SunnudagsMogginn - 27.02.2011, Blaðsíða 44

44 27. febrúar 2011
Heather Gudenkauf – These Things Hidden
bbbmn
Heather Gudenkauf skrifar spennusögur sem
hefjast þó ekki á glæp og fylgja síðan leitinni að
glæpamanni eða -konu – þær byggjast frekar á
spennunni milli þeirra sem glæpurinn snertir,
fórnarlambsins, ef það lifir, þeirra sem fremja
verkið illa og aðstandenda. These Things Hidden
segir frá ungri konu, Allison Glenn, sem er ríf-
lega tvítug og á leið úr fangelsi fyrir hræðilegan
glæp. Hún fer á áfangaheimili og reynir að byggja
upp líf sitt að nýju, en það gengur ekki nema
miðlungi vel; það er allt of margt óuppgert í lífi hennar og reyndar
ekkert eins og það sýnist, ekki einu sinni glæpurinn hræðilegi. Full-
dramatískt á köflum, en forvitnileg flétta með ótal óvæntum uppá-
komum og trúverðug þegar upp er staðið.
Helen Simonson – Major Pettigrew’s Last
Stand bbbnn
Ernest Pettigrew, sem rétt er að kalla Major Pet-
tigrew, er eldri ekkill sem býr einn í útjarði smá-
þorps í ónefndu ensku skíri. Hann er eilítið gam-
aldags og íhaldssamur jafnvel stífur, en líka
glaðsinna, tillitssamur og heiðarlegur. Bókin
hefst þar sem hann hefur nýverið fregnað andlát
einkabróður síns, er eðlilega miður sín, og
óvæntan gest ber að garði, Jasmina Ali, eða bara
frú Ali. Hún er líka ekkja, rekur einu verslunina í
bænum og er vel liðin. Þessi óvænta heimsókn
hrindir af stað atburðarás sem sér ekki fyrir endann á og flækir líf
majórsins til muna, ekki síst í ljósi þess að hann þarf einnig að glíma
við einkason sem er upptekinn af gjálífi, deilu um arf við fyrrverandi
mágkonu, kynþáttafordóma og fégráðuga spekúlanta. Skemmileg
bók sem ristir vissulega ekki djúpt, en það kemur ekki að sök.
Joyce Carol Oates – After the wreck, I picked
myself up, spread my wings, and flew away
bbmnn
Joyce Carol Oates er stórkmerkilegur höfundur,
og þá ekki bara fyrir afköstin, eftir hanam liggja
sennilega um sextíu skáldsögur og annað eins af
ljóðabókum, smásagna- og ritgerðasöfnum,
heldur fyrir það hve hún er ófeimin við að glíma
við hvað sem er, ekkert er svo efitt eða snúið að
hún sé ekki til í að skrifa um það. Þessi bók sem
heitir svo löngu nafni er unglingabók og segir frá
stúlku sem lendir í slæmum félagsskap eftir að
hún verður móður sinni óvart að bana. Eins og
gjarnan um unglingabækur endar hún vel, en þó ekki í neinum
prinsessustíl – maður fær ekki alltaf það sem maður vill; málið er að
vilja það sem maður fær.
Árni Matthíasson arnim@mbl.is
Erlendar bækur
Eymundsson
1. This Body of Death –
Elizabeth George
2. The Whisperers – John
Connolly
3. Bad Boy – Peter Robinson
4. Ice Cold – Tess Gerritsen
5. The Burning Wire – Jeffery
Deaver
6. Savour the Moment – Nora
Roberts
7. Private – James Patterson
8. Caught – Harlan Coben
9. Broken – Karin Slaughter
10. The Bourne Objective – Eric
Van Lustbader & Robert
Ludlum
New York Times
1. Tick Tock – James Patter-
son & Michael Ledwidge
2. A Discovery of Witches –
Deborah Harkness
3. The Girl Who Kicked the
Hornet’s Nest – Stieg
Larsson
4. The Help – Kathryn
Stockett
5. Dead or Alive – Tom Clancy
6. The Secret Soldier – Alex
Berenson
7. The Inner Circle – Brad
Meltzer
8. The Confession – John
Grisham
9. A Red Herring Without
Mustard – Alan Bradley
10. Room – Emma Donoghue
Waterstone’s
1. The Classic FM Hall of
Fame – Darren Henley,
Sam Jackson, Tim Lihoreau
2. Midnight – L.J. Smith
3. The Brightest Star in the
Sky – Marian Keyes
4. Jamie’s 30–minute Meals
– Jamie Oliver
5. The Hand That First Held
Mine – Maggie O’Farrell
6. Room – Emma Donoghue
7. Never Let Me Go – Kazuo
Ishiguro
8. Trespass – Rose Tremain
9. Land of Painted Caves –
Jean M. Auel
10. The Double Comfort Safari
Club – Alexander McCall
Smith
Bóksölulisti
Lesbókbækur
Þ
að er eitthvað undursamlegt við það
þegar skáldsögur ná að vekja mann svo
til umhugsunar að þær koma upp í huga
manns aftur og aftur að loknum lestri.
Svo er það með bókina Room eftir Emmu Don-
oghue sem ég lauk við að lesa nýlega, fáar bækur
hafa vakið mig til jafnmikillar umhugsunar um
veröldina sem við lifum í.
Í Room segir frá ungri konu sem hefur verið
fangi eldri manns í sjö ár, hún er lokuð inni í litlu
neðanjarðarbyrgi og hefur ekki séð veröldina fyrir
utan það í þennan tíma ef frá eru taldar fréttir og
myndir sem hún fær í gegnum sjónvarpstæki sem
hún er með. Eftir tvö ár í vistinni fæðir hún fang-
ara sínum son sem er fimm ára þegar sagan hefst,
veröld hans er herbergið og hann er hamingju-
samur í því með móður sinni, enda þekkir hann
ekkert annað. Hún reynir að skapa honum eins
heilbrigt umhverfi og hugsast getur við þessar að-
stæður, t.d. hefur hann aldrei fengið að hitta „föð-
ur“ sinn, þarf að gera líkamsæfingar á hverjum
morgni, hann kann að lesa og telja og þarf að
borða grænmetið sitt þótt honum þyki það vont.
Mæðginunum er mikil vorkunn við þessar
aðstæður; hvað getur verið hræðilegra en að vera
fangi og missa af öllu því sem veröldin hefur upp á
að bjóða. Sá dagur kemur að þau bjargast úr prís-
undinni, aðstæður þeirra vekja mikla athygli
heimsbyggðarinnar og náið er fylgst með fyrstu
skrefum þeirra sem frjálsra einstaklinga. Það er
við þessi fyrstu frjálsu skref þeirra í mörg ár sem
efinn um þetta „frjálsa“ vestræna samfélag okkar
fer að láta á sér kræla í huga lesandans. Við erum
nefnilega öll föst í okkar eigin herbergjum og þótt
við göngum frjáls um erum við ægilega fordóma-
full gagnvart þeim sem eru ekki í eins herbergjum
og við og þora að brjóta veggi og stíga út úr sínum
herbergjum. Það vekur t.d. athygli fjölmiðla-
manna og hneykslun að móðirin er enn með fimm
ára son sinn á brjósti, einnig þykir það forsíðufrétt
að drengurinn þorir ekki að ganga niður stiga, sem
hann hefur aldrei séð áður. Einnig á fólk bágt með
að una því að hann vill bleika tösku frekar en bláa
og er með sítt hár, svoleiðis eiga strákar ekki að
vera.
Sagan er sögð frá sjónarhorni drengsins,
skrifuð á einlægu og einföldu máli með augum
sakleysingjans sem þykir ekkert óeðlilegt við sína
veröld, hann elst ekki upp eftir þeirri formúlu sem
flestir landar hans í Bandaríkjunum gera og sér
ekki frelsið, sem aðrir halda fram að sé allt í kring-
um hann, þegar hann er kominn út. Það eru hafð-
ar miklar áhyggjur af því sem þau hafa misst af en
það eru flest tilbúnar þarfir. Móðirin vill að fólk
hætti að koma fram við þau eins og þau séu þau
einu sem hafi lifað af eitthvað hræðilegt, og reynir
að benda fólki á að þrældómur sé ekki nýr af nál-
inni en á það vill enginn hlusta.
Í fyrstu virðist sem Room fjalli um fórnarlömb
geðsjúks glæpamanns en þegar lengra er komið
áttar maður sig á hversu mikla samfélagsgagnrýni
hún inniheldur, höfundur er að sýna lesandanum
hvað hann býr í fársjúku samfélagi og það hef ég
verið að hugsa um alveg síðan ég lauk lestrinum.
Írski rithöfundurinn og leikskáldið Emma Donoghue er margverðlaunuð fyrir bækur sínar, þar með talin Room.
Herbergin okkar
Í skáldsögunni Room eftir Emmu Donoghue segir frá konu
og fimm ára syni hennar sem er haldið föngnum í litlu her-
bergi. Þegar þau sleppa út í frelsið þurfa þau að læra á
samfélagið sem er ekki eins frjálst og við viljum vera láta.
Ingveldur Geirsdóttir ingveldur@mbl.is