Morgunn


Morgunn - 01.06.1984, Síða 44

Morgunn - 01.06.1984, Síða 44
42 MORGUNN fræði. Mælingar á hugrænum einkennum manna eru mun erfiðari og óstöðugri en samsvarandi mælingar á dauðri náttúru. Því háþróaðri sem lífverurnar eru því meiri verð- ur þreytileiki og mismunur einstaklinganna. Endurtakan- leiki tilrauna er því yfirleitt nokkurt vandamál í greinum eins og dularsálfræði, enda gefur það nokkra vísbendingu að tölfræðin er ríkjandi í rannsóknum þessara greina. Hluta þessa vanda má rekja til þess hversu erfitt er að stjórna einstökum breytum og halda öllum ytri sem innri aðstæðum óbreyttum. En, ef unnt væri að endurtaka vissar tilraunaniðurstöður reglulega í 30%, jafnvel í 15% tilvika, hefði þá ekki verið sýnt fram á endurtakanleika tilraunar? Ef endurtakanleiki í dulsálarfræði er skoðaður í þessu ljósi, fær fullyrðing dr. Þorsteins ekki staðist. (Hvað segja fróðir mennum endurtakanleika í öðrum greinum t.d. ör- eindafræði?) Dr. Þorsteinn ætti að kynna sér hve margar tilraunir hafa verið gerðar þar sem marktækur munur finnst á fjölda getrauna hjá þeim sem trúa og þeim sem ekki trúa á duiræn fyrirbæri, þannig að þeir fyrrnefndu nái meira árangri? (Sauð-hafra-sambandið svonefnda; nafnið tekið úr Bibiíunni, Matt. 25:32). Niðurstaða með andstæðum mun, þ.e. að vantrúarmennirnir fái marktækt fleiri réttar lausnir en þeir sem trúa, hefur hins vegar aldrei fengist svo ég minnist.s.fi) Ég hef lengi haft sérstakan áhuga á endurtakanleika til- rauna því það er þýðingarmikið atriði sem ég tel að menn í greininni ættu að sinna af meiri þrótti en raunin er, en eins og tilraunamenn munu vita er það, aJJavega í ýms- um greinum, ekki uppáhaldsiðja manna að endurtaka til- raunir annarra. Ég hef t.d. tvisvar gert meiriháttar til- raunir með „sauð-hafra“ sambandið, fyrst með 189 manna úrtaki og svo með 449 manna. Þátttakendum í þessum tilraunum var afhent blað sem á voru 100 auðir reitir og þeim tilkynnt, að eftir að tilrauninni væri lokið, myndi tölva Reiknistofnunar veJja af tilviljun einn af fjórum

x

Morgunn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunn
https://timarit.is/publication/668

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.