Morgunblaðið - 16.03.2010, Blaðsíða 13

Fréttir 13VIÐSKIPTI | ATVINNULÍF
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. MARS 2010
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
FJÁRMÁLARÁÐHERRAR evru-
ríkjanna sextán ræddu í gær mögu-
legar leiðir til að koma Grikklandi til
aðstoðar fari svo að ríkið geti ekki
staðið við skuldbindingar sínar. Ráð-
herrarnir buðu ekki fram aðstoð
evrusvæðisins, enda hafa Grikkir
ekki beðið um slíka aðstoð. Þá er
staða Grikklands ekki talin jafn alvar-
leg og hún var í janúar og febrúar.
Vandi Grikklands hefur hins vegar
undirstrikað þá staðreynd að í reglu-
verki evrusvæðisins er ekkert að
finna um hvernig taka eigi á málum
aðildarríkis sem lendir í greiðslufalli.
Fjármálaráðherra Þýskalands,
Wolfgang Schäuble, hefur t.d. lagt
það til að ríkjum verði refsað, sem
fari fram yfir þau mörk í ríkisfjár-
málum sem evrusáttmálinn geri ráð
fyrir. Franski fjármálaráðherrann,
Christine Lagarde, vill hins vegar
nota vægari aðferðir til að halda að-
ildarríkjum réttum megin við strikið.
Í gær gagnrýndi hún einnig Þjóð-
verja fyrir að vinna ekki harðar að því
að auka einkaneyslu í Þýskalandi.
Viðskiptajöfnuður Þýskalands við
önnur evruríki er myndarlegur og
telur Lagarde að með því að auka
einkaneyslu í landinu geti Þjóðverjar
auðveldað öðrum evruríkjum að láta
enda ná saman.
Grikkjum ekki form-
lega boðin aðstoð
Reuters
Mótmæli Óeirðir hafa plagað grískar borgir undanfarið vegna áforma
grískra stjórnvalda um sparnað í opinberum fjármálum.
 Frakkar vilja meiri neyslu í Þýskalandi
● LÍKLEGAST er að peningastefnu-
nefndin ákveði að halda áfram að
lækka vexti í bili, en fari þó að öllu
með gát vegna aukinnar óvissu um
efnahagsáætlunina og erlenda fjár-
mögnun. Því má reikna með 25
punkta lækkun stýrivaxta á morgun,
að mati greiningardeildar MP banka.
Í Markaðsvísi greiningardeildar
segir að aukin óvissa um erlenda
fjármögnun og framvindu efnahags-
áætlunarinnar bendi til þess að óvar-
legt sé að fara geyst í vaxtalækkanir
að sinni, „að minnsta kosti ef það er
á dagskrá að afnema gjaldeyrishöft,
en reynslan hefur kennt okkur að
gjaldeyrishöft geta orðið langvinn og
skaðleg þótt þeim sé komið á sem
tímabundinni lausn á skamm-
tímavanda.
Ef Seðlabankinn er kominn á þá
skoðun að efnahagsáætlunin sé það
langt á eftir áætlun að afnám hafta
verði ekki á dagskrá næstu árin er
tímabært að miða vaxtastigið við
innlent efnahagsástand,“ segir í
Markaðsvísi MP banka.
Spáir 25 punkta lækkun
STUTTAR FRÉTTIR...
● VÍSITALA Gamma yfir skuldabréf,
Gamma: GBI, lækkaði um 0,1% í gær, í
13,7 milljarða króna viðskiptum. Verð-
tryggði hluti vísitölunnar lækkaði um
0,1% í 2,7 milljarða króna viðskiptum
og óverðtryggð skuldabréf hækkuðu
um 0,1% í 11 milljarða króna við-
skiptum. Úrvalsvísitalan hækkaði um
1,3% í 81 milljónar króna veltu.
ivarpall@mbl.is
Lítið breyttar vísitölur
● BÓKIN Áhrif
skattahækkana á
hagvöxt og lífskjör,
eftir dr. Hannes
Hólmstein Giss-
urarson prófessor,
er komin út hjá
Bókafélaginu. Í
bókinni tekur
Hannes saman
niðurstöður víðtækrar rannsóknar á
sköttum og velferð, sem hann sá um
fyrir Félagsvísindastofnun Háskóla Ís-
lands, en í henni tóku þátt margir kunn-
ir innlendir og erlendir fræðimenn, þar
á meðal Edward Prescott, nóbelsverð-
launahafi í hagfræði, Arthur Laffer,
fyrrverandi hagfræðiprófessor, dr.
Ragnar Árnason prófessor og Henri Le-
page rithöfundur.
Bók um áhrif skatta-
hækkana á lífskjör
Bil milla launa hinna hæst- og
lægstlaunuðu á íslenskum vinnu-
markaði jókst á síðasta ári, sam-
kvæmt mælingum Hagstofunnar á
svokölluðum Gini-stuðli. Gini-
stuðullinn er 29,6 á Íslandi, sem er
ívið lægra en meðaltal Evrópusam-
bandsins.
Fimmtungastuðull, sem mælir
tekjur lægsta tekjuhóps sem hlut-
fall af hæsta tekjuhóp hækkaði
einnig, úr 3,8 á árinu 2008 í 4,2 á
árinu 2009. Þetta er mesta aukning
milli ára sem mælst hefur frá upp-
hafi skráninga á fimmtungastuðli á
árinu 2004.
Lágtekjuhlutfall á Íslandi er með
því lægsta sem gerist í Evrópu. Það
hlutfall skilgreinist samkvæmt
mælikvörðum Evrópusambandsins,
og er mælt sem 60% af miðgildi ráð-
stöfunartekna á
hverja neysluein-
ingu í landinu.
Lágtekjuhlutfall
hefur haldist til-
tölulega óbreytt
frá árinu 2004,
en aðeins Tékk-
land er með
lægra lágtekju-
hlutfall en Ís-
land. Í Hagtíð-
indum Hagstofu Íslands er þetta
skýrt með þeim hætti að þeir tekju-
hærri hafa að öllum líkindum
hækkað miðað við meðalmanninn,
án þess að tekjur hinna tekjulægri
hafa lækkað miðað við meðaltekjur.
Lágtekjuhlutfall er hæst hjá konum
á aldrinum 18-24 ára, eða 20,6%.
thg@mbl.is
Ójöfnuður tekna jókst
á Íslandi á síðasta ári
Laun Tekjubilið
eykst á Íslandi.
Eftir Bjarna Ólafsson
bjarni@mbl.is
FRÁ því í september 2009 til jan-
úarmánaðar í ár hafa sjóðir og
bankainnstæður lífeyrissjóðanna
minnkað um ein 12,9 prósent á með-
an eign í ríkisskuldabréfum og
íbúðabréfum hefur aukist umtals-
vert.
Þegar tekið hefur verið tillit til
verðhækkana á skuldabréfum á
þessu tímabili er ljóst að lífeyrissjóð-
irnir hafa keypt ríkisskuldabréf fyrir
um 32,6 milljarða króna og íbúðabréf
fyrir um 17,9 milljarða. Á sama tíma
hafa sjóðir og bankainnstæður
minnkað um 22,1 milljarð. Þá hefur
erlend skuldabréfaeign lífeyrissjóð-
anna minnkað um tæpa átta millj-
arða króna, en erfiðara er að meta að
hve miklu leyti það er vegna verð-
breytinga eða sölu á bréfunum.
Treysta á lága verðbólgu
Hvað sem öðru líður þýðir þetta að
lífeyrissjóðirnir hafa undanfarna
mánuði fjármagnað að hluta skulda-
söfnun ríkisins og þar með aukið hlut
óverðtryggðra eigna í eignasöfnum
sínum. Gera lífeyrissjóðirnir því
væntanlega ráð fyrir því að takast
muni að halda verðbólgu í skefjum á
næstu árum.
Á þessu tímabili hefur innlend
hlutabréfaeign aukist umtalsvert,
eða um 15,18 prósent. Frá þrítugasta
september til janúarloka breyttist
úrvalsvísitala Kauphallarinnar hins
vegar lítið sem ekkert. Má því gera
ráð fyrir því að aukin innlend hluta-
bréfaeign lífeyrissjóðanna komi til
vegna hlutabréfakaupa.
Hrein eign til greiðslu lífeyris hjá
lífeyrissjóðum landsins er nú 1.797
milljarðar króna og jókst um 3,44 að
nafnvirði frá septemberlokum í
fyrra.
Lífeyrissjóðirnir kaupa ríkis-
skuldabréf fyrir tugi milljarða
 Bankainnstæður lífeyrissjóðanna minnka á meðan eign í ríkisbréfum eykst
Morgunblaðið/Ómar
● Greiningardeild Íslandsbanka spáir
því að peningastefnunefnd Seðlabank-
ans lækki vexti bankans um 0,25-0,50
prósentustig.
Í Morgunkorni greiningardeildar
segir að í síðustu fundargerð peninga-
stefnunefndarinnar og yfirlýsingu
nefndarinnar eftir fundinn segi að hald-
ist gengi krónunnar stöðugt eða styrk-
ist, og verðbólga hjaðni eins og spáð er,
ættu forsendur fyrir frekari slökun pen-
ingalegs aðhalds að vera áfram til
staðar.
„Gengi krónunnar hefur haldist nokk-
uð stöðugt frá síðustu vaxtaákvörðun
bankans 27. janúar síðastliðinn. Þrátt
fyrir að verðbólga hafi aukist nokkuð í
febrúar má búast við því að hún verði
mjög nálægt spá Seðlabankans um
7,1% verðbólgu á fyrsta fjórðungi
þessa árs. Þá eru verðbólguhorfur góð-
ar og má búast við því að verðbólgan
verði í um 3% yfir þetta ár,“ segir
greiningardeildin í Morgunkorninu í
gær.
Íslandsbanki spáir
25-50 punkta lækkun
Breski bankinn Royal Bank of Scot-
land hefur ráðið dýralækninn Willi-
am Fall, fyrrverandi forstjóra
Straums-Burðaráss, sem yfirmann
fjármálastofnana bankans. Mun
Fall bera ábyrgð á tengslum bank-
ans og viðskiptavina fjármálastofn-
ananna.
Fjármálastofnanadeildinni innan
RBS er ætlað að auka tekjur af
skuldabréfum og ráðgjafarþjón-
ustu, en yfirmaður Falls verður
Marco Mazzuc-
helli, næstæðsti
stjórnandi al-
þjóða banka- og
markaðasviðs
RBS.
Fall starfaði
hjá Straumi frá
miðju ári 2007 til
mars 2009 en þá tók Fjármálaeftir-
litið bankann yfir og skipaði honum
skilanefnd í kjölfarið.
William Fall gengur
til liðs við RBS
 Sér um tengsl við stofnanafjárfesta
William Fall