Eiginkona einvaldsins Roberts
Mugabe í Simbabve hefur höfðað mál
á hendur dagblaðinu Standard þar í
landi. Blaðið sagði frá diplómatapósti
á WikiLeaks þar sem því var haldið
fram að frú Mugabe hafi auðgast
ógurlega á demantsnámum landsins
en þær eru taldar með þeim auð-
ugustu í heimi. Eiginkonan krefst 15
milljóna dollara í skaðabætur.
SIMBABVE
Ciudad Juares hættuleg
Borgin Ciudad Juares í Mexíkó er
gjarnan kölluð hættulegasta borg
heims. Það sem af er árinu hafa verið
framin þar yfir 3.000 morð. Yfirgnæf-
andi meirihluti morðanna tengist
baráttu eiturlyfjabaróna. Meðal hinna
myrtu eru 140 lögregluþjónar.
MEXÍKÓ
Ítrekaður vímuakstur
Rúmlega tvítugur maður hefur verið
ákærður fyrir ítrekaðan fíkniefnaakst-
ur. Fyrst var hann gripinn á Miklu-
braut, ölvaður, dópaður og ökurétt-
indalaus undir stýri. Í síðara skiptið
var hann tekinn á Hverfisgötu í sama
ásigkomulagi.
LÖGREGLUFRÉTTIR
FUGLAR ÞRÍR Þessar þrjár endur voru
í hópi þúsunda farfugla sem þessa
dagana hafast við skammt frá Srinagar
á Indlandi. NORDICPHOTOS/AFP
FERÐAMÁL Farfuglaheimilin í
Reykjavík fengu í gær Umhverfis-
verðlun Ferðamálastofu fyrir
árið 2010.
Farfuglaheimilin eru einu
umhverfisvottuðu gististaðirnir
á höfuðborgarsvæðinu og einu
gististaðir landsins með Svans-
vottunina, umhverfismerki Norð-
urlandanna. Verðlaunin voru
veitt í 16. sinn og afhenti Katrín
Júlíusdóttir iðnaðarráðherra þau
við hátíðlega athöfn á Grand Hót-
eli. Við sama tækifæri var einn-
ig kynnt nýtt gæða- og umhverf-
ismerki ferðaþjónustunnar sem
hlotið hefur nafnið VAKI. - sv
Umhverfisverðlaunin 2010:
Farfuglaheimili
í Reykjavík fá
viðurkenningu
VERÐLAUNIN AFHENT Stefán Haraldsson
tekur við verðlaununum sem farfugla-
heimilin hljóta frá Katrínu Júlíusdóttur.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Það kemur skýrt fram
í nokkrum dæmum
að Íslendingar eru ekkert að
eltast við Bandaríkin, heldur
eru þeir að fylgja Evrópuríkj-
unum eftir og ESB
BALDUR
ÞÓRHALLSSON
PRÓFESSOR Í
STJÓRNMÁLA-
FRÆÐI OG VARA-
ÞINGMAÐUR
SAMFYLKINGAR
BALDUR ÞÓRHALLSSON
Segir áhugavert hversu mjög
Íslendingar fylgja ESB að máli
á alþjóðavettvangi en ekki
Bandaríkjunum, miðað við skjöl
bandaríska sendiráðsins. Hann
bendir á að Bandaríkjamenn
virðist hlynntir nánara samstarfi
Íslands og ESB.
UMFJÖLLUN
BLAÐSINS Á
LAUGARDAG
SENDIRÁÐ BANDARÍKJANNA Það fylgist grannt með íslensku Evrópu-umræðunni.
IÐNAÐUR Óvissa er með verkefni á vegum
Íslenskra aðalverktaka (ÍAV) annað en reyt-
ingur smáverkefna þegar framkvæmdum við
tónlistarhúsið Hörpu í Reykjavík lýkur í maí
á næsta ári. Þungt hljóð mun vera í mörgum
starfsmönnum. Um 450 manns á vegum ÍAV
og undirverktaka hafa unnið við byggingu
tónlistarhússins upp á síðkastið.
Stjórnendur ÍAV héldu starfsmannafund
fyrir starfsfólk í Hörpu í síðustu viku. Gunnar
Sverrisson, framkvæmdastjóri ÍAV, segir það
gert reglulega.
„Við erum í sama basli og allir aðrir. Helsta
vandamálið er hvað framboð af verkum er
lítið. Það er áhyggjuefni því tónlistarhúsið er
langstærsta verkefnið okkar,“ segir Gunnar
Sverrisson, framkvæmdastjóri ÍAV. Hann
segir marga verktaka bíða þess hvað stjórn-
völd verði dugleg að setja í gang fyrir utan
vegaframkvæmdir og jarðgöng á Norðurlandi.
Stjórnendur ÍAV skrifuðu undir samning um
byggingu metanólverksmiðju Carbon Recyc-
ling International á Svartsengi í síðustu viku.
Gunnar segir það tiltölulega lítið verk, sem
dugi fram á næsta sumar og krefst í kringum
30 til 40 starfsmanna.
„Við höfum verið að bjóða í verk í Noregi og
höldum því áfram,“ segir hann. - jab
HORFTI TIL HÖRPU Framkvæmdastjóri Íslenskra
aðalverktaka segir vandamál hvað fá verk séu í boði.
FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
Óvíst hvað tekur við hjá Íslenskum aðalverktökum þegar tónlistarhúsið Harpa klárast í maí:
Bjóða í verk í Noregi vegna verkefnaskorts á Íslandi