Morgunn - 01.06.1969, Qupperneq 18
12
MORGUNN
Ef litið er á nýjustu bókmenntir okkar, blasir þetta öm-
urlega ijóst við. Að sjálfsögðu eru þar til undantekningar,
sem betur fer, og engan veginn brennt fyrir það, að þar bóli
á frjóum, göfugum og fögrum hugsunum. Fyrr mætti nú
lika vera, þegar í hlut á þjóð, sem fram hefur lagt þann
skerf til heimsbókmenntanna, sem aldrei mun fyrnast né
gleymast. En því dapurlegra er það, hve margir eru nú að-
eins orðnir umbúðasmiðir á þessu sviði. Mælgin, auglýsinga-
kennt, æsandi og gróft orðaval ber allt of víða innihaldið og
kjarnann algjörlega ofurliði, ef hann er þá nokkuð. Og oft
kemur það fyrir, að það sem helzt glyttir í að baki orða-
flaumsins og mælginnar, er ekki annað en afskræmd per-
sónuslitur með meira og minna sjúklegar og brjálaðar til-
finningar, sálarflækjur og kynórar.
Samhliða þessu færast dagblöðin í aukana að fjölda og
fyrirferð. Ef mikill hiuti þeirra væru ekki auglýsingar og að
verulegu leyti um skran og umbúðir, mundi það vera hverj-
um manni ærið dagsverk, ef hann ætti að lesa þau öll. Ég
skal ekki eyða löngum tíma í það að lasta blöðin. Vissulega
hafa þau sínu hlutverki að gegna með hverri þjóð. Og ég
efast um, að okkar biöð séu miklu lélegri og verri en blöð
annarra þjóða. En Guð hjálpi þjóðinni, ef hún léti sér nægja
að lesa ekkert nema þau.
Þá hefur og hið talaða orð margfaldazt og fengið nýja og
sterkari vængi við tiikomu útvarpsins og sjónvarpsins. Svo
er komið, að þessi flaumur hellist nú yfir hvert heimili frá
morgni tii kvölds og nær hvers manns eyra. Sumt er þar að
sjálfsögðu gott og jafnvel ágætt. En allt of margt er þar
furðulega innantómt og á lítið erindi fyrir eyru og augu, og
sumt verra en ekki neitt. Mér finnst að þar þyrfti og ætti að
stefna að því, að gera þessi fjölmiðlunartæki að þeim menn-
ingar- og gleðigjöfum, sem flyttu okkur meira af því, sem er
í ætt við fegurðina og birtuna, þannig að sem flestir gætu
kveikt á þeim með þeim huga, sem þeir kveikja ljósin í stof-
unni sinni til þess að verða megi þar bjartara og hlýrra.
Frá upphafi höfum við Islendingar verið þjóð ljóðsins,