Fréttablaðið - 31.03.2011, Blaðsíða 8

31. mars 2011 FIMMTUDAGUR8
JAPAN Hvert bakslagið á fætur
öðru hefur komið í baráttuna við
að halda niðri geislamengun frá
kjarnorkuverinu í Fukushima.
Ákveðið hefur verið að leggja
endanlega niður starfsemi í þeim
fjórum ofnum versins sem til
vandræða hafa verið.
Í gær mældist geislavirkni í
sjó við ströndina meiri en nokkru
sinni. Baneitrað plútón hefur einn-
ig fundist í jarðvegi við verið, sem
staðfestir grun um að geislavirkt
vatn frá skemmdum eldsneytis-
stöfum hafi lekið úr verinu.
Geislamengun hefur mælst í
matvælum og kranavatni, jafnvel
í höfuðborginni Tókýó sem er í 220
kílómetra fjarlægð.
Erfiðlega hefur gengið að koma
kælikerfi ofnanna í gang á ný, þótt
rafmagn sé komið á. Kælikerfin
sjálf hafa greinilega skemmst það
mikið að rafmagnstengingin dugir
ekki til að koma þeim af stað.
Í gær fréttist af því að Masa-
taka Shmizu, forstjóri TEPCO, jap-
anska orkuveitufyrirtækisins sem
rekur kjarnorkuverið í Fukushima,
hefði verið fluttur á sjúkrahús.
Hann var mjög áberandi persóna í
Japan fyrir jarðskjálftann en hefur
lítið sem ekkert sést opinberlega
síðasta hálfa mánuðinn.
Tsunehisa Katsumata, stjórnar-
formaður fyrirtækisins, viður-
kenndi í fyrsta sinn í gær að ekki
yrði framar hægt að starfrækja í
það minnsta fjóra af sex kjarna-
ofnum versins.
„Eftir að hafa dælt sjó á ofnana
tel ég að við getum ekki notað þá
meir,“ sagði hann.
Fyrirtækið sagði að ákvarðanir
um framtíð hinna ofnanna tveggja,
sem ekki hafa verið til vandræða,
yrðu teknar síðar og þá í samráði
við íbúa í nágrenninu.
Japönsk stjórnvöld hafa þó hald-
ið því fram í tíu daga að leggja
þurfi niður alla starfsemi í verinu.
Öryggisráðstafanir í verinu voru
miðaðar við að það þyldi jarð-
skjálfta upp á sjö stig, en skjálft-
inn mikli sem reið yfir föstudag-
inn 1. mars mældist 9 stig.
Í kjölfarið kom hamfaraflóð sem
var öflugra og meira en nokkur
hafði gert ráð fyrir þegar örygg-
isbúnaður versins var hannaður.
Opinberar tölur um staðfest
mannfall segja að hamfarirnar
hafi kostað á tólfta þúsund manns
lífið, en að auki er meira en sextán
þúsund manns saknað.
gudsteinn@frettabladid.is
Eftir að hafa dælt sjó
á ofnana tel ég að við
getum ekki notað þá meir
TSUNEHISA KATSUMATA
STJÓRNARFORMAÐUR TEPCO
1 Hvað eru liðin mörg ár frá því að
Neytendasamtökin höfðuðu bóta-
mál á hendur stóru olíufélögunum
þremur vegna samráðs þeirra?
2 Hvað lánar Reykjavíkurborg
Orkuveitunni mikla fjármuni til að
forða henni frá gjaldþroti?
3 Hve mikil var verðbólgan í mars?
SVÖR
1. Liðin eru sex ár. 2. Tólf milljarða króna.
3. Í mars mældist tveggja komma þriggja
prósenta verðbólga.
landsbankinn.is 410 4000Landsbankinn
Komdu við í næsta útibúi, hringdu í 410 4000 eða stofnaðu
til reglubundins sparnaðar í Einkabankanum á landsbankinn.is.
„ Ég held að maður
verði bara að byrja
einhvers staðar, byrja
á þúsundkallinum.“
Reglubundinn sparnaður er ein besta leiðin til að spara.
Þú setur þér skýr markmið og ákveður hve háa upphæð
þú vilt spara mánaðarlega. Byrjaðu að spara strax í dag.
J
Ó
N
S
S
O
N
&
L
E
’M
A
C
K
S

•

jl
.i
s

•

S
ÍA
N
B
I
H
F
.
(
L
A
N
D
S
B
A
N
K
I
N
N
)
,
K
T
.
4
7
1
0
0
8
-
0
2
8
0

© GRAPHIC NEWS
Yfirvofandi vöruskortur víða um heim
Hafnir lokaðar: Sendai, Hitachinaka, Kashima
1 Toyota: Framleiðsla liggur niðri í átján verksmiðjum
2 Honda: Framleiðsla hefst á ný á sunnudag
3 Mazda: Takmörkuð varahlutaframleiðsla
4 Suzuki: Ein verksmiðja starfrækt að hluta
5 Fujitsu: Síðasta verksmiðjan af sex tekin í notkun að hluta á
sunnudag
6 Canon: Tvær myndavélaverksmiðjur í Kyusho lokaðar
7 Hitachi: Framleiðsla hafin að hluta á ný á á
lithium-jón rafhlöðum fyrir General Motors
8 Panasonic: Framleiðsla sjóntækja og
hljómtækja liggur niðri
9 Renesas: Framleiðsla
á örtölvum liggur niðri í
þremur verksmiðjum vegna
rafmagnsleysis og skemmda
af völdum jarðskjálfta
10 Sony: Dregið úr fram-
leiðslu á myndavélum, linsum,
Blu-ray-diskum og flatskjáum í
fimm verksmiðjum í suðurhluta Japans
11 Shin-Etsu: Verksmiðju, sem framleiðir kísilskífur, lokað.
400 km
Önnur löndHong
Kong 5,5%
Taívan
6,3%
S-Kórea
8,1%
ESB
9,6%
Bandaríkin
16,4%
Kína
18,0%
Samtals: 95.000
milljarðar króna
Helstu útflutningsmarkaðir Japans (2010)
Heimildir: Scotia Economics, IHS Automotive, Fjármálaráðuneyti Japans
Upptök
skjálftans
Hokkaido
HitachinakaTókíó
Sendai
Kashima
Kyushu
Shikoku
Honshu
K y r r a h a f i ð
1
5
82
97
4
113
6
10
Skemmdir af völdum jarðskjálftans mikla, eldsneytisskortur og tíðar rafmagnstruflanir urðu til
þess að mörgum verksmiðjum þurfti að loka í Japan. Fyrirsjáanlegur er skortur víða um heim
á vörum og varahlutum frá Japan.
Fjórir ofnar teknir úr notkun
Japanska orkuveitufyrirtækið Tepco hefur viðurkennt að vonlaust sé að reyna að koma fjórum af sex
ofnum kjarnorkuversins í Fukushima í gang. Stjórnvöld hafa sagt að engin starfsemi verði framar í verinu.
SKIPULAGSMÁL Borgarráð hefur
samþykkt skipan fimm manna
stýrihóps á vegum borgarinnar
og Faxaflóahafna til að endur-
skoða skipulag við höfnina frá
Grandagarði að tónlistar- og ráð-
stefnuhúsinu. „Hópurinn taki
afstöðu til fyrirliggjandi áætlana,
marki sýn til framtíðar, undirbúi
endurskoðun skipulagsvinnu á
svæðinu og hafi yfirumsjón með
framgangi hennar.
Tillögur að endurskoðuðu skipu-
lagi svæðisins verði unnar í
samráði við hafnarstjórn, skipu-
lagsráð og umhverfis- og sam-
gönguráð, auk hagsmunaaðila og
íbúa,“ segir um verkavið hópsins
sem skipaður er Hjálmari Sveins-
syni, Páli Hjaltasyni, Hólmfríði
Ósmann Jónsdóttur, Gísla Mar-
teini Baldurssyni og Júlíusi Vífli
Ingvarssyni. - gar
Nýr stýrihópur í Reykjavík:
Geri tillögu um
hafnarsvæðið
REYKJAVÍKURHÖFN Stýrihópur á að
marka sýn til framtíðar fyrir 1. septem-
ber.
ORKUMÁL Lánardrottnar sýndu
erfiðri stöðu Orkuveitu Reykja-
víkur skilning eftir hrunið og
lýstu vilja til að lána fé allt fram
á mitt ár 2010, segir Guðlaugur
Gylfi Sverrisson, fyrrverandi
stjórnarformaður OR.
Guðlaugur lét af störfum um
mitt ár 2010 og segir fullyrðingar
núverandi stjórnenda fyrirtækis-
ins um gjaldþrot þess algerlega á
þeirra ábyrgð.
„Orkuveita fékk lán afgreidd
allan þann tíma er undirritaður
var stjórnarformaður. Hvað
breyttist eftir júní 2010? Núver-
andi forstjóri
hefur stað -
fest án frek-
ari skýringa að
skyndilega um
áramótin 2011
hafi viðhorf til
félagsins gjör-
breyst. Höfðu
þá nýir stjórn-
endur set ið
að félaginu í
hálft ár, skipt
um forstjóra, sett bráðabirgða-
forstjóra og hækkað gjaldskrá
á almenning,“ segir Guðlaugur
í yfirlýsingu. „Getur verið að
yfirlýsingar stjórnenda og eig-
enda um stöðu og greiðslugetu
OR hafi haft áhrif til hins verra
við útvegun fjármagns til rekstr-
ar OR?“
Guðlaugur bendir á að OR hafi
á árinu 2009 fengið 6 til 7 millj-
arða lánaða frá Evrópska þróun-
arbankanum og 30 milljarða frá
Evrópska fjárfestingarbankan-
um. Þá hafi verið vilji hjá Nor-
ræna fjárfestingarbankanum í
janúar 2010 til að lána 12 til 14
milljarða króna.
- bj
Fyrrum stjórnarformaður gagnrýnir yfirlýsingar stjórnenda Orkuveitu Reykjavíkur:
Vildu lána fram á mitt ár 2010
GUÐLAUGUR GYLFI
SVERRISSON
STJÓRNSÝSLA Tíu fjársterkir aðilar
frá Bandaríkjunum og Kanada
vilja íslenskan ríkisborgararétt
fyrir sig og börn sín. Samkvæmt
fréttastofu RÚV eru þetta fjár-
sterkir og reynslumiklir menn
úr orkugeiranum sem vilja fjár-
festa í endurnýjanlegri orku á
Íslandi í tengslum við íslenska
fyrirtækið Northern Lights
Energy.
Að baki því fyrirtæki standa
meðal annarra Gísli Gíslason,
sem er stjórnarformaður, og
Sighvatur Lárusson. - vg
Óvenjulegir innflytjendur:
Auðmenn vilja
ríkisborgararétt
VEISTU SVARIÐ?