Stundin - 01.09.1940, Blaðsíða 18

18
STUNDIN
Myndastyttu þessa höfðu Rúss-
ar í anddyri sýningarskála síns
á heimssýningunni í New York
í fyrra. En í ár taka Rússar
ekki þátt í sýningunni, og hafa
þeir nú komið þessu veglega
minnismerki fyrir á Pushkin-
torginu í Moskva.
John Hunter (1728—1793)
er álitinn einn mesti líffræðing-
ur, sem Englendingar hafa átt.
Hann var mjög hvikull í skapi.
Mjög varð hann hugfanginn af
rannsók á syphilis og gonorrhea
Hann smitaðist óviljandi af
gonorhea, en til þess að honum
gæti gengið betur að rannsaka
þenna sjúkdónpþá lét hann alla
lækningu sitja lengi á hakan-
um. Hann dó mörgum árum síð-
ar úr bólgu í hálsi.
„Hvað heldurðu ,að hann geri í dag, Daði?”
En Daði gerði sig þá venjulega kostbæran og drýgindalegan
og svaraði seinlega. Hann greip þá hægri hendinni í peysuna
sína á vinstri síðunni, ók sér góða stund og blimskakkaði aug-
unum til himins. Teldi harin, að ófært mundi verða um daginn,
sagði hann:
,,Þið farið ekki að asnast á hann í dag, piltar!” og spýtti á
tærnar á þeim, sem spurði.
„Ætli það slampist það ekki! — og spýtti í loft upp og hitti
þá oft þráðbeint niður í púströrið á bátnum.
Og enn var hann jafnan fyrsti maðurinn til að taka á móti
skipunum, þegar þau komu úr róðri.
Ef þið haldið, að Eyrarbúar hafi ckki tekið mark á Daða
gamla í fleiru en veðurspádómum, þá skjátlast ykkur hrapa-
lega. llann var einmitt töluvert áhrlfaríkur í þorpinu og í
mörgu var hann talinn vita jafnlangt nefi sínu og því valinn
til forystu, þótt fjarri færi samt því, að hann væri auðugur
maður eða hlaðinn opinberum trúnaðarstöðum. En það eitt,
3em öðru fremur tryggði völd Daða gamla, en það var hans
stóra fjölskylda. Því að meiri hlutinn af þorpsbúum var ýmist
afkomendur Daða eða tengdur honum á einn eða annan hátt.
Hann hafði eignazt samtals átján börn í tveimur hjónabönd-
um og honum hafði giftusamlega tekizt að ltoma krökkunum
á legg; þau voru öll á lífi að undanskildum honum Sveinka,
sem fór í sjóinn i desember-garðinum 1922. Öll héldu þau
tryggð við átthagana, börnin hans Daða gamla, og í fyllingu
tímans gengu þau í heilagt hjónaband með jafnöldrum sínum
og settu bú saman. Áttu síðan börn og buru, þvi ættin þótti
mjög frjósöm.
Allt var þetta mesta dugnaðar- og myndarfólk, sparsamt og
komst vel af. En það hafði einn smá veikleika, ef veikleika
skyldi kalla: það var — hreint allt saman mjög gefið fyrir
kaffidrykkjur. Þótt húsbændurnir af Barðsættinni þættu ekkert
hneigðir fyrir að kasta út fé sínu fyrir munaðarvörur, heyrð-
ust þeir þó aldrei hvetja konur sínar til að spara kaffi og
sykur. Hitt var algengara, að þeir kölluðu með tilhlökkun
óðara og þeir voru komnir inn í húsið: „Heyrðu, góða, er ekki
eitthvað til á ketilskarninu núna?”
Og þegar höfuð ættainnar, Daði gamli í Barði, var að tölta
á milli barna sinna og tengdabarna á sunnudagana, lét hann
sér hvergi bregða þótt hann hesthúsaði svo sem fjörutíu kaffi-
bolla yfir daginn, auðvitað með tilheyrandi lummum og sæta-
brauði.
Eins og að líkindum iætur skipti þessa ætt miklu máli nvaða
verð var á kaffi og sykri, enda víkur nú sögunni að verzlun-
armálum.
1 þorpinu voru aðeins tvær verzlanir og hétu eigendur þeirra
Árni kaupmaður og Bjarni kaupmaður. Þeir höfðu lengi verzl-
að á Eyrinni og voru báðir menn á efra aldri. Aðrar verzianir
voru ekki 4 Eyrinni og var því ekki að furða, þótt nokkur
samkeppni væri með kaupmönnum þessum. En hún hafði ekki
alltaf verið jafn hörð. Hér á árunum hafði samkomulagið ekki
verið sem allra verst, kaupmennirnir treystu sér að koma
undir sama þak, þeir töluðu saman og spiluðu jafnvel lander
við prestinn og lækninn á laugardagskvöldum. Og verðlagið
var nokkuð svipað hjá báðum.