Faxi - 01.03.1986, Blaðsíða 30

MINNING
*
Arni Þorsteinsson
SKIPSTJÓRI
JA4JL19Ö8^±lÖm7l986
Þann 10. mars s.l. andaðist á
Vífilsstaðaspítala eftir nokkuð
langvarandi veikindi, Árni Þor-
steinsson, Suðurgötu 16 í Kefla-
vík. Með honum er genginn einn
af þekktustu og virtustu borgur-
um þessa bæjar. Hann fæddist
14. nóvember 1908 að Gerðum í
Garði og þar dvaldist hann sín
æsku og uppvaxtarár. Foreldrar
Árna voru hjónin Guðný Helga
Vigfúsdóttir, f. 22.9. 1882 og
Þorsteinn Árnason, f.28.10.
1885. Þau settu bæði mikinn
svip á sitt umhverfi, hún sem
húsmóðir á barnmörgu heimili
og hann sem sjómaður og síðar
hagleiksmaður og húsagerðar-
maður.
Eins og önnur ungmenni á
þessum tímum, þá komst Ámi
skjótt í kynni við sjósókn og
fiskvinnslu. 15 ára gamall ræðst
hann í skipsrúm á mótorskipið
Gunnar Hámundarson. Ekki
var skipshöfnin af verri endan-
um, því faðir hans var vélamað-
ur og Kristinn föðurbróðir hans
einn af hásetunum.
Ámi hafði hug á því að afla sér
verkmenntunar. Hóf hann því
nám í járnsmsíði, en hvarf fljót-
lega aftur á sjóinn. Kom þannig
fljótlega í ljós, hvar hugur hans
átti heima. 18 ára gamall tók
hann síðan hið minna stýri-
mannapróf og er hann eftir það
á ýmsum bátum, m.a. hjá
frænda sínum Kristni á Tfausta
sem Kristinn gerði út frá Garð-
inum ásamt nokkmm öðmm.
Þann 11. apríl 1933 skeður sá
atburður sem síðar leið Árna
aldrei úr minni. Þennan vetur
var hann háseti á togaranum
Skúla fógeta og nú var verið að
ljúka veiðiferð. Þeir vom á leið
til Reykjavíkur og var togarinn
hlaðinn ísfiski. Það var vonsku-
veður, snjókoma og hvassviðri.
Það er svo klukkan hálf tvö um
nóttina, þegar togarinn er stadd-
ur skammt vestan við Staðar-
hverfi í Grindavík, að skipið
rekst á sker og skipti engum tog-
um að hann fyllist strax af sjó,
sígur niður að aftan og rennur út
af skerinu. 37 manna áhöfn var
á skipinu og í þeim ólögum sem
gengu yfir skipið skoluðust
nokkrir þeirra fyrir borð og
dmkknuðu. Björgunarsveit
Slysavarnafélags Grindavíkur
kom á strandstað um kl. fimm
um morguninn. Tókst henni að
bjarga öllum þeim sem vom eftir
um borð, alls 24 mönnum. Það
var Árna mikil og skelfileg þol-
raun að sjá á eftir 13 félögum
sínum í hina votu gröf hafsins.
Baráttan við Ægi og það að horf-
ast í augu við dauðann og æðrast
hvergi hefur verið hlutskipti ís-
lenskra sjómanna svo lengi sem
landið okkar hefur verið byggt.
Það leið því ekki á löngu, þar til
Ámi var kominn aftur á sjóinn
og í þetta skipti á bátnum Árna
Árnasyni, en þann bát gerði
Kristinn föðurbróðir hans út og
var jafnframt skipstjóri á. Þar
næst tekur við langt tímabil, þar
sem Árni hefur skipstjórn á
hendi á mörgum góðum fiski-
skipum. Þar á meðal má nefna
Stellu frá Norðfirði, Munin og
Keili úr Sandgerði, Björninn II
úr Keflavík og Rúnu frá Akur-
eyri.
Árni Þorsteinsson hafði ákaf-
lega gott orð á sér sem sjómaður
og skipstjóri. Hann hafði og allt
sem til þurfti að bera, dugnað,
áræðni og staðgóða þekkingu á
hafinu, skipum og ekki hvað síst
hafði hann gott lag á sínum
mannskap. Hann var því mjög
virtur af sínum samverkamönn-
um og lýsir sú staðreynd betur
en mörg orð mannkostum hans.
Góð kunnátta og áhugi fyrir
því sem betur mátti fara réði því,
að Ámi var fenginn til þess,
fyrstur manna hér á landi, að
gera tilraun með nýtt veiðarfæri,
hringnótina. Fór hann fyrst til
Svíþjóðar, þar sem hann kynnt-
ist hringnótinni og meðferð
hennar. Eftir heimkomuna fór
hann til tilraunaveiða á mótor-
skipinu Böðvari. Lærðu síðan
margir aðrir sjómenn hjá Árna.
Þetta var árið 1940 og flestir vita
hversu mikilvægt veiðarfæri
hringnótin varð síðar.
Árið 1949 sest Árni aftur á
skólabekk og lýkur nú stýri-
mannaprófi hinu meira. Að því
loknu snýr hann sér að útgerð,
gerist meðeigandi í mótorbátn-
um Vísi og er jafnframt sjálfur
skipstjóri. Var hann oftast við
stjórnvölinn á Vísi þar til hann
hættir sjómennskunni, fer í land
sem kallað er, árið 1958.
Þegar Árni kom í land, þá var
ekki setið auðum höndum. Hann
aflaði sér réttinda fiskmats-
manns og vann um nokkurt
skeið við fiskvinnslu og fiskmat.
Þá starfaði hann um nokkur ár
sem yfirverkstjóri hjá Keflavík-
urbæ og síðan sem fram-
kvæmdastjóri Skipaafgreiðslu
Suðurnesja. En áhuginn á haf-
inu og skipstjóm var ekki langt
undan. A þessum árum var
hann oft fenginn til að fara með
eða sækja skip til útlanda, hvort
sem verið var að fara með þau til
viðgerða, eða kaupa ný skip
heim. Kunni Árni margar
skemmtilegar sögur úr þeim
ferðum. Síðustu ferðina fer
hann, er hann var um sjötugt.
Jafnframt þessu var Árni laus-
ráðinn hafnsögumaður við
Landshöfnina í Keflavík-Njarð-
vík. Síðar var hann fastráðinn í
það starf og gegndi því þar til
hann varð að láta af starfi fyrir
aldurs sakir. Þar sem Árni gat
ekki hugsað sér verra hlutskipti
en að hafa ekkert fyrir stafni, þá
réðist hann til Fjölbrautaskóla
Suðurnesja sem gæslumaður og
var við það þann tíma sem hann
hafði heilsu til.
Árni lét félagsmál sjómanna
nokkuð til sín taka. Var hann
m.a. í stjórn Skipstjóra- ogstýri-
mannafélagsins Vísis um nokk-
urt skeið. Einnig sat hann mörg
þing Farmanna- og fiksimanna-
sambandsins sem fulltrúi Vísis.
Meðfram öðrum störfum sín-
um, þá var Ami dómari í sjó-
rétti um langt skeið. Lagði hann
mikla alúð í sín störf þar enda
skiptir ætíð miklu máli, að þeir
sem fá það hlutskipti að kveða
upp dóma um meðbræður sína
láti réttlætið sitja í fyrirrúmi.
Eftirlifandi kona Árna er
Jenný Hwísa Einarsdóttir, f.
9.4. 1912 að Grund í Miðnes-
hreppi. Fyrri maður Jennýjar,
Einar Haukur Jónsson, bif-
reiðastjóri hjá Steindóri Einars-
syni, lést af veikindum árið
1935. Jenný og Haukur áttu
þrjú börn, Önnu Margréti f.
28.4. 1932, Einarínu Sigurveigu
f. 29.4. 1934 og Hauk f. 16.8.
1935. Árni og Jenný keyptu
húsið Hvamm í Sandgerði árið
1936 og bjuggu þar sín fyrstu
hjúskaparár. Árið 1942 flytja
þau til Keflavíkur. Þá var húsið
í Hvammi tekið í sundur og reist
á nýjum grunni að Suðurgötu 16
í Keflavík. Þetta verk annaðist
Þorsteinn, faðir Árna. Að Suð-
106 FAXl