Stundin - 01.10.1940, Side 34
34
STUNDIN
ORN SNORRASON;
SAGA AÐ VESTAN
Þessi saga gerðist á Vestfjörðum skömmu áður en
bannið var numið úr gildi. Það höfðu ekki fallið ferðir
til ísafjaröar um langan tíma. Margir voru þvi orðnir
þurrbrjósta. Veður hafði verið stillt og gott, svo togar-
ar höfðu því nær ekkert legið inni. Það hafði ekkert
fengizt í þeim, sem komið höfðu, enda óhægt um vik
að sækja þaö, því að hreppstjórinn hafði heyrt, aö kvef
gengi í útlöndum og gætti vel allra bátaferöa úr landi.
Ástandið var því skuggalegt, og þaö var skammt til
jóla.
En svo var það eitt,skuggsýnt, kyrrlátt kvöld, að tog-
araljós sáust stefna hægt inn fjörðinn. Er þau komu
á móts við þorpið, sögðu þeir, sem gleggstir þóttu, að
þetta væri þýzkur togari. Gladdi sá atburður þá, sem
hugöu á stór innkaup. Urðu nú hljóðskraf og ráöagerö-
ir. Verðir voru settir við hús hreppsstjórans. Safnaö
var saman hinum venjulega gjaldeyri: vettlingum, sokk-
um og gæruskinnum. Um miðnætti voru öll ljós slökkt
í hreppstjórahúsinu, svo að allt virtist öruggt. Tunglið
óð í dökkum skýjum. Ævintýrabjarmi yfir firöinum. I
lokkandi fjarlægö, innst á höfninni, lá .togarinn meö
fáum daufum ljósum.
Á annari stundu eftir miðnætti réri bátur hljóölega
frá landi. Bátverjar voru þrír og höföu varning meö-
ferðis í tveimur pokum. Sá var þeirra fyrirmaöur, er
Jói hét. Hann var alvanur slíkum feröum og bezt treyst
af öllum til þess aö gera góð kaup, þó að málakunn-
áttan væri af skornum skammti. Sat hann í skut og
stýrði, en lét hina tvo róa. Eftir skamma stund var j
báturinn horfinn sjónum hinna hlakkandi hljóðskrafs-
manna í fjörunni. ,
Nú er að segja frá feröum bátverja. Er dró frá landi
var róiö rösklega og stefnt beint til togarans. Þeir lögöu
að miöskips, og sleppti þá Jói stýrinu, greip pokana og
áveiflaöi þeim upp á þilfar. Hann sagöi félögum sínum
að bíða rólegum en réðist einn til uppgöngu.
Boröstokkurinn byrgði þeim sýn, sem biðu í bátn-
um, en brátt heyröu þeir mannamál. Það var Jói, sem
hafði orðiö og talaöi þýzku: „Haben sie Wein? Können
wir Wein kaufen? Wir haben hier, sko, wir sollen öffnen
den-----hérna,-------den-----hérna-----ÁÖur
en Jói komst lengra í ræðunni, heyrðu þeir háan hlát-
VIÐ AKVEG ALDANNA
kirkjugaröshorniö stendui-
lítiö og lágkúrulegt hús,
með þykku stráþaki og hvít-
um þiljum. í þessu húsi bjó
danska skáldiö Holger
Drachmann, og þar lézt
hann fyrir þrjátíu árum.
Húsiö er nú eign danska
ríkisins og minningasafn
um Holger Drachmann. Það
er til sýnis fyrir feröamenn
3 tíma á dag. Þar er hver
hlutur óhreyfður frá þeim
degi, er skáldið lézt.
Var nú svo mikill munur
á hæfileikum skáldanna
Holgers Drachmanns og
Jónasar Guölaugssonar, að
minning þeirra veröskuldi
svo mikinn mun.
Bjarni Thorarensen, amt-
maður var um marga
hluti stórhuga og fram-
sýnn umbótamaöur á sín-
um tíma. Hann er faðir ís-
enzkrar vegagerðar, og lét
fyrir eigið fé hlaöa fyrsta
vegarspölinn í þessu landi.
Nú á íslenzka þjóðin 4800
km. langan akveg. En pál-
arnir, sem notaöir voru til
aö ryöja fyrsta veginn, eru
týndir, og nafn Bjarna
Thorarensen væri flestum
gleymt, ef hann hefði ekki
verið svo heppinn aö lenda
í röð stórskálda vorra og
yrkja Sigrúnarljóö.
Hannes Hafstein var
fyrsti ráöherra íslendinga.
Hann var einnig skáld og
óvenjulegt atgjörvis- og
glæsimenni. Fyrir hans for-
göngu var sæsíminn lagður
hingaö til lands, og meöal