SunnudagsMogginn - 28.11.2010, Blaðsíða 54

SunnudagsMogginn - 28.11.2010, Blaðsíða 54
54 28. nóvember 2010 Ingirafn Steinarsson hefur verið ötull við sýningar að undanförnu og á sýningu hans í Kling og Bang gallerí virðist gæta nokkurrar þreytu, eins og dótinu hafi verið skellt inn til að fylla upp rýmið og límt saman með óljósri og nokkuð víðri hugmynd um virkni, samlífi og skemmt- unargildi menningarinnar. Þetta þýðir þó ekki að pæl- ingar um „menningarverkfæri og fagurfræði virkni“ séu óáhugaverð nema síður sé. Myndbandsverk Ingarafns sem sýnir hann mála með hvítu yfir veggjakrot hústökumanna í Osló og Berlín í óþökk þeirra er óvænt innlegg í umræðuna um stigveldi í listum, tjáningarfrelsi, athafnarými, menningarforræði o.s.frv. Ingirafn sleppir því að mála yfir myndir sem hús- tökufólk fékk „listamann“ til að mála á vegginn en málar hvítt yfir annað krot og virkar fyrir vikið eins og opinber hreinsunarmaður. Nú eða eins og fulltrúi almennings sem tekur upp á því að þrífa ósómann því yfirmálun er ákveð- in tegund útþurrkunar og hreinsunar. Hins vegar má líta á yfirmálun sem listrænan gjörning, sem tjáningu sem er ekki ólík tjáningu hústökumanna sem nýtir sér svæði þar sem eignarétturinn er óræður, tjáningu sem felst í að merkja sér svæði, stríða og takast á um réttindi. Það er ekki síst þess vegna sem atriðið þar sem hústökumenn skamma Ingarafn er fyndið, hin heilaga reiði þeirra minn- ir á góðborgarann sem er að verja eignir sínar og réttindi. Á sama hátt er það fyndið að sjá ungan grasrótarlistamann nota aðferðafræði sem minnir á útþurrkunar- og hreins- unartaktík fasismans. Átök Ingarafns við hústökufólkið endurspegla átök inn- an menningarinnar og innan listarinnar þar sem mismun- andi hópar hafa skapað kóða og undirkúltúr sem er hugs- aður fyrir og aðeins skiljanlegur meðlimum hópsins. Látið er reyna á aðferðafræði þar sem skilin eru óljós milli stríðni og stríðs, þar sem reynt er að skerpa á – þótt það afmái frekar greinarmuninn milli – atferlis uppreisnar- gjarnra hústökumanna og atferlis uppreisnargjarnra lista- manna. Gjörningur Ingarafns er jú meira en stríðnin ein því hann notar ákveðið menningarforræði listarinnar til að sýna átökin frá sínum sjónarhóli og skilgreina bæði at- burðinn og aðferðafræðina eftir sínu höfði. Þetta er skemmtileg pæling en frekar óskýr heild- armynd með of almennum skírskotunum flækir fók- uspunktinn og drepur umræðunni á dreif. Menningarverkfæri og menningarvopn Myndlist Ingirafn Steinarsson innsetning bbbnn Í Kling og bang galleríi, Hverfisgötu 42. Sýningin stendur til 5. desember. Opið fimmtudaga til sunnudaga frá kl. 14-18. Þóra Þórisdóttir Listrænn gjörningur. Stilla úr myndbandsverki Ingarafns Steinarssonar, þar sem hann málar yfir veggjakrot. Lesbók Í því jólabókaflóði sem nú steypist yfir landsmenn er að finna kilju sem lætur ekki mikið yfir sér og virðist líkleg til að týnast í öllum látunum. Samt er þessi bók innihaldsríkari og minnisstæðari en megnið af þeim bókum sem nú eru auglýstar svo rækilega í fjöl- miðlum. Þetta er ekki sagt öðrum bókum á jólamarkaði til hnjóðs. Sannleikurinn er einfaldlega sá að þessi bók er alveg sérstök og gleymist ekki þeim sem lesa hana. Bókin sem hér er verið að ræða um kom fyrst út árið 1976, vakti þá gríðarlega at- hygli og hlaut mikið og verðskuldað lof. Þetta er Fátækt fólk eftir verkamanninn Tryggva Emilsson. Nú áratugum seinna er bókin komin út í kilju. Þeir sem aldrei hafa lesið þessar æviminningar Tryggva Emils- sonar eiga að verða sér úti um þessa bók, því hún er ein merkasta og áhrifamesta ævisaga sem skrifuð var hér á landi á 20. öld. Þarna er ís- lenskum veru- leika fátæks fólks lýst af manni sem bjó í þeirri veröld sem barn. Þar ríkti vinnu- harka og hungur, líka kuldi og sóðaskap- ur. Þarna var dauðinn iðulega á næsta leiti og talið var svo að segja sjálfsagt að sjá aft- urgengnu fólki og draugum bregða fyrir. Og að sjálfsögðu lét huldufólk einstaka sinnum vita af sér, og vissa um tilvist þess þótti ýmsum huggunarrík. Lýsingar Tryggva á þessum heimi eru svo lifandi og sterkar að lesendur geta ekki látið frá sér bókina án þess að hafa orðið djúpt snortnir. Frásagnargáfa höfundar er slík að lesandinn gengur inn í verkið og fylgir hinum unga, hungraða dreng sem þarf alltof oft að takast á við ömurlegt um- hverfi og óvinveitt fólk. Og einhvern veg- inn virðist þessum gáfaða dreng hafa tek- ist að varðveita svo fjarska vel mennskuna í sjálfum sér, þrátt fyrir að hafa verið í eymdinni miðri. Tryggvi Emilsson skrifaði Fátækt fólk þegar hann var að komast á elliár og orð- inn heilsulítill. Hann hlaut nær enga menntun í æsku en unni skáldskap og feg- urð og bjó yfir sannri frásagnargáfu, eins og Fátækt fólk vitnar um, en hún er ein- staklega fallega skrifuð bók. Þorleifur Hauksson skrifar formála að þessari nýju útgáfu og gerir grein fyrir höfundinum og þeim viðtökum sem bókin fékk við útkomu. Fátækt fólk er gefið út í ritröð Forlagsins „íslensk klassík“. Þetta er tímalaus bók og gæði hennar eru slík að hún mun standast alla tískustrauma. Hún er eilífur minnisvarði um lífsbaráttu fá- tæks fólks. Eilífur minnis- varði Orðanna hljóðan Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrun@mbl.is ’ Sann- leikurinn er ein- faldlega sá að þessi bók er al- veg sérstök og gleymist ekki þeim sem lesa hana. Alllöngu eftir að ég lærði að lesa rann það upp fyrir mér að ég ætti ekki eftir að lesa allar bækur í heiminum. Ekki bara vegna allra ólíku tungmálanna í veröldinni held- ur líka vegna fjölda bókanna. Mér til skelf- ingar uppgötvaði ég þar að auki að ég kæmist ekki einu sinni yfir að lesa allar ís- lenskar bækur. Ég var nokkra daga að jafna mig. Eins og þessi reynsla mín í bernsku kenndi mér eru bækurnar margar og margvíslegar. Þess vegna á ég erfitt með að einskorða mig við eina bók í einu. Ein af bókunum á náttborðinu um þessar mundir heitir A Madman Dreams of Turing Mach- ines og er eftir bandaríska konu, eðl- isfræðing að nafni Janna Levin. Þetta er óvenjuleg bók (stundum líkt við Drauma Einsteins eftir Alan Lightman) sem segir frá tveimur snillingum á fyrri hluta tutt- ugustu aldar. Þetta eru Kurt Gödel og Alan Turing. Sá fyrrnefndi var í Vínarhringnum, hópi fræðimanna sem hittust á árunum 1924- 1936 á Café Josephinum í Vín, drukku rót- sterkt tyrkneskt kaffi og ræddu grundvöll vís- inda og heimspeki. Hann er þekktastur fyrir sannanir sínar á ófullkomleika stærðfræð- innar. Sá síðarnefndi var á sama tíma í heimavist- arskóla í Dorset á Englandi. Síðar hugsaði hann upp svokallaða Turing-vél sem er fræði- legt tæki til að framkvæma alla hugsanlega tölvu-algoritma. Hann telst vera einn af frumkvöðlum tölvunarfræðanna. Í seinni heimsstyrjöld átti hann stóran þátt í að leysa dulmál Þjóðverja, Enigma. Þrátt fyrir snilligáfuna voru Gödel og Turing manneskjur af holdi og blóði með tilfinningar og þrár eins og annað fólk. Þeir þekktust ekki og þeir hittust aldrei. En Janna Levin vippar sér skemmtilega á milli þeirra í þessari vel skrifuðu skáldsögu sem best er að lesa hægt. Lesarinn Gísli Már Gíslason útgefandi Bækurnar eru margar og margvíslegar Skáldsögu eðlisfræðingsins Jönnu Levin er best að lesa hægt.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56

x

SunnudagsMogginn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: SunnudagsMogginn
https://timarit.is/publication/785

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.