Saga - 1996, Blaðsíða 401

RITFREGNIR
399
efninu. Á stundum finnst mér stíllinn vera óþarflega knappur. Þannig
byrjar fyrsti hlutinn á þessa leið: „í þingkosningunum á tímabilinu 1959-
91 voru að meðaltali tæplega 30 prósent þingmanna nýliðar; minnst var
endurnýjun í þingkosningunum 1963 en mest í kosningunum 1991." Það
v*ri ofsögum sagt að aðdragandinn væri langur. Lesandanum er hrein-
lega kastað út í staðreyndasúpuna með slíku hraði að það kæmi mér ekki
á óvart þótt einhverjum brygði í brún. Ég hefði viljað hafa örlítinn aðdrag-
anda og komast inn í verkið í smærri skömmtum. Jafnframt hefði ég kosið
að afstaða höfundar til viðfangsefnisins væri ekki jafn persónuleg og raun
ber vitni. Mér finnst að í viðameiri fræðiritum eigi höfundar ekki að skrifa
1 fyrstu persónu. Þetta er þó vitaskuld smekksatriði eins og fleira sem hér
hefur verið tínt til.
Svo gæti virst sem síðasti hluti bókarinnar væri ótengdur því sem á
nndan er komið. Þegar betur er að gáð er það þó ekki svo hvað ákveðin
atriði varðar. Þar er einkum rætt um bandarísk stjómmál og ákveðnir þætt-
■r þeirra bornir saman við ísland. Þannig er t.d. bent á skýrar hliðstæður
ntilli íslenskra og bandarískra prófkjöra, þau séu að ýmsu leyti sprottin af
'íkum ástæðum og hafi haft líkar afleiðingar, persónubundnari átök ein-
staklinga sem hafi riðlað flokksstarfi.
Svanur notar ekki flókin fræðileg hugtök í greiningunni, þannig að text-
inn er vel skiljanlegur. Þau hugtök sem eru notuð, og em ekki í almennu
máli, svo sem fjöldaflokkur og kjarmflokkur eru skýrð vel, þótt staðsetning
þeirra skýringa sé nokkuð undarleg, eins og ég hef áður vikið að.
Þó að ég hafi tínt til allmörg atriði sem mér finnst að hefðu mátt fara
betur í bók Svans, em það flest tiltölulega smávægilegir hnökrar og marg-
■r snúast um smekk frekar en efnislegan ágreining. Jákvæðu atriðin em þó
•Þiklu fleiri og það er mikill fengur að þessari bók, jafnt fyrir fræðimenn
sem almenna áhugamenn um stjórnmál. í henni er saman tekinn gríðar-
iegur fróðleikur um val flokkanna á frambjóðendum, endurnýjun þing-
manna og bakgmnn þeirra. Ég hlakka til að sjá sams konar umfjöllun um
Hmabilið 1934-59.
Útgáfan er prýðilega úr garði gerð, hönnun ritraðar Félagsvísindastofn-
Ul'ar er til fyrirmyndar, þar sem ritin hafa samræmt ytra útlit, en mynd af
mismunandi málverkum á bókarkápu.
Guðmundur Rúnar Árnason