Frjáls verslun - 01.07.2002, Blaðsíða 24

í fimmta lagi:
HL ERU „EINFALDAR IAUSNIR“ í SPRON-MÁUNU
W
Iöllum darraðardansinum í sumar hafa komið fram tvær „ein-
faldar lausnir" í Spron-málinu sem hefðu slegið á þær þrætur
sem staðið hafa um félagið. Þær ganga í raun báðar út á það
sama; að best sé að slíta félaginu og selja það hæstbjóðanda því
hlutafélagavæðingin muni hvort sem er, fyrr eða síðar, leiða til
sölu félagsins eða sameiningar við annað fjármálafyrirtæki.
Utfærslurnar á „hinum einföldu lausnum“ eru þó mismunandi.
Onnur er sú að í stað þess að breyta Spron í hlutafélag sé best
að slíta félaginu strax, selja eigur þess hæstbjóðanda og ráð-
stafa peningunum með þeim hætti sem segir í lögum um spari-
sjóðina. Við söluna fengju stofnfjáreigendur sinn hlut uppreikn-
aðan til baka og afganginum, eigin fénu umdeilda, yrði varið til
líknar- og menningarmála í viðkomandi byggðarlagi, þ.e.
Reykjavík í tilviki Spron. Athugið þó að í lögum um sparisjóðina
eru engar skilgreiningar til um það hvaða líknar- og menningar-
félög eigi að fá féð. En vafalaust yrðu lítil vandkvæði á að finna
félög til að taka við fénu - nema kannski að þá hæfist fyrst fyrir
alvöru rifrildi um skiptingu Ijárins.
Hin „einfalda lausnin" í Spron-málinu, sem er í raun af sama
meiði, er sú að breyta Spron í hlutafélag hið fyrsta og að stofn-
Jjáreigendur fái 11,5% hlut í hinu nýja hlutafélagi og Spron-
sjóðurinn ses. 88,5%, en að það skilyrði verði sett að hann selji
hlut sinn þegar í stað á almennum markaði og legði peningana,
sem fengjust við söluna, til líknar- og menningarmála, eins og
kveðið er á um í lögum um sparisjóðina varðandi slit þeirra.
Augljóst er að viðskiptabankarnir þrír, ásamt Kaupþingi, jtöu
liklegastir kaupendur að hlutafé Spron-sjóðsins ses. Stjórn
Spron hefur hins vegar hætt við þau áform sín að gera félagið
að hlutafélagi og því kemur ekki til að Spron-sjóðurinn ses.
verði að veruleika. SH
I sjötta lagi:
ER STOFNFÉÐ SÖLUVARA?
Auðvitað hljómar það hjákátlega að spyrja hvort stofnfé sé
ekki söluvara eins og aðrar eignir. Gerir stjórnarskráin ekki
ráð fyrir því að allar eignir einstaklinga séu söluvara og að eig-
endur geti ráðstafað eignum sínum með hvaða hætti sem er?
Og þetta með að aðeins megi selja stofnfé á uppreiknuðu nafn-
verði, hvaða brandari er það? Fyrst það er yfir höfuð leyfilegt að
selja stofnfé, skiptir þá máli hvort það sé á uppreiknuðu nafn-
verði eða einhverju allt öðru verði? Ætti ekki spurningin ein-
göngu að snúast um það hvort leyfilegt sé að selja stofnfé og
annað eigið fé sparisjóðanna? Fimmmenningarnir, sem gerðu
tilboð í stofnfé annarra stofnfjáreigenda og ætluðu að framselja
það til Búnaðarbankans, hafa auðvitað haldið því fram að kjarni
málsins sé sá að stofníjáreiganda sé heimilt að selja stofnfé sitt
á sem hæsta verði og að það séu lögleg viðskipti. Aðrir, m.a.
stjórn Spron, hafa litið svo á að samkvæmt lögum sé ekki leyfi-
legt að selja stofnfé á hærra verði en uppreiknuðu nafnverði.
Urskurður fjármálaeftirlitsins í júlí sl. var á þá leið að ekkert
bannaði í lögum að selja stofnfé í sparisjóðum á hærra verði en
uppreiknuðu nafnverði. Stjórn Spron reyndi að fá staðfestingu
flármálaeftirlitsins á samningi Búnaðarbankans og fimmmenn-
inganna um hvort þau viðskipti væru lögmæt eða ekki. Sú stað-
festing hefur ekki fengist og telur stjórn Spron að stjórnvöld,
24