Morgunblaðið - 05.07.2009, Blaðsíða 34

34 Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 5. JÚLÍ 2009
29.
Þann vanda höfum við öll að bera, að líkamleg
augu okkar sjá ekki Guð. Engin þau dýrmætu skyn-
færi, sem okkur eru gefin til þess að skynja jarð-
neskan veruleik, gagnast okkur beinlínis, þegar við
leitum sambands við hann.
Við erum börn jarðneskrar moldar. Það er auð-
sætt. En að við erum börn himneskrar náðar er ekki
í augum uppi. Það er Guð einn, sem getur séð það.
Og til þess að við getum séð það með honum þarf
hann að gefa okkur þá innri sjón, sem heitir trú.
Það getur hann gert og það vill hann gera.
En mikið athugaleysi er það að gleyma því, að við
erum á allar síður umkringd af ósýnilegum veruleik,
jarðneskum undrum, sem augun sjá ekki og engar
greipar góma. Þetta vitum við öll en hugsum ekki út
í það.
Ekki er loftið sýnilegt, lífsloftið, sem við öndum að
okkur og værum dauð um leið og það hyrfi. Ekki er
ljósið áþreifanlegt, við getum ekki fest hendur á því.
Það eru áhrifin, sem við þreifum á. Að loka á ljós og
loft er að opna fyrir dauðanum. Og hvar sérðu dauð-
ann? Glyrnur og greipar hans sér enginn. En verk
hans og áhrif blasa við. Öll sjáum við skuggana af
honum, áverkana, sárin eftir hann. Og öll eigum við
það víst að mæta honum og verða að horfast í augu
við hann. Og um leið bresta augun okkar, við gef-
umst upp skilyrðislaust fyrir ósýnilegu valdi hans.
Hvað af því, sem skiptir okkur mestu, er ekki ósýni-
legt?
Hvað um lífið í æðum, gleðina og sorgina í hjart-
anu, ástina, sem þú berð í brjósti eða átt í barmi ann-
arar manneskju? Hvað um þær kenndir hugans, sem
fá vald yfir þér, þegar þú verður fyrir áfalli, ert lost-
inn harmi, bugaður af vonbrigðum? Ellegar þær, sem
taka þig tökum, þegar þú verður hrifinn, gagntekinn
af góðum áhrifum, uppnuminn af fegurð í náttúrunni
eða í listaverki og listrænni tjáningu? Eða gagntek-
inn af manngöfgi, sem þú kynnist, drengskap, ástríki,
uppörvandi viðmóti og gjöfulli útgeislun frá huldum
hjartaslögum í barmi annars manns?
Skelfing væri tilveran tómleg og snauð, ef ekkert
væri þar nema það, sem mannleg augu sjá og mann-
leg hönd verður á fest! Hugsun þín og hjartalag eru
eins ósýnileg og Guð.
En þinn innri maður verður raunverulegur fyrir
hverjum þeim hug öðrum, sem opnar sig fyrir áhrif-
unum þaðan. Mannshugurinn birtist, þegar hann tjá-
ir sig í orðum og verkum. Hann verður áþreifanlegur
þegar hann er tekinn alvarlega. Hann getur ekki
snortið neinn annan hug eða gert sig raunverulegan
fyrir neinum nema þeim, sem tekur tilveru hans og
nærveru gilda og vill blanda geði við hann. Hugir
manna sjást ekki. En þeir geta snortið með ósýni-
legri nánd sinni. Þeir geta opnast hver fyrir öðrum.
Þegar það gerist mætast tveir ósýnilegir hugir
með því móti, að ósýnilegir þræðir myndast á milli
þeirra. Þræðir, sem engin vísindi geta þreifað á með
neinum vélabrögðum.
Þessa hluti er ég að nefna, þótt sjálfsagðir séu, af
því að í bænum okkar erum við að leita eftir hugar-
sambandi við sjálfan Guð.
Allt hugarsamband er ósýnilegt. En hvað er raun-
verulegt í mannheimi ef ekki hugartengsl manna,
geðblöndun, sálufélag? Við eigum innri skynfæri,
sjón hjartans, innri hlustir, næmi í sálinni, sem er
stillt inn á Guð.
Því ættum við ekki að gleyma. Við eigum að leggja
rækt við þetta, sem við eigum dýrmætast, þá gáfu,
þá gjöf Guðs náðar að geta tengt huga sinn við huga
hans. Að mega biðja.
Leit og svör
Sigurbjörn
Einarsson
» Hugsun þín og hjartalag erueins ósýnileg og Guð.
Pistlar sr. Sigurbjörns
Einarssonar, sem
Morgunblaðið birti á
sunnudögum á síðasta
ári, vöktu mikla
ánægju meðal lesenda.
Um það samdist,
milli sr. Sigurbjörns og
Morgunblaðsins, að
hann héldi áfram
þessum skrifum og
hafði hann gengið frá
nýjum skammti áður
en hann lést.
HVERS eigum við
borgarbúar og Sunn-
lendingar að gjalda?
Eftir að hafa eytt
lunganum úr fallegum
sunnudegi í bílaröð frá
Ingólfsfjalli og í bæinn
þá velti ég því fyrir
mér. Í sífellu heyrðust
í útvarpinu tilkynn-
ingar þess efnis að
umferð væri hæg, bíl-
stjórar yrðu að vera þolinmóðir,
sýna skilning, taka tillit til annarra
bílstjóra og forðast framúrakstur.
Á meðan ég sat í bílnum þá gafst
mér mjög góður tími til að hugsa
um niðurskurð í ríkisfjármálum,
gjaldþrot heimilanna, gengi krón-
unnar og síðast en ekki síst slaka
ríkisstjórn sem nú situr á Alþingi
og virðist engan dug eða skilning
bera í brjósti sér til að taka virki-
lega á vandamálum íslensku þjóð-
arinnar. Þá kemur í fréttum viðtal
við ráðherrann, Kristján Möller.
Hann telur að því miður séu Vaðla-
heiðagöng líklega komin það langt á
teikniborðinu að þau hafi forgang á
tvöföldun Suðurlandsvegar. Það lá
við að ég keyrði útaf, sem er erfitt
á 35 km hraða. Ég velti því fyrir
mér hvort maðurinn sé ekki alveg í
lagi, nýbúinn að keyra framhjá
fjölda hvítra krossa til minningar
um þá sem hafa látist í umferðinni
á margfrægum einnar akreinar vegi
sem liggur frá Hvolsvelli til
Reykjavíkur í gegnum Hellu, Sel-
foss og Hveragerði.
Hvað þurfa margir að látast í
umferðinni til þess að ráðherra
vakni? Sefur hann kannski bara í
heimahéraði, sem er að verða eins
og svissneskur ostur, allt kjör-
dæmið meira og minna útborað og
svo á að bora meira? Það er mál að
linni! Við Reykvíkingar ásamt öll-
um Sunnlendingum verðum að fá
að njóta einhvers af því veggjaldi
sem á okkur er lagt, ekki bara
Norðlendingar eða Austfirðingar,
með fullri virðingu fyrir þeim.
Það er kominn tími til að við rís-
um upp og látum í okkur heyra!
Það er ekki okkur, sem keyrum
þennan veg mörgum sinnum í viku,
bjóðandi að láta einn mann, þótt
ráðherra, sé, ítrekað tala um hvað
mikið sé lagt til vegamála án þess
að fá einhverjar breytingar í gegn.
Meirihluti skattatekna kemur af
þessu svæði, þ.e. Reykjavík og Suð-
urlandi. Af hverju fáum við ekki
notið þeirra í formi tvöföldunar á
margumræddum vega-
kafla? Er ráðherra
kannski svo upptekinn
við að standa við kosn-
ingaloforð í sínu
heimahéraði að ekkert
annað kemst að?
Það tók Keflvíkinga
mörg ár að fá tvöföld-
un á Keflavíkurvegi í
gegn. Sú framkvæmd
hefur nú heldur betur
sannað gildi sitt. Al-
varlegum slysum hefur
fækkað sem auðvitað ber að fagna.
Þvílíkur munur er að keyra eftir
veginum í dag, ljós að kveldi og bíl-
stjórar afslappaðir því hægt að
keyra á sínum hraða og svo þeim
hraða sem vegurinn býður upp á.
Ég legg það til að við fáum að
njóta sannmælis og að áhersla verði
lögð á tvöföldun Suðurlandsvegar.
Núna strax en ekki eftir tvö ár eða
þegar einhver vegaáætlun verður
endurskoðuð. Notum peningana
okkar úr lífeyrissjóðunum til þessa
verkefnis, við eigum heimtingu á
því. Það liggur ekki lífið á Vaðla-
heiðagöngunum, það er verið að
klára Héðinsfjarðargöng sem kosta
nú ófáar krónurnar.
Því skora ég á ráðherra sam-
göngumála, sem eflaust hefur feng-
ið fréttir af mikilli umferð um
helgina á umræddum vegi, að taka
þetta stórmál strax upp og setja í
algjöran forgang. Við eigum það
skilið að tvöföldun Suðurlandsvegar
verði kláruð innan tveggja ára með
góðum styrk okkar lífeyrissjóða.
Að lokum langar mig að minna á
mikilvægi þess að hanna íslenska
vegakerfið fyrir hjólreiðar. Alþing-
ismenn standa í pontu og lofa vist-
vænum farartækjum, minni meng-
un og meiri grænum kostum. En
hvað með efndir? Eitthvað virðist
vanta þar upp á! Það er ekki vega-
samgöngum að þakka að ekki hafi
farið verr fyrir hjólreiðamönnum á
þjóðvegum okkar ylhýra lands,
heldur tillitssemi bílsjóra og
heppni.
Hvað með tvöföldun
Suðurlandsvegar?
Eftir Jón Pétur
Jónsson
» Það er mál að linni!
Við Reykvíkingar
ásamt öllum Sunnlend-
ingum verðum að fá að
njóta einhvers af því
veggjaldi sem á okkur
er lagt...
Jón Pétur Jónsson
Höfundur er framkvæmdastjóri.
Í SÍÐASTA pistli
sínum „Agnes segir“
heldur Agnes Braga-
dóttir áfram að fjalla
um alla spillinguna sem
hún fullyrðir að hafi
viðgengist hjá stjórn-
endum lífeyrissjóð-
anna. Umfjöllun um
þessi mál hefur verið
fyrirferðarmikil hjá
Agnesi og er það gott
að verið sé að halda á
lofti öllum þeim spillingarmálum sem
viðkomandi telur sig vita um. Hins-
vegar vantar í þennan málflutning að
Agnes birti lista yfir þær ferðir sem
hún er að tala um og hverjir tóku þátt
í þeim.
Ég vil allt fram í dagsljósið
Ástæða þess að ég kalla eftir slík-
um upplýsingum er að 29. janúar
2009 skrifaði ég Gildi og Sameinaða
lífeyrissjóðnum, tveimur stærstu líf-
eyrissjóðum félagsmanna VM – Fé-
lags vélstjóra og málmtæknimanna,
þar sem ég kallaði eftir greinargerð
um allar boðsferðir og gjafir sem
framkvæmdastjórar, forstöðumenn
eignastýringar og stjórnarmenn
hefðu þegið af aðilum sem sjóðirnir
fjárfestu í. Eftir því ég best veit var
það krafa beggja stjórna sjóðanna að
í svörum sjóðanna yrði ekkert dregið
undan.
Eins og komið hefur fram í fjöl-
miðlum og á vef VM var í báðum
svarbréfum sjóðanna gefinn upp
fjöldi boðsferða og veiðiferða á Ís-
landi. Þegar stjórn VM tók svörin
fyrir voru ferðirnar skoðaðar og
metnar með tilliti til þess hvers eðlis
þær væru, þ.e. vinnuferðir til að
skoða fjárfestingarkosti eða hreinar
boðsferðir. Ég hef talið að Agnes sé
að tala um seinni flokkinn. Við litum
m.a. til þess að samkeppni lífeyr-
issjóða og þrýstingur á að halda niðri
rekstrarkostnaði hafi verið hvati fyr-
ir stjórnendur til að þiggja boð aðila
um að borga fyrir vinnuferðir sem
eru annars eðlilegur
þáttur í starfi stofn-
anafjárfesta á borð við
lífeyrissjóði. Hvað boð í
veiðiferðir varðar taldi
stjórn VM að þótt slíkt
hafi á tímabili verið við-
tekin venja í fjármála-
lífinu hafi stjórnendur
lífeyrissjóðanna mis-
stigið sig með því að
þiggja þær og boðið
upp á tortryggni. Ekki
þótti þó ástæða til að
krefjast afsagna vegna
þess. En hvergi kom
fram að einhverjar óhófs-boðsferðir
hefðu verið þegnar af stjórnendum
sjóðanna eins og þeim hefur verið
lýst.
Sameinumst um siðbót en ekki
söguburð
Agnes kallaði eftir því að Vil-
hjálmur Egilsson, framkvæmda-
stjóri SA, birti lista yfir allar þessar
svokölluðu lúxusboðsferðir enda
væru hæg heimatökin fyrir hann. Ég
teldi það faglegra af blaðamanni að
birta þær upplýsingar sem liggja að
baki fullyrðingum hennar og sögum.
Að þeim birtum skal ég taka virkan
þátt í því með Agnesi að þeir ein-
staklingar sem þegið hafa slíkar
óhófsferðir finni sér annan starfs-
vettvang en hjá almennu lífeyrissjóð-
unum. Ég hef mikinn áhuga á að vita
hverjir úr lífeyrissjóðsumhverfinu
fóru í lúxusboðsferðirnar. Skemmti-
ferð ótengd verkefnum sjóðsins get-
ur varla talist annað en mútur. Það á
þeim að vera ljóst sem starfa í þessu
umhverfi fyrir há laun vegna hæfi-
leika sinna og kunnáttu.
Flettum ofan af þeim sem sann-
arlega tóku þátt í sukki en hreinsum
um leið þá sem höfðu dómgreind til
að forðast freistingar. Eftir því sem
mér skilst var ekki hörgull á gylli-
boðum fyrir þá sem vildu þiggja. Í
dag er erfitt að ræða hlutlægt hvar
draga skuli mörkin, því ef reynt er að
fjalla um þessi mál án þess að til-
heyra því liðinu sem sér spillingu í
öllum hornum, hættir maður á að
verða sjálfkrafa dreginn í dilk með
þeim sem vilja verja sukkið. Ég vona
að orð mín hér verði ekki skilin þann-
ig.
Fetum meðalveg hlutlægni og
sanngirni þegar við metum orð og
gerðir síðustu ára og leggjum þannig
grunn að endurreisn. Sumstaðar
fóru menn yfir strikið en það felur
ekki í sér að reka beri alla sem komu
að stjórnun og rekstri lífeyrissjóða.
Öxlum þá ábyrgð að leggja dóm á
það hvar við ætlum að draga mörkin,
lærum svo af reynslunni og end-
urbætum siðferði og vinnureglur.
Það hafa raunir báðir þeir lífeyr-
issjóðir sem ég nefndi hér að framan
þegar gert.
Bætum og verjum besta lífeyr-
issjóðakerfið
Þessi grein rúmar ekki úttekt á
öllu lífeyrissjóðakerfinu en í kjölfar
hruns fjármálakerfisins verðum við
að fara yfir fjölmarga þætti sem lúta
m.a. að stjórnun áhættu, jafnvel á
kostnað ávöxtunar og að læra að var-
ast hlutabréfamarkað sem blásinn er
upp af óskhyggju en ekki verðmæta-
sköpun.
Jafnvel þeir sem gagnrýna ein-
staka þætti í stjórnun og rekstri líf-
eyrissjóða á undanförnum árum
verða líka að geta viðurkennt að líf-
eyriskerfi okkar hefur fjölmarga
góða kosti. Við megum ekki rífa nið-
ur áratuga uppbyggingu á því lífeyr-
iskerfi sem talið er eitt hið besta í
heimi og þykir hvarvetna til fyr-
irmyndar út af þáttum sem einfalt er
að taka á af ábyrgð og festu og færa
til betri vegar. Hendum ekki barninu
út með baðvatninu. Því vil ég hvetja
Agnesi til að birta þegar í næsta
pistli sínum lista yfir boðsferðirnar,
tilefni þeirra og nöfn þátttakenda. Þá
getum við farið að vinna í þessu máli
af viti og einbeitt okkur að því að
bæta og verja okkar öfluga lífeyr-
iskerfi í stað þess að fjalla bara um
sögur.
Eftir Guðmund
Ragnarsson
Guðmundur
Ragnarsson
» Í stað þess að segja
stakar dæmisögur
af sukki þurfum við að
birta upplýsingarnar
að baki þeim og sam-
einast svo um að verja
og bæta lífeyriskerfið.
Höfundur er formaður VM –
Félags vélstjóra og málmtæknimanna
og nýkjörinn stjórnarmaður í Gildi
lífeyrissjóði
Agnes segir spillingarsögur
um lífeyrissjóði
, ,