Morgunn - 01.06.1979, Side 16

14
MORGUNN
Eins og suma mun reka minni til, var hafður illur grunur
á þessum frjálslynda Indverja, meðan á striðinu mikla stóð,
af því söngur hans komst ekki í „takt“ við trumbur þær, sem
þá voru hæst slegnar. Eftir sumum blaðafregnum að dæma,
lá nærri að hann lenti innan lokaðra járndyra með slagbrandi
fyrir og járngrindum fyrir gluggum. Þó varð ekkert úr því,
og má óhætt segja, að „stærð“ hans hefur þar riðið bagga-
muninn, eins og Tolstoys fyrrum á Rússlandi, því þá varð
oft skammt skeið milli frelsis og fjötra. Og um sextugs afmælið
sitt, sem var 6. mai síðastliðinn, fór Tagore sigri hrósandi
um Norðurlönd og hélt fyrirlestra um menninguna austrænu.
Sökum þess að Tagore hefur orðið manna mest til þess að
draga hugi manna austur að Indlandi, Islendinga sem ann-
arra þjóða, er fróðlegt að gera sér ofurlitla hugmynd um boð-
skap þann, sem hann flytur vestrænu menningunni. En
fyrst þykir vel hlýða að geta nokkurra atriða úr ævi hans.
Að sönnu var þeirra lítillega minnst með þýðingu fjögurra
smákvæða, sem birtust i vikublaðinu Voröld í nóvembermán-
uði 1918. En þá geysaði inflúensan um allar islenskar byggð-
ir, og þeim sem það samdi, leikui' grunur á að veikindin hafi
komist í það, og það því ekki orðið langlíft með lesendum.
Sir Rabindranath Tagore er borinn á þessa jörð 6. maí,
1861, í Rengal á Indlandi. Ætt hans er gömul og gamalfræg.
Hafa Þakur-arnir, sem ensk tunga hefur breytt i Tagore, (og
hér er fylgt sökum hefðar þeirrar og vana, sem orðinn er á
Tagore-nafninu um allan heim), unnið ættlandi sinu ómet-
anlegt gagn í endurvakningar- og umbótamálum á öllum
sviðum og er i heiðri höfð á öllu Indlandi, en þó sérstaklega
í Bengal. Afi skáldsins var prinsinn Dwarakanath Tagore, en
merkastur allra forfeðra Rabindranath Tagores er faðir hans,
Debendranath Tagore, sem afsalaði sér titlinum Maharaja
(mikli konungur), en var sæmdur af þjóð sinni auknefninu
Maharshi (mikill vitringur).
Maharshi Debendranath Tagore var einn af allra stærstu
andlegum leiðtogum Indlands, og allra manna guðræknastur.