Sameiningin - 01.05.1913, Blaðsíða 16
8o
hverskonar grunni; himininn hvolfdi sér yfir hana einsog
hjálmr og sólin gekk kringum hana.
Hér er annað dœmi hliðstœtt: Móðir kennir barni
sínu að trúa á guð og tilbiðja hann. Það er auðvita^ð
guð hennar sjálfrar, sem hún lýsir fyrir barninu, alvitr
guð og almáttugr; heilagr guð og réttlátr, en þó misk-
unnsamr; mildr faðir og trúfastr verndari allra
þeirra, sem gefa sig á vald hans. 0g hún kennir barn-
inu að biðja til þessa guðs með bœnum, sem sjaifri henni
eru hjartfólgnar. Þrátt fyrir allt þetta verðr guðshug-
myndin ekki eins hjá báðum. Móðirin hugsar sér guð
einsog aðrir kristnir menn hugsa sér hann — sem and-
lega veru og ósýnilega, eilífa, óumbreytanlega, óháða
takmörkum tíma og rúms. En í huga barnsins verðr
guð „að sumu leyti liáðr mannlegu eðli“, einsog þér
segið um Jelióva Gyðinga, — lang-líklegast aldraðr
maðr göfugmannlegr á svip, með langt skegg al-hvítt;
vitrlegr að sjá og alvörugefinn, en þó blíðr í viðmóti;
sitjandi á hásæti á himni uppi, umkringdr af englaskara.
Finnst yðr nú, að guð móðurinnar geti ekki verið guð
barnsins, fyrst guðshugmyndin er ekki alveg eins hjá
báðum! Eru þau að tilbiðja sinn guðinn hvort, þegar
þau biðjast fyrir bæði í einu með sömu bœninni? Svo
getr ekki verið, nema því aðeins, að þessi guð, sem þau
ákalla., sé ekkert anuað en þeirra eigin hugmyndir.
Annað en atliugavert í þessu sambandi. Það er
ekki aðeins sami guðinn, sem móðirin og barmð tilbiðja,
lieldr er það í innsta eðli sínu sama guðsliugmyndin, sem
ríkir í liugskoti þeirra beggja; þar er engin andstœða
nema aðeins að ytri álitum, ef svo má að orði koma&t.
Mismunrinn er í því fólginn, að liugr fullorðins manns
getr oftast-nær gjört sér einhverja grein fyrir því, sem
andlegt er og ósýnilegt, en barnshugrinn lifir og lirœrist
í liinu sýnilega. Fyrir þessa sök birtist hinn ósýnilegi
guð móðurinnar í sýnilegri mynd fyrir hugskotssjónum
barnsins. En sú lilið guðshugmyndarinnar, sem aðal-
lega snertir trú mannsins, er hin sama lijá báðum. Ber
ekki barnið sama óttann og móðirin fyrir al-skyggnum
guði, voldugum og réttlátum ? — sömu lotninguna fyrir
al-vitrum guði og heilögum? — og sama traustið til guðs
þess, sem elskaði oss að fyrra bragði? Sé svo, þá kemr
guðshugmynd barnsins alls ekki í „mótsögn“ við g-uðs-