Morgunblaðið - 16.03.2010, Blaðsíða 14
14 FréttirERLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. MARS 2010
ÁSTRALAR horfa fram á ýmsar
áskoranir samfara mikilli mann-
fjölgun á næstu áratugum. Ein sú
stærsta lýtur að vatni en sem kunn-
ugt er hafa miklir þurrkar sett
landbúnað úr skorðum syðra.
Fram kemur í skýrslunni
Desalination in Australia, sem vikið
er að í kortinu hér til hliðar, að í
landinu öllu sé að finna 46 vatns-
hreinsistöðvar sem hafa meira en
10.000 lítra afkastagetu á dag.
Samanlagt afkasta stöðvarnar
um 294 milljónum lítra á dag, magn
sem til stendur að stórauka.
Þannig er afkastageta þeirra
stöðva sem nú eru á framkvæmda-
stigi um 976 milljónir lítra á dag,
auk þess sem stöðvar sem eru á
teikniborðinu munu afkasta 925
milljónum lítra, að því er fram kem-
ur í skýrslunni.
Segir þar einnig að flestar stöðv-
anna séu í ríkinu Vestur-Ástralía en
að samfara uppbyggingunni fram-
undan muni þær dreifast jafnara
um allt landið.
Sjórinn er langstærsta upp-
spretta vatnsins sem hreinsað er,
eða 86%, afrennsli kemur þar næst
með 12% og lestina rekur svo salt
vatn, þó ekki sjór, með um 1,2%.
Spár um hlýnun hafa áhrif á
stefnumótunina því aukin óvissa
um aðgang að vatni á landi ýtir
undir að sótt sé í sjóinn.
Hlutfall hreinsaðs vatns í vatns-
notkuninni var 0,57% árið 2008 en
mun hækka í 4,3% árið 2013 og svo
að líkindum enn frekar síðar.
Þá er ráðgert að afkastageta
vatnshreinsistöðva sem afsalta sjó í
borgum landsins muni tífaldast úr
45 milljörðum lítra á ári árið 2006 í
450 milljarða lítra við lok árs 2013.
Afsöltun vatns er orkufrek en í
skýrslunni kemur fram að 23%
kostnaðarins við hana megi rekja
til orkukaupa, 52% kostnaðarins
liggur í framkvæmdakostnaði, 10%
í launum starfsmanna, 8% í ýmsum
efnum sem notuð eru og 5% í kostn-
aði við að skipta um himnur sem
eru notaðar við hreinsunina.
Ástralar sækja sífellt meira
neysluvatn í brimsaltan sjóinn
Viðbrögð við skorti Framleiðslugetan tífölduð
Því er spáð í nýlegri skýrslu ástralskra stjórnvalda að íbúum landsins muni
fjölga um 60 prósent úr ríflega 22 milljónum og verða 35 milljónir árið 2050,
einkum vegna innflytjendastraums. Aukningin mun reynast Áströlum áskorun
enda eru innviðir margra borga þegar undir þrýstingi, svo sem vatnsdreifikerfin.
BORGIR ÁSTRALÍU
Heimildir: Skýrslan The State of Australian Cities
Report 2010 og skýrslan Desalination in Australia Report, 2009
*Mestallt vatnið er sótt í saltan sjó
500 km
Darwin
120.652
Á S T R A L Í A
Perth
1.602.559
Cairns
142.001
Townsville
162.730
Toowoomba
237.562
Sydney
4.399.722
Canberra-
Queanbeyan
395.126
Adelaide
1.172.105
Geelong
172.300
Melbourne
3.892.419
Sunshine Coast
237.562
Brisbane
1.945.639
Gold Coast-
Tweed
558.888
Newcastle
531.191
Wollongong
284.169
Launceston
104.649
Hobart
209.287
Áætlaður íbúafjöldi
(júní, 2008)
Vatnshreinsistöðvar
sem til stendur að
reisa fyrir árið 2013
Staðir þar sem hægt er að hreinsa
*meira en milljón lítra af vatni á dag
Berlín. AFP. | Hátt í fjórði hver Þjóð-
verji hugsar stundum með sér að
hlutirnir væru betri ef Berlínar-
múrinn, tákngervingur kalda
stríðsins, stæði enn.
Þannig leiðir ný könnun fyrir-
tækisins Emnid í ljós að 23% Þjóð-
verja í austurhluta landsins taka
undir ofangreinda fullyrðingu en
24% Þjóðverja í vesturhlutanum.
Þá töldu 16% aðspurðra að end-
urreisn múrsins væri það „besta
sem gæti komið fyrir“ í stöðunni.
Skammt er síðan þess var minnst
í tilfinningaþrunginni athöfn að þá
voru 20 ár liðin frá falli múrsins
sem orðið hefur svo táknrænn.
Betra líf með múr
Okið gleymt? Frelsinu fagnað.
Eftir Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Mótmælend-
urnir hafa krafist
þess að ég leysi
upp þingið fyrir
hádegi í dag,
krafa sem stjórn-
arflokkarnir eru
sammála um að
ekki verði hægt
að koma til móts
við,“ sagði Abhisit
Vejjajiva, forsætisráðherra Taílands,
er hann reyndi að lægja öldurnar í
ávarpi til þjóðar sinnar í gær.
Sagði forsætisráðherrann að kosn-
ingar yrðu að lúta lögum og að hlusta
yrði á aðrar raddir en eingöngu há-
værar kröfur mótmælenda, sem
kenndir eru við rauðar skyrtur.
Herinn í viðbragðsstöðu
Þúsundir hermanna slógu skjald-
borg um aðsetur hersins þar sem for-
sætisráðherrann kom sér fyrir eftir
að mótmælendur umkringdu aðsetur
hans í höfuðborginni, Bangkok. Hann
yfirgaf svo hermannaskálann í þyrlu
en að sögn breska útvarpsins, BBC,
var óvíst hvert förinni væri heitið, síð-
degis að staðartíma.
Um 100.000 manns tóku þátt í mót-
mælunum á götum Bangkok í fyrra-
dag og hefur einn leiðtogi mótmæl-
enda boðað að þeir muni skvetta eigin
blóði á aðsetur Abhisit í dag.
Rauðstakkarnir á bandi Thaksins
Shinawatra, fyrrverandi forsætisráð-
herra, hafa haldið tryggð við leiðtoga
sinn frá því honum var komið frá
völdum árið 2006.
Þeir komu stuðningsmönnum hans
til valda í kosningum árið 2008 en
urðu fyrir sárum vonbrigðum þegar
stjórnin fór frá eftir mótmæli stjórn-
arandstöðunnar og dómsúrskurði
sem rauðstakkar telja runna undan
rifjum andstæðinga Thaksins.
Völd hersins minnki
Rauðstakkar gefa sig út fyrir að
vera friðsöm lýðræðishreyfing en
innan þeirra raða er að finna verka-
menn og blásnautt alþýðufólk í sveit-
um annars vegar og námsmenn og
róttæklinga hins vegar sem berjast
gegn meintu taki hersins og stjórnar-
elítunnar á stjórnmálunum.
Reuters
Í Bangkok Búddamunkur skvettir vígðu vatni á stuðningsmenn Thaksins. Munkar njóta virðingar í Taílandi.
Rauðstakkar krefjast
endurkomu Thaksins
Auðmaðurinn Thaksin Shinawatra
naut lýðhylli til sveita þegar hon-
um var steypt af stóli forsætisráð-
herra árið 2006, eftir fimm ár á
valdastóli sem leiðtogi Thai Rak
Thai-flokksins.
Taílensk stjórnmál hafa ein-
kennst af miklum óstöðugleika og
sat Thaksin fyrstur forsætisráð-
herra út heilt kjörtímabil.
Stefnumál hans báru keim jafn-
aðarstefnu þar sem áherslan var á
að rétta hlut fátæks fólks í dreif-
býli gagnvart hinum ríkari hluta
þjóðarinnar í borgunum.
Thaksin er
vellauðugur
maður og hefur
það orðið til að
spilla ímynd-
inni að hann er
grunaður um
stórfelld
undanskot frá
skatti.
Thaksin flúði
til Lundúna eft-
ir að herinn tók völdin fyrir fjórum
árum og keypti þá meðal annars
knattspyrnuliðið Manchester City.
Auðmaður með umdeilda fortíð
Thaksin
Shinawatra
Hyggjast skvetta blóði sínu á aðsetur forsætisráðherrans
Abhisit Vejjajiva
DAGBLAÐIÐ
New York Times
hefur komist á
snoðir um að
fulltrúi banda-
ríska varnar-
málaráðuneyt-
isins, að nafni
Michael D. Fur-
long, hafi ráðið
verktaka frá
einkareknum ör-
yggisfyrirtækjum við leit að eftir-
lýstum skotmörkum í Afganistan og
Pakistan. Maðurinn er jafnvel talinn
hafa leikið einleik við útdeilingu
verkefnanna sem unnin voru fyrir
hönd Bandaríkjastjórnar, en kann
þó einnig að hafa verið í umboði hátt
settra herforingja.
Starfsmenn fyrirtækjanna sem
um ræðir eru sagðir hafa áður verið
á mála hjá bandarísku leyniþjónust-
unni, CIA, og sérsveitum Banda-
ríkjahers. Hlutverk þeirra hafi verið
að safna upplýsingum um fylgsni
grunaðra hryðjuverkamanna og
þjálfunarbúðir þeirra í Afganistan
og Pakistan sem síðan var komið í
hendur herins, upplýsingar sem not-
aðar voru við val á skotmörkum.
Fram kemur á vef New York Tim-
es að það sé almennt álitið fara á
svig við lögin ef herinn ræður verk-
taka til að taka að sér njósnir.
Í trássi við bann Pakistana
Þá hefur blaðið eftir bandarískum
embættismönnum að njósnanet Fur-
longs kunni að hafa verið fjár-
magnað með fé sem ætlað var til al-
mennrar upplýsingaöflunar á
svæðinu, auk þess sem notkun verk-
taka kunni að vera álitin leið til að
komast hjá banni pakistanskra
stjórnvalda við umsvifum banda-
rískra hermanna innan landamær-
anna. Jafnframt kemur þar fram að
Furlong sæti rannsókn fyrir að hafa
gerst brotlegur í starfi, meðal ann-
ars með ofangreindri starfsemi.
Málið er ekki einsdæmi en eins og
blaðið rekur eru uppi grunsemdir
um að Bandaríkjaher hafi notað
verktaka með umdeildum hætti í
hryðjuverkastríðinu, meðal annars
við áætlun um að ráða menn af dög-
um í Írak sem aldrei var hrint í
framkvæmd.
„Almennt séð er það slæm hug-
mynd að lausamenn séu á þvælingi
um stríðssvæði og þykist vera
James Bond,“ sagði ónafngreindur
embættismaður í samtali við blaðið.
„Þóttist vera
James Bond“
Reuters
Í Afganistan Bandarískur hermaður.
Bandarískur
embættismaður
bauð út njósnir
Í HNOTSKURN
»Óvíst er hvenær verkefniðhófst en það er talið hafa
náð hámarki síðasta sumar.
»Furlong er sagður hafastært sig af tengslanetinu.
»Furlong nefndi menn sína íhöfuðið á njósnaranum
„Jason Bourne“, persónu úr
vinsælum kvikmyndum.
Michael
Furlong