Saga - 2003, Blaðsíða 10

8
SAGNFRÆÐI OG SAMTÍÐARMÁL
— Er lítið um það að norskir sagnfræðinemar sæki nám út fyrir land-
steinana?
Það færist nú í vöxt, en ástæðan fyrir því að ég gerði það ekki var
sú að ég hafði svo mikinn áhuga á pólitík. Ég eyddi miklu af ung-
dómsárunum í póhtíska starfsemi og þegar komið var að námslok-
um þá var ég orðinn mjög bundinn henni. Nú eru námsferðir stúd-
enta til útlanda orðnar miklu algengari og við stuðlum gagngert að
þeim í Óslóarháskóla.
— Hvers vegna fékkst þú mikinn áhuga á félagssögu og sér í lagi á sögu
vinnu og verkalýðs?
Það tengist án efa stjórnmálaáhuganum. Líkt og svo margir aðrir á
árunum kringum 1970 tók ég þátt í hreyfingu sósíalista í Noregi —
það geri ég raunar enn þá — en þessi áhugi átti líka rætur í fjöl-
skyldubakgrunni mínum og löngun minni til að vinna verkalýðs-
hreyfingunni gagn. Astæðan fyrir því að ég tengdi verkalýðssögu
við félagssögu var m.a. sú að mig langaði að kynnast því hvemig
menn tækju á þessu efni í öðmm löndum. I Noregi einkenndist
sagnritun um verkalýðshreyfinguna lengi vel af áherslu á hug-
myndir, skipulag og aðgerðir, en sjálft félagslífið, hið raunvemlega
líf sem menn hfðu og getur skýrt hvers vegna þeim þótti sk}msam-
legt að breyta eins og þeir gerðu, hafði viljað verða nokkuð út und-
an. Mér fannst ekki hægt að loka augunum fyrir því að stundum
hegðuðu menn sér í ósamræmi við það sem sósíalísk fræðikenning
gerði ráð fyrir. Þess vegna vakti það áhuga minn að kanna hvers
vegna mikih hluti norsks verkalýðs tók upp á því að haga sér öðm-
vísi; í þessu sambandi stoðaði ekki að líta á shkt hegðunarmynstur
sem eins konar villu eða mistök, heldur var um að ræða að reyna að
skilja hvers vegna mönnum þótti það skynsamlegt eða rétt á
ákveðnum tímapunkti að ganga til samstarfs við atvinnurekand-
ann, eða svo dæmi sé tekið: hvers vegna sumir vom ekki opnir fyr-
ir sósíalískum áhrifum heldur fyrir kristilegum gmnnskilningi á
heiminum.
— Þegar þú hófst þessa rannsókn, hafði ekki verkalýðssaga þá þegar sterka
stöðu í norskri sagnritwi?
Jú, það var mikill áhugi á þessu sviði vegna þess hve verkalýðs-
hreyfingin hafði verið öflug og margir sagnfræðingar höfðu sjálfir